Ook hoog opgeleiden willen stoppen op 60 jaar ... maar kan dat?

De gemiddelde werknemer weet dat hij langer zal moeten werken, maar kan en wil dit nog steeds niet. Dat is de belangrijkste conclusie van het tweejaarlijks onderzoek van HR-dienstverlener Securex bij 1.754 werknemers naar hun inzetbaarheid.

Hoger opgeleiden voelen zich in staat langer te werken, maar willen dit niet

Hoger opgeleiden geven aan te kunnen werken tot hun 63ste. In 2013 was dat nog 62 jaar. Maar heel opvallend: ze willen slechts tot hun 60ste werken. Bij hoger opgeleiden is er dus een groot verschil tussen willen en kunnen.

Lager geschoolden denken tot hun 61ste te kunnen werken. Twee jaar geleden was dat nog tot hun 62ste. Deze negatieve evolutie heeft ongetwijfeld te maken met de werkomstandigheden, werkvoorwaarden en werkinhoud die nog altijd minder interessant blijven voor de lager opgeleiden. Ook lager geschoolden willen, net zoals hun hoger geschoolde collega’s, slechts tot hun 60ste werken.

Twee jaar geleden dachten zowel hoger als lager geschoolden te moeten werken tot hun 64ste. Terwijl momenteel lager geschoolden er nog steeds hetzelfde over denken, gaan hoger geschoolden er al van uit tot 66 jaar te moeten werken. Dat is al bijna twee jaar langer dan in 2013, maar komt nog steeds niet overeen met de wettelijke pensioenleeftijd (binnenkort 67 jaar).

Belg wil nog steeds op pensioen op zijn 60ste

Het verschil tussen willen en kunnen is heel frappant. De kloof tussen de wettelijke pensioenleeftijd (binnenkort 67 jaar) en de leeftijd tot wanneer hoger opgeleiden willen (60 jaar) en kunnen (63 jaar) werken, is nog altijd groot.

“Hoger opgeleide werknemers denken langer te moeten werken dan lager opgeleiden. Bovendien denken ze langer te kunnen werken dan lager opgeleiden. En toch willen ook zij niet langer werken. Dit in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, namelijk dat het vooral lager opgeleide werknemers zouden zijn die snel met pensioen willen”, licht Securex onderzoekster Hermina Van Coillie toe. “De uitdaging ligt dus ook bij de hoger opgeleiden, vooral bij het op peil houden van hun zin om te werken en hun engagement. Merk tot slot ook op dat het dan nog niet voldoende is, want niet alle werkgevers staan even positief tegenover deze oudere werknemers.”

De gemiddelde Belg voelt zich met andere woorden niet in staat om te werken tot aan de wettelijke pensioenleeftijd. Deze tendens is niet nieuw. Ook in 2013 dacht de werkende Belg maar tot zijn 62ste te kunnen werken. Wel betekent dit dat de kloof met de wettelijke pensioenleeftijd is toegenomen.

“Belgische werknemers weten dat ze langer zullen moeten werken, maar ze voelen zich daar vandaag nog niet toe in staat”, zegt Hermina Van Coillie, HR research expert bij Securex. “De fysieke en vooral de mentale gezondheid van werknemers spelen hierbij een cruciale rol. Dit komt door een samenspel van factoren zoals jobonzekerheid, mobiliteitsproblematiek, werkintensiteit, technostress, enz. En dit alles in combinatie met een druk privéleven. De pensioenleeftijd verhogen is ongetwijfeld nodig, maar dit alleen zal er dus niet voor zorgen dat werknemers ook daadwerkelijk langer aan de slag zullen blijven. Om ‘met meer’ en ‘langer’ te werken, moeten werknemers dit ook zelf kunnen en willen. Ze hebben hiervoor ondersteuning nodig van het management én van de overheid . Het ‘willen’ langer werken vormt de grootste uitdaging.”

Kan je op pensioen op je 60ste ?

Net zoals in 2013 wil de Belgische werknemer slechts werken tot hij 60 is, terwijl de wettelijke pensioenleeftijd in België momenteel 65 jaar is. Die leeftijd zal in twee fasen worden verhoogd: 66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030.

Strengere voorwaarden voor vervroegd pensioen  

Om vóór de wettelijke rustpensioenleeftijd met pensioen te gaan, bestaat er nog altijd de mogelijkheid van vervroegd pensioen. Daarvoor moet je kijken naar de leeftijds- en loopbaanvoorwaarden.

Bron: Securex 

Overgangsmaatregelen  

Zo klikt een werknemer die eind 2016 voldoet aan de voorwaarden voor vervroegd pensioen dat recht vast voor de toekomst, zelfs als hij zijn pensioen niet onmiddellijk neemt.

Ook kan van een werknemer die in 2016 59 jaar of ouder is, de leeftijd van zijn vervroegd pensioen slechts met maximaal een jaar worden uitgesteld ten opzichte van de voorwaarden die van toepassing zouden zijn als de hervorming niet was doorgevoerd.

Werkloosheid met bedrijfstoeslag (brugpensioen) 

Op 1 januari 2015 werd de leeftijdsvoorwaarde voor bijna alle stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT of het vroegere brugpensioen) met 2 jaar verhoogd. Zo werd ook de leeftijdsvoorwaarde voor het algemeen SWT opgetrokken van 60 tot 62 jaar, waardoor iedereen dus langer aan de slag moet blijven. Daar gaat dus de droom van de Belgische werknemer om op z’n 60ste te kunnen stoppen met werken...

Om de pil te verzachten, kregen de sectoren de mogelijkheid om nog tot 30 juni 2015 CAO's te sluiten waarin toch nog een leeftijdsvoorwaarde van 60 jaar wordt voorzien. Heel wat sectoren hebben van deze mogelijkheid gebruikgemaakt.

De werknemers uit de sectoren die zo'n CAO gesloten hebben, kunnen dus nog op 60 jaar een SWT opnemen, voor zover ze aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Dit is onder meer het geval voor de volgende sectoren:

• de sector voor het kappersbedrijf
• de sector voor de elektriciens
• de land- en tuinbouwsector
• de textielsector
• de sector voor stoffering en houtbewerking
• de sector voor de vastgoedmakelaars

(mr)