Verlof nemen, zoveel en wanneer je wil: 4 voordelen

Onder meer ook bij ons bekende Amerikaanse bedrijven als Netflix, Evernote, Best Buy en Zynga geven hun personeel een onbeperkt aantal vakantiedagen. Geen kleine jongens dus. Dat melden intermediair.nl en businessinsider.com.

4 voordelen van onbeperkte vakantiedagen

1. Meer verantwoordelijkheid bij werknemers 

De vanzelfsprekende angst voor lege kantoren en bergen onafgemaakt werk is onterecht. Werknemers blijken positief te verrassen als ze onbeperkt vakantie mogen nemen. Het invoeren van dit systeem is een goede manier om vertrouwen in werknemers uit te spreken en het verantwoordelijkheidsgevoel bij hen te vergroten.

2. Een aantrekkelijke werkgever 

Het klinkt natuurlijk fantastisch, zo'n onbeperkt aantal vakantiedagen. Wie wil er nu niet bij zo'n bedrijf werken? Bij het zoeken naar nieuwe medewerkers, kan het dus een goed wapen zijn in de strijd om de beste talenten. Vrijheid en autonomie krijgen, wordt steeds belangrijker voor werknemers. 40% van de studenten en 45% van de starters geeft in een onderzoek van Cisco Systems aan dat ze een job zouden accepteren met een lager salaris, als dit meer vrijheid met zich meebrengt.

3. Gemotiveerde en productieve werknemers 

De praktijk leert dat werknemers veel gemotiveerder en productiever zijn, als ze weten dat ze vrij kunnen nemen wanneer ze daar de meeste behoefte aan hebben. Binnen een systeem met een beperkt aantal vakantiedagen maken werknemers hun vakantiedagen vaak niet eens allemaal op, maar het idee van volledige vrijheid doet blijkbaar toch iets extra's met ons.

4. Minder gevoel van hiërarchie 

Als het management en de directie meer vrijheid hebben op het vlak van vakantiedagen, werkt dat een gevoel van onrecht in de hand bij de werknemers. Maar als iedereen binnen de organisatie zijn eigen vakantiedagen vrij mag inroosteren, dan verdwijnt dat gevoel van hiërarchie als sneeuw voor de zon.

Realistisch?

Veel voordelen dus, maar is het ook in ons land realistisch? “Voor de happy few is het mogelijk: bijvoorbeeld voor geëngageerde kenniswerkers of geschoolde arbeiders met veel verantwoordelijkheidszin en maturiteit”, vertelt Frank Vander Sijpe, Director HR Research bij Securex. “Als je in productieomgevingen zou toelaten onbeperkt vakantie te nemen, zouden er bij mooi weer veel banden stil liggen .... In de dienstverlening bij bedrijven met veel hooggeschoolde werknemers is het systeem wel mogelijk. Werknemers daar zijn vaak expert in hun materie, en de dienstverlening vereist bovendien maatwerk, waardoor zij zelf verantwoordelijkheid moeten opnemen voor de kwaliteit en de deadlines van hun output. Hun job ligt vaak in het verlengde van hun persoonlijke interesses of is zelfs gebouwd rond hun specifieke talenten en competenties. De academische wereld werkt bijvoorbeeld al zo en laat veel vrijheid in het nemen van verlof.”

“Als dat onbeperkt aantal vakantiedagen ook nog eens betaald zou worden, is het voor bedrijven in deze economisch moeilijke tijden wel utopisch, vrees ik”, aldus Frank Vander Sijpe. “Zoiets heeft een enorme impact op de loonkost en de productiviteit, en de loonkost is nu al zeer hoog in ons land. Verder dreigen ook de meest gemotiveerde en verantwoordelijke werknemers het slachtoffer te worden van het ongelimiteerd verlof opnemen van collega’s: zij zullen inspringen of overuren draaien om de dienstverlening of productie van het bedrijf op peil te houden. Maar hoe lang houden ze dit vol?”

Vrijheid is belangrijk

Het belangrijkste is: ken je mensen vooraleer je er aan begint. “Als de bedrijfscultuur er niet klaar voor is, moet je er als bedrijf niet aan beginnen, want dan zullen telefoons niet opgenomen worden en mails niet op tijd beantwoord worden. Het kan enkel in een mature en betrokken omgeving. In 80% van de bedrijven is het niet doenbaar om het personeel een onbeperkt aantal vakantiedagen te geven.”

Maar misschien is bij onbeperkt vakantie kunnen nemen het gevoel van volledige vrijheid, dat zo goed werkt. In de praktijk zullen werknemers misschien niet veel meer verlof nemen dan ze nu doen. “Vrijheid geven aan personeel werkt zeker. Maar dan zou ik als bedrijf met een kleinere stap starten. Begin met thuiswerken of schaf de prikklok af. Je ziet dat bijvoorbeeld slechts 15 à 17% van de werknemers regelmatig thuiswerkt, en dat is nog een veel kleinere stap dan onbeperkt vakantie kunnen nemen.”

“Wij zijn bij Securex bijvoorbeeld aan het experimenteren met het zelfstandig inplannen van verlof zonder tussenkomst van de hiërarchie: iedereen kan zijn verlof zelf kiezen zonder dat het akkoord van zijn baas nodig is. Men plaatst een verlofdag gewoon in de eigen agenda, en that’s it. De collega’s moeten onderling ervoor zorgen dat de permanentie verzekerd is en het werk zonder hen goed kan verlopen. En dat werkt goed, het stimuleert bovendien verantwoordelijkheidszin. Je geeft vertrouwen aan je medewerkers dat ze discussies zelf kunnen beslechten. Ik kom als baas slechts in heel minieme gevallen tussen. In het ‘oude’ systeem waarin de baas toestemming moet geven, denken werknemers immers algauw: ‘Mijn verlof is goedgekeurd, ik ben weg en al de rest is niet mijn probleem.’ ”

Arbeiders hebben meer in hun mars

Het is een grote misvatting dat dit enkel voor hooggeschoolden werkt. “Ook arbeiders hebben dikwijls veel meer in hun mars dan wat ze kunnen tonen op de werkvloer. Als je ziet waar arbeiders in hun vrije tijd allemaal mee bezig zijn, dan is het toch gek dat bedrijven die talenten niet proberen in te zetten op de werkvloer? Het is een idee-fixe: ‘Met arbeiders aan de band valt niet meer te doen’. Geef hen toch voldoende inspraak, bijvoorbeeld qua werkorganisatie. Er zijn bedrijven die hun arbeiders zelf onder elkaar laten beslissen wie er welke shift doet. Dat werkt zeer goed. Dat gevoel van inspraak op de werkorganisatie is heel belangrijk. Bedrijven zullen die richting wel moeten uitgaan, anders dreigen ze in de toekomst hun goede mensen te verliezen”.

“Als je mensen langer aan het werk wil houden, werkt de pensioenleeftijd verhogen en andere klassieke oplossingen niet meer. Je moet mensen goesting geven om te komen werken. Motiveer mensen om te komen werken ook met andere dingen dan enkel hun loon. Bouw jobs rond de mensen, in plaats van andersom en zoals nu iedereen op dezelfde manier dezelfde dingen te laten doen”, besluit Frank Vander Sijpe van Securex.

(mr)