Sommigen menen dat dit draagvlak sterk aan het afkalven is. Waarop ze zich baseren, is niet duidelijk want veel onderzoek verschijnt er niet over. De vakbonden doen wel zelf onderzoek hiernaar maar geven de resultaten ervan niet prijs. Het onderzoek van Randstad naar de mogelijkheden tot participatie van werknemers in de bedrijven is één van de weinige die in deze een tipje van de sluier oprichten, des te meer omdat het kan vergelijken met identieke resultaten vier jaar geleden.
Uit de resultaten blijken twee zaken. Ook in 2012 blijven vakbonden over een groot draagvlak beschikken maar hier en daar brokkelt dit toch af. Zo daalt het aandeel dat vindt dat werknemers zich sterk betrokken voelen bij de vakbond in hun bedrijf van 62 naar 44 procent. Meer dan de helft vindt dat er weinig belangstelling is voor het vakbondsoptreden in hun bedrijf. Een stijging met meer dan 10 procent. De tendens is vrij consistent en lijkt het sterkst bij kaderleden.
De grote vraag is wat de reden is voor dit afbrokkelend draagvlak? Minstens een deel is te verklaren door de huidige mindere economische toestand. Werknemers geven gemiddeld lagere scores in bedrijven die het niet goed doen. We mogen veronderstellen dat er nu meer bedrijven in slechte doen zijn dan vier jaar geleden. Indien de verklaring hiertoe kan beperkt worden is er voor de vakbond geen reden tot ongerustheid. Men mag dan verwachten dat de cijfers zullen opveren als het economisch weer wat beter gaat.
Is het dalend draagvlak echter alleen aan de mindere conjunctuur toe te schrijven? Spelen er ook meer structurele factoren? Zo hebben vakbonden moeite met de individualiseringstrend in onze samenleving. Hoe koppel je op een intelligente manier collectieve en individuele belangenbehartiging van werknemers en werkzoekenden? Om hierin te lukken moet men beginnen met individualisering niet automatisch te vereenzelvigen met meer egoïsme, zelfs niet met individualisme. De afwijzende houding van de beide vakbonden op het voorstel van Voka om individuele rugzakjes voor werknemers te verankeren in het arbeidsmarktbeleid (Jobat 5 mei) is een mooi voorbeeld van deze worsteling met individualisering.
(jd)
10 mei 2012Meer dan 440.000 Jobat gebruikers zijn wekelijks op de hoogte
‘Onze firma is overgenomen. Kan de overnemer nieuwe voorwaarden stellen wat betreft verloning, car policy enzovoort?’ Stijn Demeestere legt uit ...
Op welke manier zijn werknemers door de wet beschermd als ze besluiten te staken? En welke rechten en plichten hebben de werkgevers?
Wat als een faillissement voor je werkgever de enige uitweg is? Welke rechten heb je dan als werknemer?
"Na jaren alleen luie en vadsige vakbonds-kandidaten te hebben gehad, als ging het om de verkiezing van de prins der padden, komt hij, Jos Mayer, op"
Je komt thuis van een echte rotdag op het werk en het is sterker dan jezelf: je laat je volledig gaan op de sociale media. Welke gevolgen kan het hebben?
De grootste vakbond in Duitsland pleit voor de invoering van een 30-urenwerkweek. Voltijdse werknemers kunnen hun job zo combineren met hun privéleven.
België behoort tot één van de landen met de meeste vakbondsleden ter wereld. Maar wat zijn nu de voor- en nadelen van zo’n lidmaatschap?
Wat houdt de ontslagvergoeding van vakbondsafgevaardigden precies in? Vanaf en tot wanneer zijn zij beschermd? Jobat zocht het voor je uit ...
Zelden kregen de vakbonden meer kritiek te slikken dan tijdens de woelige decembermaand van 2011. Opiniemakers staken hun onbegrip niet weg!