Zorgvrijwilligers: Buddy zijn past in je dagelijks leven

“Als buddy ben je een waardevolle link met de buitenwereld.” (Robin Broché, coördinator Buddywerking Vlaanderen)

‘Zorg vermaatschappelijken’ is een hot topic. Het betekent vooral dat mensen met een zorgbehoefte zo lang mogelijk autonoom en dus buiten een zorginstelling kunnen functioneren dankzij de ondersteuning van een sociaal netwerk. Vanuit die visie zijn onder meer de buddywerkingen ontstaan: een duowerking tussen een begeleider - een buddy - en het ‘maatje’ die hij/zij begeleidt. Er bestaan duowerkingen rond cultuur, vrije tijd en sport, welzijn, gezondheid en integratie en er komen er altijd meer bij.

Buddywerking Vlaanderen richt zich op psychisch kwetsbare mensen en ondersteunt 415 duo’s. Jobat sprak op het Gentse hoofdkwartier van Buddywerking Vlaanderen met coördinator buddywerking en stafmedewerker Steunpunt Geestelijke Gezondheid vzw Robin Broché. “De vraag blijft maar groeien”, zegt hij.

Zelfvertrouwen

“Psychisch welzijn hangt mee af van een stevig sociaal vangnet”, zegt Robin Broché. “Onze doelgroep heeft dat niet meer. Ze zijn vereenzaamd en hebben zelfs moeite met gewoon sociaal contact. Als buddy herstel je hun zelfvertrouwen en eigenwaarde door een koffietje te gaan drinken, een bioscoopje te doen, een wandeling te maken. Door er gewoon te zijn, ben je een aanspreekpunt en een klankbord.”

“Waardevol gezelschap in al zijn eenvoud en een tweewekelijks lichtpuntje voor de deelnemer. Mensen trekken zich echt op aan die bezoekjes. Als buddy ben je de link met de buitenwereld, doorbreek je de vicieuze cirkel en help je je maatje weer uit zijn schulp te kruipen.”

Leuke tijd

“Deelnemers komen bij ons terecht via doorverwijzing door psycholoog, huisarts, een CGG, Beschut Wonen of nemen zelf contact op”, zegt de coördinator. “We richten ons op volwassenen die zelfstandig wonen. Met kandidaat-deelnemers worden grondige kennismakingsgesprekken gehouden. Daarin staan we stil bij de verwachtingen en gaan we na of buddywerking iets voor hen kan betekenen.”

“We willen onze buddy’s een zekere mate van wederkerigheid bieden. Het is niet de bedoeling dat het een vorm van ziekenbezoek is. Mensen samen een leuke tijd laten doorbrengen, is het doel voor beide partijen. Tegelijk spreken buddy en deelnemer via ons samen af wanneer en wat ze samen ondernemen en wordt er een afsprakennota opgesteld. Als buddy zie je je maatje ook niet vaker dan één à twee keer per maand. Zo vermijden we dat er afhankelijkheidsrelaties ontstaan.”

Actief

“Als vrijwilliger engageer je je minstens voor een jaar”, zegt Robin Broché. “In principe kan iedereen kan buddy worden, je hebt geen achtergrondkennis nodig. Wel doorzettingsvermogen, openstaan voor mensen met psychische problemen, een luisterend oor en zin voor initiatief. Je hebt begrip voor de problemen en beperkingen van je maatje en exploreert diens mogelijkheden en interesses.”

“In onze duo’s gaan we niet per se voor man-man of vrouw-vrouwcombinaties. Man-vrouw en ook jong-ouder kan heel goed matchen: een duo tussen een zestiger en een studente van 23 als buddy kan evengoed. We kijken naar interesses, opleidingsniveau, hobby’s, huisdieren, roker of niet… Sommige duo’s doen het héél goed en gaan wel tien jaar mee.”

Ondersteuning

“Er is veel vraag naar nieuwe buddy’s vanuit de geestelijke gezondheidszorg. Tegelijk wordt er maatschappelijk steeds weer een beroep gedaan op dezelfde groep geëngageerde vrijwilligers”, benadrukt Robin Broché. “Onze niche – psychische problematiek – vormt een extra drempel om vlot buddy’s te vinden. Bovendien is de vrijwilliger van vandaag niet meer die van 15 jaar geleden.”

“Vrijwilligers gaan vaker op zoek naar kortdurende engagementen. Via ons attentiebeleid, ondersteuning en regelmatige meetings proberen we echt te zorgen dat je je welkom blijft voelen. Onze meter Danni Heylen probeert ook mensen warm te maken voor Buddywerking Vlaanderen en er is ook het buddylied ‘Onderbemand’ geschreven door Wannes Cappelle. Belangrijk, want als vrijwilliger ben je echt het hart van onze werking.”

(Wieland De Hoon) - Meer info: www.buddywerking.be