Van knelpunten tot opleiding: 4 vragen over werken in de bouw

1. Hoe groot is het tekort?

De bouw kan je eigenlijk een knelpuntsector noemen. Zowel bij het Vlaamse VDAB als het Waalse FOREM staan meer dan veertig bouwberoepen op de lijst van knelpuntberoepen.

“Er vallen zo goed als geen beroepen van die lijst. Jaar na jaar stijgt de vraag naar bouw- en technische werkkrachten”, stelt Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder van Bouwunie. “Om goed te zijn, heeft de bouw vandaag nog steeds maar liefst 14.000 nieuwe werkkrachten nodig.”

Extra: Hoe de bouwsector nog aantrekkelijker maken voor vrouwen?

2. Wat zijn de grootste knelpunten?

Dat zijn (in volgorde van knelpunt): de werfleider, de wegenwerker en de calculator bouw. De werfleider is al jaren een van de allergrootste knelpunten. Dit profiel organiseert en volgt de activiteiten van één of meerdere bouwwerven dagelijks op.

Ook de calculator is al jaren een vaste waarde in de top tien van knelpunten. Die houdt zich bezig met bestekken en kostenramingen, en voert metingen uit.

En ten derde is de wegenwerker evenzeer een hardnekkig knelpunt, evenwel met een brede invulling: van snelwegen tot voetpaden die ze aanleggen of repareren. Het kan dus zowel een stratenmaker als asfalt- en betonwegenbouwer zijn.

Ontdek: Dit zijn de meest gevraagde functies in bouw

3. Wat zijn de nieuwste knelpuntberoepen?

Jean-Pierre Waeytens wijst op vier vrij recente knelpunten. Daaronder valt de houtskeletbouwer. “Een bouwmethode die een specifieke technische vakkennis vraagt. En ofwel zijn er te weinig kandidaten ofwel hebben ze te weinig ervaring. Nochtans wordt dit beroep belangrijker, gezien we steeds meer renoveren en bouwen in houtskelet met het oog op de klimaatdoelstellingen.”

Een tweede is de gevelrenoveerder-betonhersteller. “Dit beroep combineert eigenlijk competenties van verschillende beroepen, zoals voeger, isoleerder en gevelreiniger.” Die combinatie blijkt moeilijk te vinden, naast het feit dat het (zoals wel vaker in de bouw) om fysiek zwaar werk gaat, en in dit geval vaak ook op hoogte. Daarnaast is er ook het contact met gevaarlijke producten.

Een derde recent knelpunt is de netaansluiter, een installateur/monteur voor nutsvoorzieningen en aansluitingen voor gas en elektriciteit. “Laaggeschoolde profielen komen in aanmerking maar we vinden ze moeilijk”, stelt hij.

En tenslotte is ook de industrieel schilder een vrij recent knelpuntberoep. “Werkgevers vinden dit profiel moeilijk door onder andere de werkomstandigheden: vaak op grote hoogte. En het feit dat ze met solvent-gedragen verf moeten werken. Iets wat zonder strikte veiligheidsmaatregelen gevaarlijk is.”

Interesse in een job in de bouwsector? Bekijk het huidige vacatureaanbod!

4. Is er beterschap op komst?

Algemeen blijft de bouw weinig aantrekkelijk, erkent Jean-Pierre Waeytens. “We kampen duidelijk met een imagoprobleem: te zwaar werk, niet goed betaald, weinig kansen. Wat niet klopt. De bouw biedt jobs voor allerhande profielen: van laaggeschoolden tot hoogopgeleiden”, oppert hij. “Je verdient er goed je boterham, je krijgt heel wat extralegale voordelen, er zijn doorgroeimogelijkheden en de vele moderne technieken maken de beroepen fysiek minder zwaar.”

Al ziet hij ook dat het al op de schoolbanken begint. “Een bouwopleiding is nog te vaak de opleiding van de laatste kans. Als je echt alles hebt geprobeerd, en niets lukt, dan doe je maar bouw. Terwijl bouw een bewuste keuze zou moeten zijn”, stelt hij. “Gelukkig zien we het aantal leerlingen in de bouwopleidingen de laatste twee jaar licht stijgen, dus er is nog hoop.”

CHECK: Hoeveel verdien je in de bouwsector?

(William Visterin)