Wat is internationale ervaring waard op een cv?

Het aantal werknemers met opdrachten in het buitenland zal het komende decennium met 50 procent stijgen, aldus een rapport van PwC, ’s werelds grootste leverancier van diensten op het vlak van audit, fiscaliteit en adviesverlening voor bedrijven. De populariteit van specifieke landen hangt af van sector tot sector. Zo is ervaring in Londen, New York, Hong Kong, Singapore en Tokyo uiterst in trek in de financiële sector. Het Midden-Oosten en Centraal- en Zuid-Amerika zijn dan weer ideaal voor structurele ingenieurs.

Het PwC-rapport voorspelt dat de traditionele talent flow van west naar oost in de nabije toekomst helemaal zal omdraaien.

Honkvaste Vlamingen

Maar wij als Vlamingen zijn nog vaak erg honkvast. “Wij hebben precies een ingebakken kerktorenmentaliteit, en we lijken daar bijna fier op te zijn”, aldus Ralph Moreau, Vlaams Economisch Vertegenwoordiger in Hanoi. Moreau is Trade and Investment Counselor voor Vietnam en Laos, en werkte eerder al in Taiwan, India en Singapore.

“Zelfs jongeren zijn zeer honkvast, wat zeer verontrustend is. Kijk maar naar het aantal Erasmus-uitwisselingsbeurzen dat niet opgenomen wordt. Ik vind het onbegrijpelijk: je bent jong en je krijgt het op een schoteltje aangeboden om buitenlandse ervaring op te doen, volledig omkaderd.”

“Ook bij bedrijven hoor je vaak dat werknemers minder geneigd zijn om, zelfs maar voor een paar jaar, naar het buitenland te trekken. We moeten dringend de noodzaak voor buitenlandse ervaring en exposure, vooral voor jongeren, in de verf zetten. En dit misschien ook structureel inbouwen?”

“We moeten mensen aanmoedigen om ervaring op te doen in de nieuwe markten: Zuid- en Zuidoost-Azië, Zuid-Amerika etc. Want daar zal de komende jaren de grote groei plaatsvinden. Ik wil niet gezegd hebben dat buitenlandse ervaring heiligmakend is, maar het geeft altijd een meerwaarde en je kijkt daarna (hopelijk) met een breder vizier naar de wereld. Bovendien: wat is er leuker dan nieuwe dingen te ontdekken?”

Welke pluspunten levert internationale ervaring op?

Open mindset  

“Buitenlandse ervaring is essentieel”, vertelt Ralph Moreau vanuit Hanoi. “Niet zozeer omdat het in het buitenland noodzakelijk beter is, maar je kan vandaag echt niet meer ondernemen of professioneel actief zijn - in geen enkele sector - zonder minstens een besef te hebben van wat er in het buitenland gebeurt. Je moet de internationale context kennen. Na een buitenlands avontuur kom je met een open mindset weer thuis.”

“Vanuit de zetel thuis lijkt het soms dat bijvoorbeeld Azië louter een bedreiging is: goedkope arbeidskrachten, goedkope producten … Als je er rondgelopen hebt, zal je snel zien wat de Aziatische markt drijft, en dat er ook een grote intra-Aziatische markt is waarin wij met onze diensten en producten een rol kunnen spelen. Het biedt dus ook opportuniteiten.”

Studies worden minder belangrijk 

Ralph Moreau is dadelijk na zijn studies aan de slag gegaan in het buitenland, vier jaar in Taiwan. Die jaren tellen voor mij als hondenjaren, en ik bedoel dat positief: die eerste jaren in het buitenland leken zeven maal meer op te brengen in ervaring en levenswijsheid. Bij mijn terugkeer werd mijn buitenlandse ervaring bijna als belangrijker ervaren dan wat ik ooit gestudeerd had. Ik was dadelijk weer aan de slag.”

“Internationale ervaring wordt altijd positief ervaren. Je toont dat je uit je comfort-zone durft te stappen, dat je onderneemt, dat je openstaat voor nieuwe ervaringen en je kan renderen in een andere cultuur.”

Misschien een tip voor wie er niet in geslaagd is een diploma te behalen, of achteraf gezien een foute studiekeuze heeft gemaakt?

Flexibiliteit en zelfstandigheid 

“Internationale ervaring zal je snel leren dat ieder land, cultuur en economie een eigen gedrevenheid heeft”, aldus Ralph Moreau. “Als je daar mee thuiskomt en daarmee aan de slag kan, sta je veel sterker in je schoenen.”

“Buitenlandse ervaring geeft ook aan dat die werknemer zich kan aanpassen aan de lokale zakencultuur, zelfstandig en flexibel is”, vertelt Benoit Reinards, sinds 2008 werkzaam in New York op Eighth Avenue. Reinards werkt voor Flanders Investment and Trade (FIT) en is Director Investment: hij assisteert en detecteert bedrijven die geïnteresseerd zijn in het opzetten van een business entiteit in Vlaanderen.

Talen 

Hoe meer talen je kent, hoe waardevoller je bent voor een bedrijf. Buitenlandse werk- of stage-ervaring zal ook je sociale vaardigheden en zelfvertrouwen aanscherpen.

Benoit Reinards haalt een voorbeeld aan. “Wij zouden het woord ‘gesprek’ soms vertalen in ‘discussion’: “Let us have a discussion about this.” In het Engels heeft dit een negatieve connotatie, dus past ‘conversation’ beter. Zoals de film ‘Lost in translation’ kunnen dus kleine nuances verdwijnen door (verkeerde) vertaling of interpretatie.”

Betere ontwikkeling van vaardigheden 

Uit een Voka-studie uit 2011 bij 217 bedrijven blijkt dat zowel kmo’s als grote bedrijven interesse hebben in studenten met internationale ervaring. Internationale ervaring zit in de top 4 van interessante eigenschappen bij aanwerving van pas afgestudeerden, maar het is geen aanwervingscriterium op zich. Buitenlandse ervaring leidt volgens de bedrijven vooral tot een betere ontwikkeling van vaardigheden en attitudes, en dat wordt heel erg geapprecieerd.

Omgaan met verschillen 

“Kunnen omgaan met cultuurverschillen - ook op het vlak van zakendoen - is heel belangrijk”, stipt Benoit Reinards aan.

“Als expat leer je communiceren met mensen van een verschillend allooi en een diverse achtergrond. Wie dat kan, beschikt over een enorme troef, ook als je nadien terug naar België komt werken. Ook binnen bedrijven zijn er zelfs grote cultuurverschillen tussen afdelingen, zelfs binnen hetzelfde land.”

“In de VS gaat alles bijvoorbeeld ook veel sneller (en zeker in New York). Je leert dus ook time management. Bij netwerken is de opvolging van belang: je kan dat geen twee weken laten liggen op je bureau. Soms krijg je al e-mails van mensen die je pas 10 minuten geleden ontmoet hebt.”

Enorme meerwaarde voor kmo’s

“Ik denk dat een expat of student die terugkeert naar Vlaanderen, vooral voor een kmo een grote meerwaarde kan betekenen”, vertelt Ralph Moreau.

“Een multinational heeft al meer ervaring met internationaal ondernemen. Iemand met buitenlandse ervaring die in een kmo aan de slag gaat, kan een nieuwe visie binnenbrengen, nieuwe toepassingen van bestaande producten ontwikkelen, nieuwe markten verkennen, export opstarten, een andere kijk op productontwikkeling of organisatie aanbrengen etc.”

Eenmaal expat altijd expat?

“Ik denk dat als je eenmaal de smaak te pakken hebt, de kans groot is dat je expat blijft”, vertelt Ralph Moreau vanuit Vietnam.

“Tegelijk heb je ook veel mensen die het als een tijdelijk avontuur zien, en op een bepaald moment in hun carrière of hun leven, terug naar Vlaanderen willen. Het maakt niet uit, elke buitenlandse ervaring is een meerwaarde, zowel voor de persoon zelf, voor het bedrijf als voor Vlaanderen.”

(mr)