Wat kan jij van een scheidsrechter leren? Het moeilijkste beroep ter wereld…

“Ik herinner me een trainer die op de wisselspelers van de tegenstander begon in te slaan. Ik moest de spelers verplichten om op hun eigen helft te blijven. Een truc die ik op mijn eigen kinderen al eens had toegepast.” (Lucas Verweij, scheidsrechter)

Lucas Verweij is scheidsrechter in het Duitse amateurvoetbal, daarvoor floot hij in Nederland. In zijn boek ‘Beslissen in één seconde’ overloopt de auteur de levenslessen vanuit zijn (bij)job.

1. Concentratie

Tweemaal 45 minuten een wedstrijd leiden, vergt opperste concentratie. “Ik ben er door het fluiten achter gekomen dat je concentreren niet vervelend is. Het kan juist heel aangenaam zijn om mentaal maar met één ding bezig te zijn”, schrijft Lucas Verweij in zijn boek. Hij verwijst naar Pomodoro, de bekende time management techniek waarbij je in een bepaalde tijd een taak uiterst geconcentreerd uitvoert.

Die aanhoudende concentratie of flow is noodzakelijk. Fouten kunnen bepalend zijn voor een wedstrijd en reken maar dat voetbalspelers ze zullen aangrijpen. “Als scheidsrechter word je vaak in de rol van boeman gezet, eigenlijk altijd door de verliezers. Mijn fouten zijn de oorzaak van hun falen.”

Productiever werken met een kookwekker: de Pomodoro-techniek

2. Niet twijfelen

Twijfel werkt in arbitrage steeds tegen je, stelt Verweij. “Ik heb geleerd om op het veld mijn twijfel altijd te verbergen of het niet eens toe te laten. In het echte leven mag ik gelukkig wel twijfelen, maar ik merk regelmatig dat het uitstellen van een beslissing mij ook buiten het veld niet veel verder helpt.”

In elke wedstrijd gebeuren echter dingen die niet juist te beslissen zijn. “Ik moet dat accepteren. Belangrijk is ook om beslissingen niet terug te draaien”, stelt hij. En er is de leidraad van de minste impact. “Bij keuzes waar veel twijfel aan verbonden is, kies ik vaak de kant waar de impact van mijn beslissing het kleinst is. Zo is een doeltrap beter dan een corner, want het behaalde voordeel is kleiner.”

Extra: Wat doet je verkeerde beslissingen nemen?

3. Onpartijdig en diplomatisch zijn

Als scheidsrechter moet je soms brandjes blussen. “Ik herinner me een trainer die op de wisselspelers van de tegenstander begon in te slaan, terwijl de match pas een kwartier bezig was”, vertelt hij. “Ik moest de spelers verplichten om op hun eigen helft te gaan staan, en daar te blijven. Een truc die ik op mijn eigen kinderen al eens had toegepast.”

Zoals bij rechters verwachten we van een scheidsrechter absolute onpartijdigheid. “Maar net zoals de meeste mensen zijn scheidsrechters minder onbevooroordeeld dan ze willen toegeven”, geeft hij aan. Een penalty aan een uitploeg of underdog geven is bijvoorbeeld moeilijker dan een aan de thuisploeg, en ook protesteren loont. “Een ploeg die zonder morren alles accepteert wat ik beslis, maakt het mij makkelijker om een beslissing tegen hen te laten uitvallen.”

Ontdek: Hoeveel verdient een scheidsrechter?

4. Samenwerken

De manier van samenwerken bij de wedstrijdleiding is op militaire leest geschoeid. Taken, verantwoordelijkheden en hiërarchie liggen vast: de scheidsrechter beslist. “Als je dat vergelijkt met de situatie op de werkvloer is het contrast schril. Op het werk beslist vaak niet één persoon wat er moet gebeuren, maar een heel team. Iedereen moet zijn zegje doen. Maar meestal is dat niet het meest efficiënt.”

Lees ook: Je mag tot 1.000 euro per maand onbelast bijverdienen via sport

(William Visterin)

Beslissen in één seconde - en wat je nog meer van een scheidsrechter kunt leren, Lucas Verweij, 264 pagina's, Prometheus, ISBN: 9789044648485, december 2021