Tijdens een sollicitatie werden mijn ideeën gestolen. Mag dat zomaar?

De vrijheid van handel en nijverheid is een oud fundamenteel beginsel waarop onze samenleving steunt. Deze vrijheid houdt in dat ieder individu het recht heeft om naar eigen goeddunken elke handel te drijven of elk beroep, bedrijf of ambacht uit te oefenen.

Op dit beginsel zijn andere vrijheden geschoeid zoals de vrijheid van mededinging en kopie. De vrije mededinging houdt het principiële recht in om voorbeelden van anderen na te volgen en ideeën op te pikken. Het recht anderen te kopiëren staat haaks op onze neiging vindingrijkheid te belonen maar vloeit rechtstreeks voort uit het recht op vrije mededinging.

Lees ook: Hoe een idee uitwerken in 4 stappen?

Intellectuele rechten

Bescherming tegen kopie wordt enkel en alleen geboden door specifieke wetgevingen over intellectuele rechten (merken, octrooien, modellen en auteursrechten). Intellectuele rechten verlenen aan de houder het exclusief recht om gedurende een beperkte tijd de creatie te exploiteren. Anderen mogen dan geen gebruik maken van de creatie zonder de toestemming van de houder van het recht.

Zuivere ideeën, hoe origineel ook, worden alvast niet beschermd door het auteursrecht. Een "werk" is slechts beschermd door het auteursrecht wanneer het wordt uitgedrukt in een concrete vorm. Het is die vorm die wordt beschermd. De Auteurswet laat toe om iemands idee over te nemen of als inspiratie te gebruiken in de mate het een andere vorm of uitwerking heeft gekregen. De Auteurswet lijkt het bedrijf dus niet te verbieden om zich te laten inspireren door jouw ideeën.

Een goed idee? Hoe vertel je het aan je baas?

Octrooi

Mocht jouw idee betrekking hebben op een uitvinding dan had je hiervoor een octrooi kunnen bekomen die jou tijdelijk het exclusief recht op exploitatie van de uitvinding geeft. Een uitvinding veronderstelt een bijdrage op technologisch gebied die industrieel toepasbaar is. Om een octrooi te verwerven, moet een specifieke aanvraagprocedure worden gevolgd. Enkel de houder van een uitvindingsoctrooi geniet bescherming tegen kopie of namaak. Als je niet in het bezit bent van een octrooi, heeft de onderneming dus het recht om jouw ideeën uit te werken.

Hoewel het je ongetwijfeld tegen de borst stoot dat het bedrijf jouw ideeën gebruikt terwijl ze je niet hebben aangeworven, kan hen niets ten kwade worden geduid zolang je geen bijzonder intellectueel recht op jouw idee bezit.

Eerste hulp bij jouw sollicitatiegesprek: voor, tijdens én na

(Met dank aan Stijn Demeestere, advocaat bij Lydian).