Vrouwen in Belgische topfuncties: een stand van zaken

Het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen voerde in het verleden al enkele onderzoeken uit naar de stand van zaken van vrouwen in topfuncties in België. Al dateert het laatste onderzoek uit 2012. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er zich een evolutie aftekent in de cijfers. Maar we mogen ook niet te vroeg victorie kraaien. Sommige sectoren hebben nog een hele lange weg te gaan, zo blijkt.

Lees ook: 8 tips voor meer vrouwen aan de top

Evolutie in cijfers

Waar in 2012 slechts 25% van de leden van de hoogste beslissingsorganen van vakbonden een vrouw was, is dat vandaag de helft. En ook een derde van de vakbondsvoorzitters is een vrouw. Aan het hoofd van de grootste ngo’s in ons land blijkt ook vier op de tien keer een vrouw te staan. Vergelijkbaar cijfermateriaal vinden we bij de inhoudsverantwoordelijken van grote mediabedrijven – denk aan redacties – en bij de eerste voorzitters van hoven van beroep en arbeidsrechtbanken.

Natuurlijk is er een keerzijde aan deze medaille. Zoals bij de ordes van advocaten. Daar is het aandeel vrouwelijke leden van de hoogste organen slechts één op zes. Bij Defensie staan er twee vrouwen tegenover 41 mannen in de hoogste leidinggevende functies, en de nationale raad van de Orde der Artsen telt één vrouw op zestien mannen...

De evolutie is dus voelbaar, maar nog lang niet in alle sectoren en beroepen. In 2025 blijven vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd in de besluitvorming. Er is dus nog véél ruimte voor verbetering.

Word als vrouw meer gehoord op je werk: 6 tips

Actiegebonden vooruitgang

Uit het onderzoek van het Instituut blijkt dat vooruitgang vooral wordt geboekt in sectoren die ook écht actie ondernemen. De vakbonden kwamen bijvoorbeeld met het ‘handvest voor gender mainstreaming’, in de politiek en in de raden van bestuur van beursgenoteerde bedrijven gelden overal genderquota.

Dat deze aanpak z’n vruchten afwerpt, is dan ook zichtbaar in de cijfers. Het aandeel vrouwen in de raden van bestuur van beursgenoteerde bedrijven schoot van 12,7% in 2012 naar 34% vorig jaar. In directiecomités is vandaag ongeveer 14% een vrouw.

Extra: Shit waar je als vrouw mee moet dealen

Zorgt hogere opleiding voor kansen?

Heeft een hogere opleiding iets met deze evolutie te maken? Volgens onderzoek dat het Belgische statistiekbureau Statbel in 2021 uitvoerde, behalen vrouwen steeds vaker een hoger diploma. Meer dan vier op de tien vrouwen van beroepsactieve leeftijd – tussen 25 en 64 jaar – heeft een diploma hoger onderwijs op het cv staan. Voor mannen is dat drie op de tien.

Die kloof tussen mannen en vrouwen wordt ook alleen maar groter. Op tien jaar tijd nam het aandeel vrouwen met een diploma hoger onderwijs toe van 36% naar 42%. Bij mannen sprong het slechts van 30% naar 32%.

Het zou een logische manier van denken zijn: vrouwen met een hoger diploma worden sneller aangenomen in topfuncties. Al komt daar in de realiteit natuurlijk veel meer bij kijken, zoals stereotypering, bestaande organisatieculturen en de deeltijdscultuur. Food for thought!

CHECK: Belgen zijn steeds vaker hoogopgeleid

(ZINNIG) – Bron: IGVM / VRT