Welke impact heeft staken op mijn loon?

Ik ben niet of te laat op het werk geraakt

Als je op weg naar je werk bent, en door onverwachte omstandigheden niet (of te laat) op je werk geraakt, dan word je gewoon betaald door je werkgever. Dat kan bijvoorbeeld een stakerspiket onderweg zijn, of de bus die niet komt.

“Je krijgt geen loon als je perfect op voorhand wist dat de bussen niet zouden rijden”, vertelt Jan Vanthournout, legal manager bij SD Worx. “Je moet dus normale inspanningen doen of maatregelen nemen om op je werk te geraken. Als je dan te laat komt, of helemaal niet doordat het je te veel tijd zou kosten, dan heb je recht op gewaarborgd dagloon.”

Wel: een onverwachte staking.
Niet: een op voorhand aangekondigde stakingsacties.

Ik kan niet werken door de staking

Je bent op tijd je werk geraakt, maar je kan niet beginnen werken door een staking. Bijvoorbeeld door een stakingspiket aan je bedrijf of bedrijventerrein, of door een staking van de firma die jullie pakjes of grondstoffen moet aanleveren. “Als je niet kan werken door een staking heb je geen recht op gewaarborgd dagloon”, zegt vertelt Jan Vanthournout. “Een beetje ironisch, want als je niet of te laat op je werk geraakt, krijg je wel loon. Dit is zo om te vermijden dat stakers zich zouden “vermommen” als werkwilligen, zich zouden aanmelden om te komen werken en zo toch hun dagloon zouden krijgen. Heel uitzonderlijk komt de RVA tussen voor werkwilligen die niet kunnen werken en geen belang hebben bij de staking.”

Dat ‘niet kunnen werken’ moet wel streng beoordeeld worden. “De werkgever moet kunnen aantonen dat hij je niet aan het werk kan zetten. Als je ander of minder nuttig werk kan doen dan normaal, dan moet je bedrijf je nog wel betalen. Als bij een staking van de buschauffeurs bijvoorbeeld 2 chauffeurs wél willen rijden, dan moeten die betaald worden. Misschien dat de busmaatschappij beslist om die chauffeurs niet te laten uitrijden omdat het niet opportuun is in die omstandigheden. Maar ze krijgen wel gewaarborgd loon, want als de werkgever had gewild had hij ze aan het werk kunnen zetten.”

Ik staak zelf

Vakbondsleden die staken, krijgen een stakersvergoeding van de vakbond. Als de staking wordt erkend door de vakbond, tenminste. Wordt de (wilde) staking niet erkend, dan ontvangen de stakers geen loon voor de dagen dat ze niet gewerkt hebben.

Wat stakersvergoeding betreft gelden dezelfde bedragen, onafhankelijk van het loon van de staker of van de vakbond waartoe hij/zij behoort. Daarover zijn afspraken gemaakt tussen de verschillende vakbonden. “Alle leden van een vakbond die deelnemen aan een actie die gedekt is door een stakingsaanzegging krijgen 30 euro per gestaakte dag, oftewel 150 euro/week", aldus Gina Heyrman (ABVV). "Tenzij je niet langer dan drie maanden lid bent van de vakbond, dan krijg je slechts de helft uitbetaald", voegt David Van Bellinghen (ACV) eraan toe. Al die bedragen zijn wel belastingvrij.

Hoe langer de staking duurt, hoe hoger ook de vergoeding: vanaf de tweede week ontvangt een staker 175 euro (ipv 150 euro) per week. Vanaf de vijfde stakingsweek 207,50 euro/week en vanaf de negende 227,50 euro/week.

(mr)