Studiejaren afkopen voor hoger pensioen: een goede investering?

Optimalisatie

Het bedrag dat je tijdens je pensioen maandelijks op je rekening overgeschreven krijgt, hangt af van je statuut en wordt berekend op basis van je loon en het aantal gewerkte jaren. Om het aantal gewerkte jaren te optimaliseren (lees “zo hoog mogelijk te krijgen”), kun je je studiejaren laten meetellen. Dit kan door die studiejaren af te kopen. Vooral interessant voor wie bv. als student een langdurige studie gevolgd heeft en dus een kortere carrière voor de boeg heeft.

In 2017 werd door de federale overheid voor het afkopen van studiejaren een vereenvoudigde procedure ingevoerd. Ook kon je de impact op je pensioen simuleren. Vooral ambtenaren en werknemers lieten zich overhalen om deze stap te zetten. Maar ook zelfstandigen vonden de weg naar het afkopen van studiejaren.

Tot december 2020 kon iedereen tegen een gunstig afkooptarief de studiejaren vanaf hun 20ste verjaardag laten meetellen voor het pensioen. Sinds december 2020 geldt dat voordeeltarief enkel nog voor wie minder dan 10 jaar geleden afstudeerde. Wie al langer afgestudeerd is, betaalt nu een bedrag dat oploopt met de leeftijd.

Lees ook: Op welke leeftijd ga jij op pensioen?

Overzicht

Je bent werknemer

• Ben je minder dan 10 jaar geleden afgestudeerd? Dan betaal je een forfait van 1.689,30 euro per studiejaar (bedrag geldig vanaf 1 mei 2022). Ben je langer dan 10 jaar geleden aan je professionele carrière begonnen? Dan betaal je de actuariële waarde (lees “meer”). Kortom: hoe langer je wacht, hoe duurder het wordt.
• Elk afgekocht studiejaar brengt je jaarlijks een extra bruto pensioenbedrag op. Het gaat om een extra brutopensioen van 316,97 euro bruto per jaar aan het bedrag als alleenstaande en 396,21 euro bruto per jaar aan het gezinsbedrag (vanaf 1 mei 2022). Op www.mypension.be kun je het exacte bedrag simuleren en berekenen.

Je bent ambtenaar

• De gunstmaatregel bij ambtenaren waarbij hun studiejaren automatisch meetelden voor hun pensioen, werd vanaf 2016 geleidelijk afgeschaft. Nu moeten ook zij betalen voor de afkoop van studiejaren: 1.689,30 euro per studiejaar (bedrag geldig vanaf 1 mei 2022) als ze de aanvraag indienen binnen de 10 jaar na het behalen van hun laatste diploma. Na deze periode wordt een actuariële berekening uitgevoerd.
• Per afgekocht studiejaar ontvang je als ambtenaar 1/60ste van je referentieloon. Dit is het gemiddelde van je lonen van de laatste 10 jaar.

Ambtenaar of bediende: wie verdient het meest?

Je bent zelfstandige

• Als zelfstandige kan je je studiejaren afkopen in het zelfstandigenstelsel. Je moet daarvoor aankloppen bij je socialeverzekeringsfonds. Dien je je aanvraag in binnen de 10 jaar na het behalen van je diploma, dan betaal je een forfaitair bedrag van 1.689,30 euro per studiejaar. Studeerde je al langer dan 10 jaar geleden af? Dan zal een hogere bijdrage berekend worden.
• Elk afgekocht studiejaar levert zelfstandigen een jaarlijks extra brutopensioen op van 316,97 euro (alleenstaande) of 396,21euro (gezinspensioen).

Slimme zet?

Of het afkopen van je studiejaren een goede zaak is voor jouw pensioenbedrag hangt er wat van af. Wie een maximumpensioen krijgt, heeft er eigenlijk niet zoveel belang bij. De andere mensen kunnen best een simulatie maken via www.mypension.be: voor je het weet verdampt je voordeel in de hoogste inkomensschijf…

Werknemers met een gemengde loopbaan (bv. werknemer én zelfstandige) kunnen ook best een simulatie maken: hun berekening is iets complexer. Dat die afkoopsom fiscaal aftrekbaar is, kan interessant zijn voor je belastingaangifte.

Het afkopen van je studiejaren kan in sommige gevallen wel positief uitdraaien. Toch kun je je best goed informeren en een simulatie maken: zo vermijd je dat je goedbedoelde investering een financiële slag in het water is…

(mr/lm) - Bronnen: De Tijd / Xerius