Wijk-werken in 10 vragen en antwoorden

1. Wat is wijk-werken?

Wijk-werken is een stelsel waarbij langdurig werklozen een paar uur per week kleine opdrachten of klusjes uitvoeren, zonder dat ze daarmee hun werkloosheidsuitkering verliezen. Hiermee kunnen ze extra werkervaring opdoen waardoor ze makkelijker een job kunnen vinden op de reguliere arbeidsmarkt.

Tijdens de looptijd van hun wijk-werkovereenkomst worden ze opgevolgd door een bemiddelaar wijk-werken. Alle steden en gemeenten hebben een wijk-werkkantoor waar je onder bepaalde voorwaarden een wijk-werker kunt boeken.

Indien de term wijk-werken niet meteen een belletje doet rinkelen: tot 1 januari 2018 stond wijk-werken bekend als het PWA-stelsel (Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschap).

2. Wie komt in aanmerking voor wijk-werken?

Dit systeem richt zich op mensen die langdurig werkloos zijn en zich door bepaalde omstandigheden niet klaar voelen voor een job in het gewone arbeidscircuit.

Wie ingeschreven is als werkzoekende bij de VDAB, neemt best contact op met de VDAB-bemiddelaar om de eventuele mogelijkheden te bekijken. Wanneer blijkt dat wijk-werken inderdaad een goede stap is in het verdere traject naar werk, brengen zij het lokale werk-wijkkantoor op de hoogte. Die nodigen je daarna uit voor een kennismakingsgesprek waar je alle info zult krijgen die je nodig hebt.

Personen die een leefloon ontvangen, nemen hiervoor contact op met het OCMW. Ook zij bekijken je individuele traject en sturen je mogelijk door naar het wijk-werkkantoor uit de buurt voor verdere opvolging.

Lees ook: Hoe je tijd als (tijdelijk) werkloze nuttig besteden?

3. Hoeveel verdien je als wijk-werker?

Je ontvangt hiervoor 4,10 euro per gepresteerd uur, inclusief een woon-werkvergoeding wanneer de afstand heen en terug meer dan 10 km bedraagt. De inkomsten als wijk-werker zijn belastingvrij en ontvang je dus bovenop je uitkering. Onder bepaalde voorwaarden mag je wijk-werk ook combineren met vrijwilligerswerk, seizoensarbeid in de land- en tuinbouw of een interimjob.

Goed om te weten: als wijk-werker kun je maximaal 12 maanden in dit stelsel werken, met een maximum van 60 uur per maand en 630 uur per jaar.

Extra: Wie mag waar als vrijwilliger aan de slag?

4. Mag je wijk-werken na je pensioen?

Kort antwoord: nee. Voor wie na het einde van de loopbaan nog wat wil bijverdienen, zijn er andere opties mogelijk zoals bv. een flexi-job of vrijwilligerswerk (met een vrijwilligersvergoeding).

FAQ: Al jouw vragen over flexi-jobs beantwoord

5. Wie kan beroep doen op een wijk-werker?

De lijst met gebruikers is behoorlijk lang: zowel particulieren, OCMW’s, politiediensten, onderwijsinstellingen, gemeentediensten, hulpverleningszones, vzw’s, niet-commerciële verenigingen en land- en tuinbouwbedrijven mogen een aanvraag indienen.

6. Voor welke klusjes kan je hen inschakelen?

Elke gemeente kan zelf beslissen welke activiteiten tot het takenpakket van de wijk-werker behoren. Van klusjes in en rond het huis (bv. boodschappen doen, koken, een lamp vervangen, een meubelpakket installeren, een kader ophangen, de tuin onderhouden, …), eenvoudige administratieve taakjes, busbegeleiding en toezicht op school tot extra hulp op een evenement, ouderen gezelschap houden, hulpbehoevenden vervoeren naar bv. het ziekenhuis, kinderoppas, de hond uitlaten wanneer je moeilijk te been bent, …

De lijst met mogelijke taken en klusjes is dus behoorlijk lang en divers. Bekijk hier de volledige lijst van jouw stad of gemeente.

7. Hoe doe je een aanvraag?

Wie gebruik wil maken van een wijk-werker, kan een online aanvraag indienen via het gebruikersportaal van de VDAB. Hierna neemt een wijk-werkkantoor uit de buurt contact met je op om de registratie te voltooien. Je kunt natuurlijk ook rechtstreeks telefonisch contact opnemen met de lokale wijk-werkorganisator.

Na het ondertekenen van de gebruikersovereenkomst krijg je de nodige betalingsgegevens om de gewenste hoeveelheid wijk-werkcheques aan te kopen.

8. Hoeveel betaal je voor een wijk-werker?

Als klant betaal je jaarlijks 7,5 euro inschrijvingsrecht. De wijk-werkcheques zelf kosten 7,45 euro per uur en zijn 1 jaar geldig. Merk je na verloop van tijd dat je nog ongebruikte cheques in je schuif hebt liggen, dan kun je die - zolang ze nog geldig zijn natuurlijk - laten terugbetalen. In bepaalde gevallen zul je dan wel een administratieve kost moeten betalen.

9. Wat zijn je verplichtingen als klant?

Hoewel de wijk-werker via de organisator verzekerd is voor burgerlijke aansprakelijkheid en tegen arbeidsongevallen, wordt er wel verwacht dat je zelf ook veilig werkmateriaal voorziet voor de uitvoering van de opdracht.

Is er voor de opdracht een vervoersmiddel nodig, dan moet je dat ook zelf voorzien: het is de wijk-werker verboden om zijn of haar eigen wagen te gebruiken voor de wijk-werkactiviteiten.

10. Hoe zit het met de belastingen?

Niet alleen voor de uitkeringsgerechtigde is wijk-werken financieel interessant, ook voor de aanvrager zelf hangt er een mooi fiscaal voordeel aan vast. Zo krijg je voor het aanslagjaar 2025 (inkomstenjaar 2024) een belastingvermindering van 20% op maximaal 1.790 euro aangekochte wijk-werkcheques. Dit fiscale attest wordt automatisch toegevoegd aan je belastingaangifte.

Let wel: het fiscale voordeel geldt alleen voor privé-personen en voor wijk-werkcheques die op naam zijn aangekocht!

Ontdek: Welke beroepskosten kan ik aftrekken van de belastingen?

(fd)