Waarvan komt jouw uitstelgedrag?

‘Uitstelgedrag is typisch aangeleerd gedrag’, zegt Heidi Does, Slow Working trainer van doesmindful.nl. ‘Ooit heb je ontdekt dat dingen voor je uitschuiven je iets opleverde. Vooral op korte termijn: liever een lekker kopje koffie of een praatje met je collega dan die presentatie maken voor de Raad van Bestuur. Eerst iets leuks of makkelijks doen voelt een stuk prettiger.’

Tijd en energie

Maar nu is uitstellen een routine geworden voor jou en merk je dat het in je weg zit. Je uitstelgedrag kost je kostbare tijd en energie. Je verliest tijd, omdat je jouw aandacht richt op andere, leukere activiteiten. Maar op die manier stapelt je werk zich op.

Bovendien vreet je uitstelgedrag energie. Want als je treuzelt en vervelende zaken niet oppakt, ben je daar in je hoofd toch uren, dagen of zelfs weken mee bezig. Want je wéét dat je er toch ooit eens aan moet beginnen. Ondanks gevoelens van bijvoorbeeld schuld of boosheid kom je niet in beweging. En dat knaagt.

Je brein

Dat kritische stemmetje in jezelf doet er ook nog een schepje bovenop en zorgt ervoor dat die berg waar je toch al zo tegenop ziet hoger en hoger wordt... Want waar in eerste instantie een taak iets leek van niet meer dan een kwartier, denk je daar in tweede, derde of vierde instantie complete dagdelen voor nodig te hebben. Dat is wat je brein doet met dingen waar je tegenop ziet of waar je geen zin in hebt. Hij maakt de dingen groter dan ze zijn.

Uiteindelijk zit jij met de gebakken peren: je verzandt in kleine klusjes en je to-do lijst groeit aan waar je bij staat. Uitstellen doet je dus geen goed. En toch blijf je het doen.

Hoe komt dat?

Het antwoord op die vraag is best even slikken. Want hoe makkelijk vind jij het om toe te geven dat angst aan de basis van jouw uitstelgedrag ligt? Toch is het zo.

We stellen dingen uit, omdat we dan voor even wat minder last hebben van de angst die onbewust opspeelt als we ergens tegenop zien of geen zin in hebben. Het gaat daarbij niet om één soort angst, maar om verschillende soorten.

Denk bijvoorbeeld maar eens aan:

1. Angst dat je tekort gaat schieten.
2. Angst voor afkeuring.
3. Angst voor het onbekende.
4. Angst voor niet weten hoe je iets moet aanpakken.
5. Angst voor beginnen op de verkeerde plek.
6. Angst voor zichtbaarheid.
7. Angst voor conflict.

Kort door de bocht heet dat ‘angst om te falen’ of ‘angst om niet goed genoeg’ zijn. Je ervaart dus een zekere angst als je uitstelt. En vervelend genoeg: je ervaart hem nog onbewust ook.

Oplossing?

Baal jij van je eigen treuzelen en dralen rond lastige klussen? Kijk dan eens of je de angst die jij onbewust ervaart wat naar het oppervlak kunt brengen. Breng bijvoorbeeld activiteiten, gebeurtenissen of situaties in kaart, waardoor jouw brein de dingen groter maakt dan ze feitelijk zijn. En waardoor jij de boel voor je uit begint te schuiven. Inventariseer signalen in je omgeving, gedachten over jezelf en over de taak die voor je ligt als je uitstelt.

Als je eenmaal weet welke signalen dit voor jou zijn, dan ga je ze in het moment van uitstellen eerder herkennen. Daarmee voorkom je dat je brein op hol slaat en je verleidt om mee te gaan in oh zo prettige maar niet zo effectieve kleine, makkelijke klusjes.

(hd) - Na een lange carrière als communicatieadviseur bij internationaal opererende bedrijven leert Heidi Does nu managers en ondernemers hoe niet harder maar slimmer te werken, zodat ze toekomen aan wat er écht toe doet en ze meer plezier en zingeving in hun leven gaan ervaren. Zij doet dit met Slow Working trainingen op basis van mindfulness. 

Vraag haar gratis e-book ‘Elke dag moeiteloos effectief in je werk’ aan op www.doesmindful.nl.