Wat is jouw imago op kantoor?

"Jezelf zijn mag geen excuus worden om niet te hoeven veranderen" (Auteurs Sacha Bertus en Mirjam ten Cate)

Jezelf zijn, wordt vaak overschat. Die mening verkondigt Margriet van der Linden, hoofdredactrice van het Nederlandse blad Opzij in ‘Zien Ze Wel Hoe Goed Je Bent?’, het boek dat Sascha Bertus samen met diversiteitspecialist Mirjam ten Cate schreef. In haar job als imagocoach merkt Sascha Bertus dat het argument dat je altijd jezelf moet blijven vaak als excuus gebruikt wordt om niet te hoeven veranderen. “Jezelf zijn sluit niet uit dat je je kan aanpassen aan de situaties waarin je verzeild geraakt. Het kan dat je je het lekkerst voelt in een joggingpak, maar daarom ga je nog niet overal in die outfit verschijnen.”

Jezelf profileren

Sascha Bertus gelooft heel erg dat je jezelf beter moet profileren als je wilt dat mensen je prestaties naar waarde schatten. Voor je beslist om jezelf steviger op de kaart te zetten, moet je uiteraard weten wie je bent, wat je kwaliteiten zijn en welk doel je nastreeft. En daar wringt het schoentje. Heel wat mensen zijn méér bezig met wat ze niet willen bereiken.

“Als ik aan een training begin, blijkt vaak dat mensen nog maar weinig hebben nagedacht over waar ze goed in zijn. Ik verplicht hen om dat toch eens te doen. In eerste instantie vinden ze het wat gênant om te zeggen wat hun troeven zijn, maar door erover te praten, neemt hun enthousiasme al snel toe.”

Grijze muis

Sascha Bertus heeft al meer dan eens in enkele maanden tijd een spreekwoordelijke grijze muis zien veranderen in een sprankelende persoonlijkheid. In haar boek geeft ze het voorbeeld van een jonge, vrouwelijke managing director. De kleren waarin ze vroeger rondliep - spijkerbroek, capuchontrui en sneakers - belemmerden haar in haar werk. Omdat ze zich allesbehalve zakelijk kleedde, dacht iedereen dat ze de secretaresse was. Nu ze strak in het pak zit, hoeft ze niet langer tegen vooroordelen op te boksen.

Marjolein Groenendijk, business unit director bij een ICT-consultancybureau, maakte het omgekeerde mee. Zij kwam, door haar strenge kledij, altijd heel dominant en afstandelijk over bij haar medewerkers. Terwijl ze als leidinggevende haar mensen net de ruimte wou geven om zelf initiatief te nemen. Een zachter uiterlijk, met warmere kleuren, deed de sfeer op kantoor ontdooien.

“En dat heeft niets te maken met jezelf verloochenen”, onderstreept Sascha Bertus. “Zo’n verandering helpt je juist omdat ze je krachtiger maakt. Door meer aandacht aan jezelf te geven, krijg je ook meer aandacht.”

Totale makeover

Hoe drastisch die makeover is, moet ieder voor zich bepalen. “Zelf geef ik meestal het advies om het stap voor stap te doen, maar sommigen kiezen bewust voor een totale metamorfose”, vertelt de imagocoach. “Dat laatste heeft als voordeel dat je zeker opvalt. Zo lang het bij je inhoudelijke kwaliteiten past, is er geen enkel bezwaar tegen een complete restyling. Pas als de vorm haaks op de inhoud komt te staan, riskeer je door de mand te vallen.”

Een verkeerde indruk kan je lang achtervolgen. Zodra je in een vakje bent gestopt, is het vaak moeilijk om daar nog uit te geraken. Daar slaag je volgens Sascha Bertus enkel in door continu en consequent te laten zien wie je wél bent. “Voorkomen is dus beter dan genezen. Zorg ervoor dat je meteen in het juiste hokje wordt gestopt, want aan die mentaliteit ontkom je toch niet. Iedereen kleeft onbewust een etiket op iedereen.”

Gothic advocate

Kan iemand die out-of-the-box denkt met een gerust hart kiezen voor een excentrieke outfit? “In de realiteit zie je weinig trendy en excentrieke kledingstijlen in een zakelijke omgeving. In creatieve beroepen kom je die veel sneller tegen”, aldus Sascha Bertus.

Toch kent ze een Nederlandse advocate, Inez Weski, die met haar lange zwarte haar en veel eyeliner nogal gothic oogt. “Door haar opmerkelijke uiterlijk is ze heel bekend geworden. Haar afwijkende stijl wordt ook door iedereen geaccepteerd, omdat ze goed is in haar vak.”

Wie té veel in de kijker loopt, riskeert dan weer het slachtoffer te worden van het ‘daar-heb-je-haar-weer’-effect. “Té is nooit goed, ook niet té bescheiden”, waarschuwt de imagocoach.

(pvd)

'Zien Ze Wel Hoe Goed Je Bent?' van Sascha Bertus en Mirjam ten Cate is uitgegeven bij Academic Service/Lannoo. Meer info: www.zienzewelhoegoedjebent.nl