Waarom werken we overuren? 4 redenen

Cultuur

Lange uren brengen voor sommigen een soort prestige met zich mee die wordt geassocieerd met wilskracht. Een overblijfsel van de overurencultuur die is ontstaan tijdens de jaren ’80. Toen werden de management- en bediendenjobs plots sterk gegeerd en ontstond er een grote drang om zich te onderscheiden door betere prestaties neer te zetten en langere uren te kloppen.

Deze overuren-elite bestaat nog steeds. Uit een onderzoek van de University of Oxford blijkt dat hogeropgeleiden in de 20ste eeuw kortere werkdagen maakten, terwijl ze nu juist de langste dagen neerzetten. Hierdoor ontstaat er een soort ‘top’ van rijke werknemers die quasi in hun kantoor wonen.

Het aantal gewerkte uren zegt nochtans niets over de kwaliteit van een prestatie. De University of Stanford deed onderzoek naar het aantal gewerkte uren en de productiviteit en kwam tot de conclusie dat kwaliteit en kwantiteit niet noodzakelijk met elkaar te maken hebben. Meer zelfs, ze constateerden dat mensen die 60 uur per week of meer werkten, gemiddeld minder goed werk leverden. Werknemers die een 40-uren werkweek voldoende achtten scoorden hoger op het vlak van kwaliteit.

Waarom overuren maken?

1. Het zit in onze cultuur ingebakken. De lange-urencultuur gaat al van in de jaren ’80 mee en hoewel die vaak in vraag wordt gesteld, wordt er niets aan veranderd. Het is bijna een reflex. Het is ook zo dat werkgevers er vanuit gaan dat jonge werknemers langer kunnen werken en elke kans willen grijpen om meer geld te verdienen.

2. Er zijn beroepen die niet anders kunnen dan overuren te kloppen door de deadlines die met hun jobomschrijving gepaard gaan. Denk hierbij maar aan advocaten, medisch personeel, adviesbureaus, event managers … Zij hebben een contract met hun opdrachtgever en zijn dus wettelijk verplicht om door te werken tot hun werk af is.

3. Ook imago blijft belangrijk. De Graduate School of Management deed een studie naar de perceptie die collega’s van mekaar hebben op de werkvloer. De meesten vonden dat werknemers die langer op kantoor bleven ‘betrouwbaarder’ en ‘toegewijder’ overkomen. Bedrijven die mensen die meer dan 20 uur per dag presteren ook nog eens belonen met opslag of promotie, wekken de illusie dat 20 uur per dag werken noodzakelijk is. Hierdoor gaan andere collega’s dit gedrag overnemen.

4. Uiteraard is er ook een financiële reden om langer te werken. Mensen die moeilijk rondkomen op het einde van de maand of gewoon meer geld willen verdienen, zijn extra gemotiveerd om een paar uren langer te blijven of om thuis nog wat door te werken.

Het hangt natuurlijk ook af van persoon tot persoon. Laszlo Bock, HR manager bij Google, “Er zijn twee soorten mensen: de ‘segmentators’, een kleine minderheid (31%) die in staat is om een psychologische lijn te trekken tussen werkstress en privé; en de ‘integrators’ (69%), die hun werk continu in het achterhoofd hebben zitten en voortdurend hun e-mails checken.”

Het einde van de lange-urencultuur

Toch zetten meer en meer bedrijven zich af tegen deze overurencultuur. Autofabrikant Volkswagen zorgt er bijvoorbeeld voor dat hun Blackberry-servers geen e-mailverkeer meer sturen naar medewerkers 30 minuten na het einde van de werkdag. Hiermee willen ze de werk-privébalans van hun werknemers respecteren.

Andere bedrijven kiezen dan weer voor een andere aanpak. Zij kennen pas promoties toe als het werk binnen een bepaald tijdskader wordt afgewerkt, bijvoorbeeld. Een systeem dat inspeelt op het onderzoek van Stanford waarin ze concluderen dat kwantiteit niet gelijk is aan kwaliteit. Ze belonen met dit systeem immers de werknemers die het slimst te werk gaan en niet de werknemers die het langst op kantoor kunnen of willen blijven.

(sjv) - Bronnen: Express.be / Harvard Business Review