(On)gelukkig op het werk? Loopbaancoaching zit in de lift

“Ga bij loopbaancoach niet voor een standaardprogramma, maar opteer voor een persoonlijke aanpak.” (Saskia Neyt van The Job Coach)

Dit jaar zullen meer dan 20.000 Vlamingen met een VDAB-loopbaancheque van 40 euro langs gaan bij een erkend loopbaancentrum. Het gebruik zit duidelijk in de lift. Per loopbaanadviestraject van vier uur legt de Vlaamse overheid via de VDAB 510 euro bij. Dankzij de Europese 2020-strategie investeert elk Europees land namelijk in de tewerkstelbaarheid van zijn burgers.

Loopbaanbegeleiding is breed in gebruik: zowel voor oud of jong, en voor werklozen als werkenden. Maar toch zijn er nog veel vragen over. Jobat overloopt de belangrijkste:

Wat is loopbaancoaching?

Een loopbaancoach is een (door de VDAB erkende) deskundige die je gedurende 4 uur ondersteunt om jezelf en je loopbaan verder te ontwikkelen. Hij of zij weet de juiste vragen te stellen en reikt instrumenten aan om een probleem om te buigen tot een leerdoel. Je krijgt stimulansen om je professionele ambities duidelijk te stellen.

Als 'coachee' kan je die begeleiding vergelijken met een ontdekkingstocht naar je diepste zelf. Dat is soms confronterend maar vooral constructief. "Je krijgt zo een duidelijk beeld van wat je goed en graag doet. Zo weet je naar welke soort jobs je kan uitkijken", stelt Saskia Neyt van The Job Coach.

Verwar een coach niet met een 'peter' of 'mentor' in je bedrijf. Dat is een ervaren medewerker die je vanuit zijn vakexpertise inhoudelijk en organisatorisch helpt met je taken.

Wanneer schakel je een loopbaancoach in?

Loopbaancoaching kan in principe nuttig zijn voor iedereen, vindt Anne-Sophie De Keer van Aures en Bonte Raven. “Of je nu werkzoekende bent dan wel al 1, 10 of zelfs 25 jaar aan het werk bent”, stelt De Keer.

Loopbaancoach Saskia Neyt geeft voorbeelden van werkenden die baat kunnen hebben bij coaching: "De pas afgestudeerde twintiger die nog op zoek is naar zichzelf en twijfelt of de bedrijfscultuur van zijn eerste werkgever bij hem past. De ambitieuze dertiger die een soort 'check-up' nodig heeft om dan met meer zelfkennis een bijkomende opleiding of een nieuwe carrièrestap aan te vatten. De misschien uitgebluste veertiger, al dan niet in een 'gouden kooi', die zich afvraagt: 'Is dat het nu voor de rest van mijn leven?' De vijftigplusser die hunkert naar zijn nog ver verwijderd pensioen en een klankbord zoekt."

Vaak ga je naar een coach als je voelt dat er iets niet in de haak zit met je werk. Zo ziet Catherine Ruys (Passion for Work) in haar praktijk ook vaak mensen met een 'vaag ongenoegen' dat ze niet concreet kunnen benoemen: van teleurstelling en stress tot futloosheid en onzekerheid.

Ook valt op dat vooral hogeropgeleiden in bediendenjobs van dit systeem gebruik maken. De Keer weet dat technische profielen minder langs komen. Omdat zij in West-Vlaanderen knelpuntfuncties vervullen, zijn zij mobieler en flexibeler op de arbeidsmarkt. "Maar ook voor hen kan een dergelijke oefening geen kwaad"

Hoe de juiste coach kiezen?

Je kiest zelf je coach en er is niets verkeerd aan om eerst verschillende coaches te contacteren met je specifieke verwachtingen. "Je hebt trouwens recht op een gratis kennismakingsgesprek" weet Ruys.

Het aanbod coaches is alvast groot. Neyt: "Omdat loopbaancoach net als een therapeut geen beschermde beroepstitel is, voelen velen zich geroepen om er een te worden". VDAB staat in voor de erkenningen en houdt toezicht op de kwaliteit. Onze drie coaches sloten zich aan bij een erkend loopbaancentrum met meerdere regionaal verspreide vestigingen.

Neyt geeft tips: "Vergeet niet te polsen naar diploma's en accreditaties. Schoolt hij of zij zich regelmatig bij? En vraag naar de formule. Gebruikt de coach een effectief bewezen methode? Zorg ervoor dat je investering in je coachingtraject op maat wordt ingevuld. Ga niet voor een standaardprogramma. Ga voor een persoonlijke aanpak die je opbeurt en meer zelfkennis verschaft."

Hoe ziet een doorsnee traject eruit?

Anne-Sophie De Keer verwacht van haar coachee om te beginnen al dat deze echt bereid is om te investeren in zichzelf. De tijd is immers beperkt. "Mijn coachee moet intrinsiek echt gemotiveerd zijn om zichzelf beter te leren kennen. Onderlinge openheid en wederzijds vertrouwen is essentieel."

Een traject van vier uur telt drie sessies. Eén kwart van de coachees kiest echter meteen voor de volle acht uur, opgedeeld in meerdere sessies.

In het eerste verkennend gesprek verwerft De Keer zoveel mogelijk informatie. "We overlopen het CV. We praten over doelstellingen, drijfveren en hinderpalen. Ik geef een meerkeuzevragenlijst om karakter, talenten, competenties en persoonlijke waarden beter te doorgronden”, vertelt ze. In het tweede gesprek gaan we in op de professionele voorkeuren: "Wat geeft sterkte en energie? Wat doe je graag en goed? Waar knap je op af?" We streven hier naar een duidelijk en realistisch zelfbeeld", stelt De Keer. “In de derde sessie stellen we dan het persoonlijk ontwikkelingsplan op met zeer concrete doelstellingen."

In de 8-uurtrajecten is er natuurlijk meer tijd voor tactieken om die doelstellingen te bereiken. Dat kan via sollicitatieoefeningen, groepsdiscussies, rollenspellen, tips of andere instrumenten op maat... Op het eind ben je klaar om actie te nemen, stelt Catherine Ruys: "Ofwel blijf je in je job maar met een aangepaste attitude, ofwel ga je op zoek naar iets dat beter past. Maar blijf vooral investeren in jezelf en in je netwerk. Er zijn geen jobs voor het leven meer."

Zou jij het ook doen?

De coaches vinden (uiteraard) van wel. "In deze tijden van het nieuwe werken is het een must dat elke werknemer een persoonlijke band met zijn bedrijf zoekt”, stelt Ruys. Wie zijn talenten positief kan inzetten in een omgeving die goed aansluit bij zijn waarden, krijgt energie van zijn of haar job. Dat beïnvloedt ook je gezondheid, je zelfvertrouwen en je relaties."

De knoop bij dit alles ligt dus bij jezelf. "Neem zelf het initiatief om je loopbaan in eigen handen te nemen”, besluit De Keer. Want je moet als werkende elke week ergens 38 uur doorbrengen. Je kan dan maar beter zorgen dat je – om het in het West-Vlaams te zeggen - je er ook jeunt.

(pv) – Meer info: Vdab.be/loopbaanbegeleiding