Minder burn-outs door werk op maat

"Het besef dat er iets moet gebeuren is er niet alleen bij werknemers", vertelt onderzoekster Heidi Verlinden van Securex. "Ook het verantwoordelijkheidsgevoel bij Belgische werkgevers is groot. En dat is positief, want aandacht voor burn-out loont, zo blijkt uit ons onderzoek. En een goed gevoerd beleid nog meer."

Enkele opvallende vaststellingen:

• Kort geschoolden hebben meer last van stress
  Kort geschoolden ondervinden meer spanningsklachten door stress dan lang geschoolden (31% versus 24%). Dit verschil heeft te maken met de mate van autonomie in de job, blijkt uit het Securex-onderzoek. Door bijvoorbeeld minder inspraak, flexibiliteit en zicht op context en organisatie, ervaren kort geschoolden meer stress.
• Veel meer stress dan 5 jaar geleden
  Bijna 2 op 3 werknemers (64%) ervaart stress op het werk, dat is een stijging met 18,5% in vergelijking met 2010 (54%). Bijna alle werknemers die aangeven stress te ervaren, achten die schadelijk voor hun gezondheid (97%). We kunnen dus van ‘overmatige’ stress spreken. Bij ruim 1 op 4 (27%) van alle werknemers leidt dit tot meerdere spanningsklachten (hoofdpijn, hartkloppingen, slapeloosheid, concentratieverlies, neerslachtigheid, snel kwaad worden...).
• 1 op 10 werknemers kampt met burn-out
  Een burn-out is eigenlijk structurele stress: de batterij is leeg, met vaak een negatieve houding tegenover bijvoorbeeld collega’s en klanten als gevolg. Van de twee op drie Belgische werknemers die overmatige stress ervaart op het werk, zakt één op tien verder af naar een reële burn-out. Dat is niet niks.
• Vooral grote organisaties kennen stijging van burn-outs
  Vooral grote organisaties (83%), met meer dan 500 werknemers, kennen de laatste 5 jaar een stijging van het aantal burn-outs, tegenover 52% van de kleine organisaties. De HR-verantwoordelijken schatten dat 10,4% van de werknemers afwezig is wegens burn-out of dreigt om zich om die reden ziek te melden. Bij kleine organisaties ligt dit cijfer lager, namelijk 5,7% van de werknemers. De gevolgen van burn-out, met langdurig absenteïsme op kop, zijn niet te onderschatten.
• Gemiddeld is een werknemer bij burn-out 96 dagen of bijna 5 maanden afwezig, volgens de HR-verantwoordelijken.
• Werknemer met burn-out kost meer dan 20.000 euro aan bedrijf
  De totale meerkost voor de werkgever per werknemer met burn-out, en dus met verlaagde performantie en klantenservice, kan oplopen tot meer dan 20.000 euro. Dat organisaties een stressbeleid voeren, wordt dus steeds meer een noodzaak.

Helft oorzaken van burn-out ligt in de eigen organisatie

Ruim 95% van de werkgevers erkent dat ze een belangrijke verantwoordelijkheid dragen in de hele burn-out problematiek. Volgens hen ligt minstens de helft van de oorzaken van burn-out in de eigen organisatie. Voor bijna 8 op 10 van de werkgevers (77%) is de toename van werknemers met burn-out te wijten aan een stijging van de werkdruk. 

Ongeveer 1 op 2 (46%) werkgevers wijst naar het fenomeen van quasi permanente bereikbaarheid door het gebruik van de moderne communicatiemedia. Ook de enorme informatiestroom en de talrijke keuzemogelijkheden waarmee de werknemer vandaag wordt geconfronteerd, ligt volgens 41% van de werkgevers mee aan de oorsprong van het stijgend aantal burn-outs.

Hogere werkdruk

"Uit onze bevraging van werknemers blijkt ook dat de ervaren werkdruk in drie jaar tijd significant is gestegen (+8%). Daarnaast stellen we meer belastende woon-werkverplaatsingen vast (+8%), en meer fysieke werkbelasting (+7%). Dit laatste vindt vermoedelijk zijn verklaring in de stijgende gemiddelde leeftijd van werknemers", zegt Heidi Verlinden, HR Reseach Expert bij Securex.

Andere loopbaan doet burn-outs dalen

Bijna de helft van de grote organisaties (47%) en 1 op 4 van de kleine organisaties voert een burn-outbeleid, hetzij specifiek, hetzij in het kader van een bredere aanpak van stress of langdurige afwezigheden.

"En met succes, want burn-out bewuste organisaties slagen erin het aantal gevallen te reduceren. Dat werkgevers zich mede-eigenaar voelen van het burn-out probleem is goed nieuws", aldus Ralph Corbey, Preventieadviseur-Bedrijfsarts bij Securex. "Hier ligt een mooie uitdaging voor HR-verantwoordelijken. Zij kunnen hun organisatie sensibiliseren en helpen om op een ‘andere’ manier met het gegeven loopbaan om te gaan. Door werknemers zelf hun gezondheid, competentieontwikkeling en engagement te laten beoordelen. Door loopbaangesprekken te voeren en opportuniteiten binnen én buiten de organisatie te bespreken. En door ook functies en functiebeschrijvingen anders te bekijken, kunnen zij taken en opdrachten aanpassen aan de passie en talenten van mensen. Kernvragen daarbij zijn: Wat geeft energie? Wat vreet energie? Werkgevers met oog voor de gezondheid, de competentieontwikkeling en het engagement van hun medewerkers, worden minder geplaagd door een stijgend aantal burn-out gevallen."

Werkgevers willen via werk op maat verder gaan dan de wet

De nieuwe wetgeving die sinds 1 september 2014 van kracht is, geeft ondernemingen de ruimte om werknemers met stress en burn-out te ondersteunen. "Maar slechts 28% van de werkgevers ziet deze nieuwe wetgeving als een succesverhaal voor burn-out. Zowel grote (67%) als kleine organisaties (74%) willen een stap verder gaan en pleiten voor werk op maat van de vaardigheden en interesses van de medewerker om de kans op een burn-out te verkleinen.", zegt Heidi Verlinden, HR Reseach Expert bij Securex.

"Het is belangrijk dat werkgevers oog blijven houden voor de draagkracht van iedere mens en de manier waarop hun mensen met stress kunnen omgaan", zegt Ralph Corbey, Preventieadviseur-Bedrijfsarts bij Securex. "Vroegtijdige herkenning van deze mechanismen bij medewerkers die dreigen uit te vallen door stress, gekoppeld aan een persoonlijke opvang met informatie, duiding, juiste verwijzing en ondersteuning vanuit de werkomgeving zijn wezenlijke elementen van een goed preventiebeleid."

Over het Securex onderzoek:

Er werden 2 onderzoeken gecombineerd, een steekproef van werknemers en een van werkgevers.

• Steekproef 1: een representatief staal werkende Belgen. 2.088 loontrekkende werknemers uit de Belgische arbeidsmarkt namen in het voorjaar van 2013 deel aan de studie (online enquêtes over onder meer de tevredenheid, stress en engagement).
• Steekproef 2: een divers staal Belgische werkgevers. 595 HR Directors en HR managers werden bevraagd in oktober 2014. De onderverdeling private en publieke sector is representatief voor de verdeling in België.

(mr)