Wat leidt later tot een betere job?

Tijdens het World Economic Forum kwam regelmatig dezelfde angst bovendrijven: wat met de oprukkende automatisering en de jobs die het van werknemers afneemt?

Nu drijven er al enkele suggesties rond, maar niet alles is een even groot succes. Zo kunnen werknemers zich omscholen of extra trainingen volgen om relevant te blijven, het idee van het basisinkomen steekt regelmatig de kop op, er is sprake van een nieuw ‘sociaal contract’ waar werkgevers meer rekening moeten houden met de noden van hun werknemers, ...

Maar het is de CEO van de Lego Foundation die pleit voor een verandering die al zeer vroeg geïmplementeerd kan worden: meer spelen.

Meer spelen

Kinderen meer laten spelen helpt hen om later relevant te blijven in een werkomgeving en in de maatschappij, aldus John Goodwin, CEO van de Lego Foundation en ex-CFO van The Lego Group.

Natuurlijk gaat de directeur van een van de grootste speelgoedbedrijven ter wereld dat zeggen, denk je dan. Maar zijn uitspraak wordt ondersteund door verschillende onderzoeken. Onderzoek wijst uit dat spelen helpt om de fundamenten van sociaal, emotioneel en academisch leren te leggen. Zich verkleden als Batman, ingebeelde steden bouwen met blokjes, diepe conversaties met de knuffelbeerfilosofieclub, het zijn allemaal dingen die kinderen helpen om hun creativiteit te ontwikkelen, net zoals hun emotionele intelligentie en empathie. Allemaal vaardigheden die een robot (nog) niet beheerst.

Het ‘speel meer’-idee kan daarom op veel bijval rekenen, en niet alleen bij speelgoedfabrikanten. Kai-Fu Lee, een expert op het vlak van AI en de man die in China een Googlekantoor opstartte, benadrukt eveneens dat we vooral de vaardigheden die uniek zijn voor mensen verder moeten blijven stimuleren en ontwikkelen. Hij zegt dat Artificial Intelligence op 4 vlakken niet zo goed is als mensen: creativiteit, behendigheid, compassie en complexiteit. Vooral het empathische aspect zal van het grootste belang zijn en blijven. Hij noemt het ontwikkelen van empathie zelfs onze menselijke verantwoordelijkheid.

Real Play Coalition

“De fundamenten leggen voor vindingrijk probleemoplossend denken, begint al vroeg,” aldus Goodwin. Een gedachte die bijval vindt bij Jesper Brodin, CEO van IKEA, en Paul Polman, de CEO van Unilever. Zij zetten mee hun schouders onder de Real Play Coalition, een groep die zich concentreert op overheden, scholen en ouders, waarvan velen het belang van spelen nog lijken te onderschatten. “We passen nog steeds onze educatieve systemen niet aan aan menselijk leren, en daar moet dus dringend ingegrepen worden.”

De Real Play Coalition bekijkt kinderen als toekomstige werknemers en staat pal achter het idee dat kinderen best nu al kunnen getraind worden in de vaardigheden die ze later zullen nodig hebben om de automatisering te overleven. Zo moeten bedrijven zich minder zorgen maken om hen later als volwassenen om te scholen om relevant te blijven.

Wat is ‘spelen’?

Maar wat wordt er begrepen onder ‘spelen’? Er zijn enkele criteria waaraan moet voldaan worden. Zo moeten kinderen uit zichzelf willen spelen en kan die speeltijd niet zomaar worden opgelegd door ouders. Het moet plezierig zijn, kinderen moeten zich actief betrokken voelen, en idealiter valt het spel buiten de normen en grenzen van de ‘normale wereld’.
Voorbeeld: Het is geen ‘bedtijd’, maar het ideale moment om op een paarse eenhoorn naar Mars te vliegen!

Onderzoekers wisten daarnaast verschillende categorieën binnen het spelen bloot te leggen: fysiek, constructief, fantasierijk, dramatisch, en spelletjes met regels. Al deze categorieën helpen kinderen om zichzelf te ontwikkelen op het vlak van 3 belangrijke domeinen: fysiek, sociaal-emotioneel en cognitief:

Fantasierijk spelen: tekenen, dansen, spelen met water, …

Dit legt de fundamenten voor creativiteit, het staat kinderen toe om hun gevoelens uit te drukken, te communiceren, en te experimenteren met de realiteit. Een theekransje met teddyberen? Misschien schuilt er een evenementenplanner in je kind.

Constructief spelen: bouwen met blokken of karton

Deze manier van spelen ontwikkelt de fijne motoriek. Het helpt kinderen om veerkrachtig te worden en een sterk karakter op te bouwen, want die blokken vallen wel eens om en dan moeten ze van nul beginnen. Ze moeten leren om logisch te redeneren en probleemoplossend te denken (‘Hoe bouw ik een toren die niet omvalt?’).

Fysiek spelen: najagen, verstoppen, springen en worstelen

Deze actieve manier van spelen is goed voor de gehele motoriek. Ze moeten kruipen, sluipen, wandelen en lopen, (snel) nadenken, beslissingen nemen, en doorzetten.

Dramatisch spelen: verkleden, rollenspel, spelen met poppen, verhalen vertellen, …

Dit helpt kinderen om met hun emoties te leren omgaan en het stimuleert hen om kritische relatievaardigheden te ontwikkelen, waaronder empathie, samenwerken en onderhandelen.

“Spelen is een primaire, en primitieve, manier om de wereld om ons heen te leren begrijpen en ervaren,” schrijft creativiteitsgoeroe Ken Robinson in ‘Real Play Every Day: An Urgent Call to Action’. “Vrij en uit eigen beweging spelen helpt een kind om zijn aangeboren creativiteit te ontsluiten, net zoals zijn verbeelding, interesses en talenten. Het helpt kinderen om te ontdekken wie ze zijn, en brengt hen vaardigheden van onschatbare waarde bij, die ze zullen nodig hebben in de onzekere toekomst die ze tegemoet zullen gaan.”

Bedreigd goed

Waarom wordt er nu plots nadruk gelegd op spelen? Spelen kinderen niet automatisch? Blijkbaar niet. Volgens Goodwin is ‘spelen’ een bedreigd goed.

Recent onderzoek toont aan dat de meeste kinderen amper een uur per dag buiten spelen. Dat wil zeggen dat kinderen minder tijd buiten doorbrengen dan gevangenen in een maximum beveiligde gevangenis. Volgens de resultaten van het onderzoek speelde 1 op de 10 kinderen nooit buiten en 2 op 3 ouders bevestigden dat hun kinderen minder speelden dan dat zij dat ooit deden.

Wat doen kinderen dan? Smartphones, videospelletjes en tablets hebben duidelijk hun aandeel. Maar daarnaast zitten de kinderen hun agenda’s overvol met georganiseerde activiteiten, zoals voetbal, muzieklessen en dans, die door hun opgelegde aard niet onder ‘spelen’ vallen.

Ouders weten natuurlijk dat hun kind meer kansen heeft op succes door opleidingen, sport en muziek, dus wordt er soms te hard gefocust op deze activiteiten. Spelen wordt hierdoor geminimaliseerd en gezien als een bezigheid die kan opgeofferd worden.

Nochtans leidt een kind meer leertijd opleggen niet noodzakelijk tot meer schoolengagement. “Er wordt veel te nauw gefocust op overgewaardeerde, 1-resultaatgerichte testen die kinderen tegenhouden om hun creativiteit te benutten,” aldus Goodwin. Kinderen moeten volgens hem niet alleen wiskunde en wetenschappen leren, ze moeten ook leren om mens te zijn. “We proberen onze kinderen te trainen om betere computers te zijn, maar onze kinderen zullen nooit betere computers zijn dan de computers zelf,” valt Kathy Hirsh- Pasek, professor psychologie en expert op het vlak van de speeltheorie, hem bij.

Mentale gezondheidsproblemen

Peter Gray, professor psychologie aan Boston University, ziet in de moderne manier van opvoeden de wortels voor de dramatische stijging aan mentale gezondheidsproblemen bij kinderen. De nadruk ligt te vaak op georganiseerde activiteiten en academische resultaten en niet genoeg op ongestructureerd, vrij spelen. Kinderen leren hierdoor volgens hem niet genoeg zelfkritische levensvaardigheden. Hierdoor verliezen ze een gevoel van vrijheid, want ze hebben minder ‘vrije tijd’, en dat gebrek eist een zware tol.

Het belang van spelen mag dus niet onderschat worden. Het start al bij de geboorte en die verantwoordelijkheid om kinderen weerbaar te laten opgroeien loopt door naar de scholen, want niet alle ouders kunnen hun kinderen thuis evenveel (speel)vrijheid en mogelijkheden geven.

Maar willen we dat onze kinderen later een goede job vinden, dan moeten we hen meer laten spelen.

(sjv) - Bron: World Economic Forum