Waarom stellen we uit? En wat zijn de gevolgen?

Een telefoontje naar je baas, een e-mail naar een collega die je niet graag hebt, een spellingscontrole op een belangrijk document, … Het zijn vaak de klusjes die maar een minuut duren die je voor je uit blijft schuiven. Herkenbaar? Dan heb je hoogstwaarschijnlijk last van uitstelgedrag.

Angst en depressie

Procrastinatie, ook wel uitstelgedrag genoemd, betekent letterlijk ‘iets bewaren voor de volgende dag’. Het is het bewust uitstellen van taken die je zou willen of moeten doen, en waarvan je weet dat ze je alleen maar meer stress bezorgen als je ze niet meteen doet.

Geen wonder dat mensen die chronisch uitstellen vaak gespannen zijn, slechter slapen en minder goede vooruitzichten hebben. Die aanhoudende stress kan op langere termijn zelfs leiden tot een depressie of angststoornis. Het kan ook je relaties behoorlijk ondermijnen, want als je uitstelt, verbreek je je verplichtingen naar anderen toe.

Het is niet onlogisch dat grote taken vaak op de lange baan worden geschoven. Ze kunnen ontmoedigend zijn, of je mentaal volledig uitputten. Maar wat als je juist de allerkleinste klusjes blijft uitstellen? Dan gaat het vaak om taken die twijfel, onzekerheid, angst of gevoelens van onbekwaamheid oproepen. Niemand belt zijn baas graag op om slecht nieuws te verkondigen, toch?

Kwestie van emoties

Veel mensen geloven dat uitstelgedrag te maken heeft met slecht timemanagement. Maar eigenlijk gaat het enkel en alleen om je stemming. Uitstellers zijn doorgaans heel erg kritisch voor zichzelf en maken zich juist heel veel zorgen over hun uitstelgedrag.

Die zorg spookt continu door hun hoofd en put hun cognitieve bronnen uit. Dat zorgt ervoor dat hun probleemoplossend vermogen afneemt. Het zet ze aan het denken: wat is er mis met mij? Waarom kan ik niet gewoon doorgaan? Om dan over de taak zelf te beginnen piekeren, wat hun negatieve emoties alleen maar versterkt.

Extra... Wat bepaalt jouw uitstelgedrag?

De regel van twee minuten

Maar hoe kun je uit die negatieve spiraal ontsnappen? Als je weet dat motivatie vaak volgt op actie, kan de ‘regel van twee minuten’ wonderen verrichten. Je gaat niet eerst nadenken over de reden waarom je maar blijft uitstellen, maar er gewoon meteen invliegen. Poepsimpel!

De volgende keer als je voelt dat je hele lichaam schreeuwt om dat ene klusje niet te doen, vraag je jezelf af: wat is de volgende actie die ik moet ondernemen om deze kleine taak uit te voeren? Zo leid je de aandacht van je emoties af en verleg je de focus naar de actie.

Een ander handig trucje is om kleine klusjes te verstoppen in grotere, belangrijkere taken. Bel je baas terwijl je documenten uploadt, stuur minder leuke e-mails terwijl je baas je document naleest, … Het helpt niet alleen om het gevoel dat je tijd verliest te vermijden, maar het zorgt ook voor een extra stimulans om de negatieve emoties die een taak oproepen, te maskeren.

Lees ook: De 11 ultieme tips tegen uitstelgedrag

Vergeef jezelf

Volgens psychologen is zelfcompassie een belangrijke sleutel voor uitstellers om terug op het goede spoor te komen. En wat is zelfcompassie? Jezelf durven vergeven. Als je in staat bent om het jezelf niet kwalijk te nemen dat je zaken in het verleden hebt uitgesteld, kan dat ervoor zorgen dat je in de toekomst bij een gelijkaardige taak minder snel gaat uitstellen. Bovendien vermindert je stress en leef je zo meer in de realiteit, in plaats van in je hoofd.

Welk type uitsteller ben jij? Doe de test!

(dt/em) - Bron: BBC