Pestgedrag wordt amper bestraft

Een klacht over Ongewenst Grensoverschrijdend Gedrag op het Werk (OGGW) kan voor de rechtbank komen, maar dat gebeurt zelden. De FOD Werkgelegenheid becijferde dat tussen 2002 en 2008 Belgische arbeidsrechtbanken slechts 203 vonnissen velden over geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op de werkvloer.

Twaalf van die vonnissen erkenden het bestaan van pesterijen, zes aanvaardden dat er ‘feiten zijn die toestaan het bestaan van pesterijen te vermoeden’.

Schadevergoeding wordt zelden toegekend

In totaal werden niet meer dan 20 aanklagers min of meer in het gelijk gesteld. Vijf van hen kregen een geldsom toegewezen. De bedragen schommelden tussen 5.000 en 10.000 euro. Drie rechtbanken erkenden het bestaan van pesterijen wel, maar kenden geen schadevergoeding toe omdat ze van mening waren dat de werkgever alle middelen had aangewend om tot een oplossing te komen en dus geen fout had begaan.

Het gebeurt dat werknemers ten onrechte een klacht indienen. “Er is het voorbeeld van een persoon die zijn ontslag had aangevochten als vorm van pesterij, maar die uiteindelijk zelf veroordeeld werd tot het betalen van 3.500 euro omdat zijn ontslag kaderde in een herstructurering”, vertelt Decavele.

Pesten is moeilijk te bewijzen

“Pesterijen zijn vaak moeilijk te bewijzen”, zegt Stéphan Lepoutre van de christelijke vakbond ACV. “Vaak worden medische attesten en getuigenissen ingeroepen. Maar toon maar eens aan dat je gezondheidsklachten uitsluitend aan die pesterijen en aan niets anders te wijten zijn. Ook getuigenissen doet de rechtbank vaak af als te zwak en verklaringen van collega’s die hun steun betuigen worden niet als bewijs beschouwd.”

Vraag is ook of de vertrouwenspersoon wel te vertrouwen is, zeker in kleine ondernemingen. “Overgaan tot een formele klacht is hoe dan ook een grote stap die je best weloverwogen neemt”, zegt Lepoutre.

Toch zit het aantal klachten, de informele althans, in de lift. Idewe telde vorig jaar 642 klachten over ongewenst gedrag, zoals pesten. In 2005 waren er nog maar 367 meldingen. Het aantal formele klachten neemt relatief gezien af. In 2005 leidde nog 18,5 procent van alle meldingen die bij Idewe binnenliepen tot een formele klachtenbehandeling, in 2008 was dat nog maar voor 12 procent het geval.