Open brief aan minister Pascal Smet

U en uw kabinetsleden die schaterend over de vloer rollen: ‘Ze doen het weer, ze doen het weer!’ (Frederik Anseel, professor organisatiepsychologie Universiteit Gent en hoofd onderzoeksgroep VIGOR)

Mag ik eigenlijk Pascal zeggen, of hoort dat helemaal niet volgens het protocol? Noemt u me gerust Frederik, hoor, ik doe daar allemaal niet moeilijk over. Deze week gaf u opnieuw een leuk ideetje weg in wat stilaan de Grote-Pascal-Smet-Onderwijshervorming-Show aan het worden is. Op onvoorspelbare tijdstippen krijgen we telkens een nieuw stukje van een puzzel te zien die misschien ooit een samenhangende hervorming zal worden. Vervolgens staan de commentatoren in lijn klaar om dat ideetje op te hemelen dan wel neer te halen, afhankelijk van hun ideologische gezindheid. Soms verdenk ik u er wel eens van dat u die ideetjes de lucht inschiet, gewoon om het mismoedige volkje van commentatoren bezig te houden. Dat u en uw kabinetsleden dan schaterend over de vloer rollen: ‘Ze doen het weer, ze doen het weer!’ 

Maar goed, Pascals idee van de week. Deze week wil u meer inzetten op werkplekleren. Dat is een verzamelnaam voor leren op het werk door stages, projecten, praktijklessen. Dat werkplekleren moet de katalysator vormen van het toekomstige actieplan om vroegtijdig schoolverlaten tegen te gaan. Een uitstekend idee. Echt. De 70-20-10-regel maakt furore in bedrijven. Die regel zegt dat 70 procent van wat mensen leren, gebeurt door ervaringen op de werkvloer, 20 procent door feedback en rolmodellen en 10 procent door cursussen en lezen. Dat die cijfertjes complete nonsens zijn, doet er even niet toe.

Het basisidee klopt: werkplekleren is een heel effectieve manier van competentie-ontwikkeling. Onderzoek wijst uit dat dergelijke vormen van ervaringsleren heel geschikt zijn om hogere cognitieve vaardigheden zoals strategisch denken te ontwikkelen. Ik wil u dan ook aanmoedigen, beste Pascal, om verder te gaan. Gebruik dat ervaringsleren niet enkel als motivator om vroegtijdig schoolverlaten tegen te gaan, maar maak het ook een essentiële component in andere onderwijssystemen. U zult in de werkgevers een enthousiaste bondgenoot vinden!

Kijk, ziet u, ik ben helemaal niet zo negatief als men wel beweert. Het zou gewoon handig zijn, Pascal, mocht u ons wat duidelijkheid geven over wat u nu eigenlijk van plan bent. Een uitgewerkt document misschien met een coherente, inspirerende visie over waar u naartoe wil met het Vlaams onderwijs. Een systematisch stappenplan hoe u die visie wil vertalen in concrete acties die liefst ook wetenschappelijk onderbouwd zijn om onze burgers en werknemers van de toekomst te vormen. Dat is zo'n beetje waar iedereen naar snakt, Pascal. Tot dit plan beschikbaar is, lijkt het me beter te stoppen met ballonnetjes op te laten. Onderhandel in stilte achter de schermen met the powers that be. We zullen u ondertussen niet meer lastigvallen met vervelende commentaren, beloofd!

Met vriendelijke groeten,
Frederik Anseel