Wat bepaalt jouw uitstelgedrag?

Wie alles continu uitstelt, heeft volgens heel wat experten een groot probleem met timemanagement. Je hebt geen flauw idee van de tijd dat een taak of een opdracht vraagt en al helemaal niet hoeveel minuten of zelfs uren je verspilt aan het bekijken van leuke YouTube-filmpjes of het spelen van spelletjes.

Maar er is meer. Uitstelgedrag heeft inderdaad te maken met timemanagement, maar nog meer met het omgaan met je emoties. Als je een taak uitstelt, dan geeft je dat vaak een slecht gevoel: het is niet interessant genoeg of juist te moeilijk waardoor je bang bent om te falen. Om je beter te doen voelen, zoek je een uitweg in iets anders, zoals het kijken van video’s of het spelen van spelletjes. Maar eens je begrijpt waarom je alles voor je uit schuift, kun je het probleem makkelijk aanpakken. Al is het niet eenvoudig: het oude adagium van twee stappen vooruit en eentje terug geldt hier meer dan ooit.

Dubbel zo slecht

Je zoekt dus naar iets positiefs, juist omdat je een slecht humeur hebt. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat het bekijken van kattenvideo’s je humeur ten goede komt. Ook al staan die filmpjes niet in je planning. Maar als je iets niet leuk vindt, ga je automatisch op zoek naar iets wat je wél een goed gevoel geeft. Ook al gaat dat ten koste van je werk. Want hoe kun je in hemelsnaam aan die vervelende opdracht werken als je humeurig bent?

Maar het gevolg is dat je je na het bekijken van die nutteloze video’s of na het spelen van al die games schuldig voelt. Het is dus wel duidelijk dat je uitstelgedrag een verkeerde strategie is om die negatieve schuldgevoelens, die je vóór het doen van die zinloze dingen had, van je af te schudden. Je blijft immers achter met een dubbel slecht gevoel. Die vervelende taak ligt nog altijd op je te wachten, en je voelt je schuldig dat je niet meteen aan de slag bent gegaan.

Gezondheidsrisico’s

Wie chronisch uitstelgedrag vertoont, en dus regelmatig belangrijke dingen voor zich uitschuift, kan op lange termijn mentale en zelfs fysieke problemen ontwikkelen. Denk maar aan angst, depressie, hart- en vaatziekten...

Het is niet alleen ongezond om continu onder stress te staan, maar je stelt ook andere dingen uit die je gezondheid ten goede komen, zoals sporten of naar de dokter gaan. Te veel stress en een slecht gezondheidsgedrag zijn nefast voor je geest én lichaam.

Aan de slag

Hoog tijd dus om dat uitstelgedrag aan te pakken. De Acceptance and Commitment Therapy, kortweg ACT, is al meteen een goede start. Er bestaan diverse boeken en cursussen over. Hierdoor leer je negatieve gevoelens en gedachten aanvaarden en ermee om te gaan. Psychologisch flexibel zijn als het ware. Ondanks de tegenzin of angst om aan iets te beginnen, kun je die gedachten een plaats geven en toch beginnen. Om nadien te genieten van wat je écht belangrijk vindt in het leven. Zonder stress, zonder angst.

Mindfulness kan je helpen om psychologische flexibiliteit te trainen, maar ook om manieren te vinden om over te gaan tot actie. Misschien kun je van die vervelende opdracht toch iets leuks maken, als je het anders benadert? Je creativiteit wordt getriggerd, waardoor je manieren vindt om de minder leuke dingen om te buigen in iets positiefs.

Maar wees eerlijk: hoe groot is de kans dat je als rasechte uitsteller daadwerkelijk werk maakt van een cursus ACT? Als je gewoon al inziet dat je uitstelgedrag niet enkel een probleem van timemanagement is, maar vooral te maken heeft met je emoties, ben je al goed op weg. Als je de volgende keer in de verleiding komt om de dingen voor je uit te schuiven, bedenk dan wat de eerste stap is om zo snel mogelijk van die vervelende taak verlost te zijn. En eenmaal je aan de slag bent, kun je meestal niet meer stoppen. Gewoon beginnen, dat is alles.

(dt/em) - Bron: BBC