Wat is jouw diploma waard?

"Om te begrijpen dat attitude echt belangrijk is, hoef je maar te kijken naar de redenen waarom mensen ontslagen worden.” (Stefaan Arryn, Securex)

Voor sommige jobs is een diploma een must, zelfs een wettelijke vereiste. Een arts in een ziekenhuis kan bijvoorbeeld niet zonder. Bij meer dan één bedrijf groeit echter het bewustzijn dat een diploma alleen niet zaligmakend is. Je master of bachelor halen, betekent vooral dat je een bepaald intellectueel niveau aankunt. Maar dat is slechts het begin, het zogenaamde 'toegangsticket tot de arbeidsmarkt’.

"Wij proberen zelfs verwijzingen naar bachelor- of masterniveau te vermijden in onze functiebeschrijvingen", zegt Stefaan Arryn, talent director bij hr-dienstverlener Securex. "Niet omdat we een diploma niet belangrijk vinden, maar vooral omdat we naar meer kijken. Een diploma toont onder meer dat je een bepaald intellectueel niveau hebt en aankunt. En IQ is nog altijd een goede voorspeller voor toekomstige prestaties. Maar wij kijken vandaag naar meer: attitude en leervermogen zijn enorm belangrijk voor ons.”

Maar attitude, hoe meet je dat? Alleszins niet met je buikgevoel, bevestigt Stefaan Arryn. "Dat is geen goede voorspeller. Hetzelfde geldt voor persoonlijkheidsvragenlijsten.”

En toch moet er een 'match' zijn tussen bedrijf en kandidaat. Hoe doet Securex dat dan? "Er zijn bepaalde karakteristieken te herkennen bij personen die een indicatie geven van hoe iemand zal presteren. Bevlogenheid en motivatie bijvoorbeeld. En wij kijken zelf natuurlijk ook naar de attitudes waar we als bedrijf het verschil mee willen maken zoals klantgerichtheid, flexibiliteit en productiviteit."

Slim zijn is geen garantie

Slim zijn is op zich geen garantie voor een mooie carrière, weet Stefaan Arryn intussen. "Het is een én-én-verhaal. Je diploma toont dat je iets in je mars hebt, je attitude zorgt ervoor dat je daar ook iets mee doet en je leervermogen dat je je kunt en wilt ontwikkelen. Dat is voor werkgevers uiteraard zeer belangrijk.”

Maar mensen zijn geen eenvoudige optelsommen. Daarom benadert Securex kandidaten met de nodige nuance. "Onze beslissing om geen diplomavereisten in jobbeschrijvingen te plaatsen, zorgt ervoor dat we sollicitanten niet bij voorbaat op die basis selecteren. We willen zo weinig mogelijk mensen uitsluiten. Wij gaan ervan uit dat iemand met een masterdiploma zelfstandig kan werken en grote hoeveelheden informatie kan verwerken. Maar er zijn net zo goed bachelors die dat kunnen, en soms zelfs beter. In plaats het diplomaniveau vermelden we dus de competenties die we verwachten. Zo vissen we in een grotere vijver en voelen meer mensen zich aangesproken.”

Intern gaan de hr-medewerkers van Securex zelfs zo ver om de managers voor wie ze rekruteren expliciet te vragen naar de redenen waarom ze kandidaten met een bepaald diplomaniveau willen.

Soms geeft een diploma nog wel de doorslag, vertelt Stefaan Arryn. "Als je op een paar dagen tijd honderd cv's ontvangt voor een job, moet je op iets kunnen selecteren. Een diploma, of een extra getuigschrift, kan ook een rol spelen op het einde van het selectieproces, bijvoorbeeld als er drie gelijkwaardige kandidaten overblijven met wie het stuk voor stuk op alle vlakken klikt."

Gelijkwaardig door ervaring?

'Een diploma of gelijkwaardig door ervaring.' Het is een zinnetje dat regelmatig opduikt in personeelsadvertenties. Stefaan Arryn krijgt er grijs haar van. "Hoe kun je in godsnaam weten hoeveel jaar ervaring gelijk is aan een bepaald diploma? Wie bepaalt dat?”

Het aantal jaar ervaring dat iemand kan voorleggen, is van relatief belang, blijkt uit onderzoek. "Belangrijker is hoe uitdagend je vorige jobs waren en hoe je in de rollen bent gegroeid. Verliefd worden op een kandidaat puur omwille van zijn ervaring in gelijkaardige functies, is fout. Attitude en leervermogen verliest men zo te snel uit het oog.”

Een kandidaat met de 'juiste' ervaring zal op korte termijn misschien zelfstandiger kunnen werken, maar een collega met een groter leervermogen en een betere ingesteldheid haalt die achterstand snel in en zal op lange termijn beter presteren, meent Stefaan Arryn.

"Om te begrijpen dat attitude echt belangrijk is, hoef je maar te kijken naar de redenen waarom mensen ontslagen worden. Vaktechnische kennis staat daar zelden bij. Het grote probleem is meestal het gedrag. Waarom zouden we daar bij de aanwerving dan niet wat meer aandacht aan schenken?"

Passie voor de job

Een andere organisatie die diploma's nooit bovenaan de checklist plaatst, is A.S.Adventure. "Voor zowat al onze salesfuncties heeft het diploma van de kandidaat eigenlijk geen belang", zegt Valerie Van Bruwaene, verantwoordelijk voor rekrutering en selectie.

"Zelfs mensen zonder middelbaar diploma kunnen bij ons perfect solliciteren voor een job als verkoper in onze winkels, net als iemand met een diploma Sinologie op zak. Wat voor ons primeert, is de passie voor de job, de bereidheid om in team te werken, de persoonlijkheid van de kandidaat en zijn motivatie.”

Diploma's wegen iets meer door voor een job op het hoofdkantoor van A.S.Adventure. "Zeker voor starters, omdat een diploma toch iets over hun capaciteiten zegt, maar zodra we meer ervaren profielen zoeken, weegt vooral die ervaring door.”

Persoonlijkheid en motivatie

Of kandidaten een bepaald denkniveau aankunnen, tracht A.S.Adventure in te schatten met assessments. "Diploma's zetten je weleens op het verkeerde been. Het gebeurt vaak dat bachelors veel sterker 'the bigger picture' zien dan sollicitanten met een masterdiploma", aldus Valerie Van Bruwaene.

De outdoorketen gaat er prat op een organisatie te zijn die haar medewerkers ruimte en mogelijkheden biedt. Dat vertaalt zich ook in de kansen die mensen krijgen. "Wij hebben licentiaten die hier gestart zijn onderaan de ladder, onder hun niveau, maar omdat we een grote organisatie zijn met voldoende doorgroeimogelijkheden kan zo iemand ook opklimmen", legt Valerie Van Bruwaene uit.

Persoonlijkheid en gedrevenheid maken veel meer indruk bij A.S.Adventure dan het juiste diploma voor de job, zegt ze. "Als instap op de arbeidsmarkt is een diploma vaak nog een absolute must, een blijk van kennis, maar wat je daaruit haalt, heb je zelf in de hand."

(wv) - Illustratie: (jvdv) - Bron: MARK Magazine