Tijdens een sollicitatie werden mijn ideeën gestolen. Mag dat zomaar?
Een bedrijf heeft me niet aangeworven maar wel ideeën uitgewerkt die ik tijdens mijn sollicitatie heb aangereikt. Kan dit zonder mijn toestemming?
De vrijheid van handel en nijverheid is een oud fundamenteel beginsel waarop onze samenleving steunt. Deze vrijheid houdt in dat ieder individu het recht heeft om naar eigen goeddunken elke handel te drijven of elk beroep, bedrijf of ambacht uit te oefenen.
Op dit beginsel zijn andere vrijheden geschoeid zoals de vrijheid van mededinging en kopie. De vrije mededinging houdt het principiële recht in om voorbeelden van anderen na te volgen en ideeën op te pikken. Het recht anderen te kopiëren staat haaks op onze neiging vindingrijkheid te belonen maar vloeit rechtstreeks voort uit het recht op vrije mededinging.
Intellectuele rechten
Bescherming tegen kopie wordt enkel en alleen geboden door specifieke wetgevingen over intellectuele rechten (merken, octrooien, modellen en auteursrechten). Intellectuele rechten verlenen aan de houder het exclusief recht om gedurende een beperkte tijd de creatie te exploiteren. Anderen mogen dan geen gebruik maken van de creatie zonder de toestemming van de houder van het recht.
Zuivere ideeën, hoe origineel ook, worden alvast niet beschermd door het auteursrecht. Een "werk" is slechts beschermd door het auteursrecht wanneer het wordt uitgedrukt in een concrete vorm. Het is die vorm die wordt beschermd. De Auteurswet laat toe om iemands idee over te nemen of als inspiratie te gebruiken in de mate het een andere vorm of uitwerking heeft gekregen. De Auteurswet lijkt het bedrijf dus niet te verbieden om zich te laten inspireren door uw ideeën.
Octrooi
Mocht uw idee betrekking hebben op een uitvinding dan had u hiervoor een octrooi kunnen bekomen die u tijdelijk het exclusief recht op exploitatie van de uitvinding geeft. Een uitvinding veronderstelt een bijdrage op technologisch gebied die industrieel toepasbaar is. Om een octrooi te verwerven, moet een specifieke aanvraagprocedure worden gevolgd. Enkel de houder van een uitvindingsoctrooi geniet bescherming tegen kopie of namaak. Als u niet in het bezit bent van een octrooi, heeft het bedrijf het recht om uw ideeën uit te werken.
Hoewel het u begrijpelijkerwijze tegen de borst stoot dat het bedrijf uw ideeën gebruikt terwijl zij u desondanks toch niet heeft aangeworven, kan dit bedrijf niets ten kwade worden geduid zolang u geen bijzonder intellectueel recht op uw idee bezit.
(Met dank aan Stijn Demeestere, advocaat bij Lydian).
20 oktober 2010