Hoe verschilt een burn-on van een burn-out, en wat kan je ertegen doen?

Een burn-on is – kort samengevat – het voorstadium van een burn-out. Je vlammetje is nog volop aan het branden, maar kan ook ieder moment doven, volledig opgebrand. Daarom is het belangrijk om in te grijpen vóór je dit point of no return bereikt. Maar het is net daar dat het schoentje knelt: ingrijpen is niet zo eenvoudig als het klinkt.

Heel wat mensen lopen maanden of zelfs jaren rond met een burn-on, zonder het zelf te beseffen. Ze blijven functioneren en kunnen of willen niet toegeven dat het eigenlijk niet goed gaat. De symptomen van een burn-on (h)erkennen is dan ook een eerste belangrijke stap.

Lees ook: 1 op 5 werknemers is burn-out nabij

Burn-on vs. burn-out

Zowel burn-outs als burn-ons worden aangewakkerd door chronische uitputting en langdurige stress. Maar daar stopt de gelijkenis. Werknemers met een burn-out zijn vaak niet meer in staat om te werken. Ze hebben een afkeer van hun job, denken dat ze tekortschieten, twijfelen aan zichzelf, zowel op als naast de werkvloer, en schatten hun werktalent negatief in. Die neerslachtigheid vreet hun energievoorraad volledig op.

Mensen met een burn-on daarentegen, hebben net een enorme professionele drive. Die drive kan soms zelfs zó overheersend zijn, dat ze andere zaken volledig uit het oog verliezen. Hun werk is dan het enige waar ze energie voor kunnen opbrengen. De to do’s krijgen altijd voorrang en ze hollen van hot naar her om hun lijstje af te werken.

Soms wordt zelfs de term ‘werkverslaafd’ gebruikt. Vaak hebben ze een grote prestatiedrang en zetten ze alles op alles om kwalitatief werk af te leveren. Het lijkt wel alsof ze geen uitknop hebben en door het leven gaan als high-functioning zombies. Maar ’s avonds zijn ze doodmoe en mentaal afwezig. Toch blijft een complete crash – zoals bij een burn-out – meestal uit.

CHECK: 6 signalen dat je te veel werkt

Symptomen van een burn-on

Heb je het gevoel dat je leven alleen nog maar rond werk draait, lukt het je niet meer om te ontspannen en geef je naar de buitenwereld toe een positieve indruk, hoewel je je eigenlijk heel neerslachtig voelt? Let op dat je die symptomen niet minimaliseert. Je hebt misschien het gevoel dat je ‘gewoon’ moe en gestresseerd bent, maar de aanhoudende lichamelijke klachten – hoofdpijn, slaapproblemen, geheugenstoornissen, overprikkeling en spierpijn – kunnen op lange termijn een grote impact hebben op je levenskwaliteit.

Last van deze kwaaltjes? Stress kan de oorzaak zijn!

Ingrijpen? Zo!

Voorkomen dat je burn-on van kwaad naar erger gaat? Begin dan met de erkenning van het probleem. Geef toe, aan jezelf, maar ook aan anderen, dat het zo niet verder kan. Leg de lat niet te hoog voor jezelf, herschik je prioriteiten en probeer je prestatiedrang te temperen.

In de vrijgekomen tijd kan je nieuwe hobby’s ontdekken of activiteiten met vrienden en familie plannen. Maar voorzie ook voldoende rustmomenten zodat je op het hier-en-nu kunt focussen. Probeer in het moment te leven. Is dat een moeilijke opgave? Vraag dan aan een partner of vriend(in) om een oogje in het zeil te houden, zodat je je agenda niet te vol plant.

En last but not least: zorg voor jezelf. Eet gezond, beweeg regelmatig en slaap voldoende. Zie je geen uitweg meer? Ga dan eens praten met een psycholoog of psychiater. Liefst voordat de emmer overloopt.

Eerste hulp bij burn-out: een praktische gids

(ZINNIG) – Bron: BrightPlus / Stepstone