Recordaantal zelfstandigen nog actief na pensioen

Volgens de meest recente cijfers telde België in 2016 nog ruim 99.000 zelfstandigen die actief blijven na hun pensioenleeftijd. Dat is 9,36% van alle zelfstandigen en zelfs een record. Zelfstandigen die hun pensioenleeftijd bereiken, hebben het vaker moeilijk om ermee te stoppen dan werknemers in dienstverband, stelt Acerta.

Bijna 1 op de 10 actieve zelfstandigen is pensioenleeftijd voorbij

Het totaal aantal zelfstandigen – in hoofdberoep en bijberoep - is van 2012 naar 2016 gemiddeld met 7,08% toegenomen, zo blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (RSVZ). Die stijging is weliswaar ongelijk verdeeld. Er kwamen ‘maar’ 4,5% hoofdberoepers bij, tegenover bijvoorbeeld 19,21% vrouwelijke zelfstandigen in bijberoep.

Maar de meest opvallende en grootste toename is die van het aantal actieve zelfstandigen na hun pensioenleeftijd. Wegen we het aandeel zelfstandigen-actief-na-pensioen tegenover alle zelfstandigen, dan komen we uit op 9,36%. Of, bijna 1 op de 10 actieve zelfstandigen is ouder dan de pensioenleeftijd. Dus, niet alleen het aantal, ook het aandeel zelfstandigen na pensioen is gestegen met 14,73%.

Tabel 1 : Zelfstandigen, cijfers RSVZ 

Stoppen na 65 is moeilijker voor zelfstandige

Als zelfstandige kun je op 65 jaar met rustpensioen (en eventueel op 60 jaar met vervroegd pensioen). Acerta stelt vast dat ongeveer 50% van de zelfstandigen na de pensioenleeftijd nog altijd een inkomen genereert. Dan is de vraag: waaróm blijven mensen actief na de pensioenleeftijd?

“Stoppen met het actieve beroepsleven is voor een zelfstandige minder vanzelfsprekend dan voor een werknemer”, weet Els Schellens, Director Operations Starters en Zelfstandigen. “De beslissing om te stoppen of er toch nog even mee door te gaan, ligt bij de zelfstandige. En hij/zij zal de beslissing ook zelf aan de klanten of patiënten moeten meedelen. We kunnen ons zo voorstellen dat bijvoorbeeld een arts of advocaat enkele vaste cliënten nog een tijdje wil blijven begeleiden ook na het eigenlijke pensioen. Pensionering hoeft voor een zelfstandige dus geen strakke breuk te zijn, de zaak geleidelijk uitdoven is een mogelijkheid.”

Dat het inkomen 3 jaar na de pensioenleeftijd al gehalveerd is, zo blijkt uit de cijfers van Acerta, bevestigt dat zelfstandigen soms uitbollen in plaats van ineens te stoppen. Maar uiteindelijk gaan zelfs actieve gepensioneerden-zelfstandigen op termijn ook op rust.

2.668 startende 65-plussers in 2016

In 2016 waren er 2.668 65-plussers die een zaak opstartten, waarvan 1.647 in het Vlaams Gewest. Dat komt overeen met een aandeel van 2,44% van alle starters. En ook dat is weer een lichte stijging, merkt Acerta op in de cijfers van RSVZ. “Zelfstandigen-actief-na-pensioen zijn niet allemaal gepensioneerde zelfstandigen. Er zijn er ook die in hun loopbaan altijd werknemer zijn geweest en die, nadat ze met pensioen zijn gegaan, actief blijven en dat dan doen onder het statuut van zelfstandige. Starters van 65-plus, ook dat kan dus”, vertelt Els Schellens.

Tabel 2: Starters, cijfers RSVZ 

Brusselse zelfstandige 65-plusser verdient goed

Sinds 1 januari 2015 mag een gepensioneerde onbeperkt bijverdienen. Het gemiddelde inkomen uit de zelfstandige activiteiten na pensioen bedroeg in 2016 14.579 euro. Dat is in vier jaar tijd een stijging van bijna 24%, terwijl de zelfstandige hoofdberoeper een inkomensstijging van 9,78% noteert. Niet alle zelfstandigen-actief-na-pensioen zijn weliswaar even actief en/of fortuinlijk. De Brusselse zelfstandige 65-plusser spant de kroon met 20.000 euro inkomen per jaar, de Waalse collega verdient jaarlijks gemiddeld 16.100 euro en de Vlaamse een kleine 13.000 euro. De Brusselse zelfstandige 65-plusser hoeft zelfs niet veel onder te doen voor de gemiddelde zelfstandige, die gemiddeld een inkomen van 22.451,94 euro bijeen werkt.

Els Schellens: “Hoeveel je als zelfstandige verdient, hangt uiteraard af van hoeveel je werkt en ook van wat je doet. Mogelijk zijn er in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest meer vrije beroepers, met hogere uurlonen.”

Opvallend veel actieve gepensioneerden in bouwsector

Om te weten wat de zelfstandige-actief-na-pensioen doet, haalde Acerta er zijn eigen data bij. Onder de actieve gepensioneerde zelfstandigen vinden we niet verrassend handelaars, consultants, artsen ... maar ook nogal wat mensen uit de bouwsector.

“De bouw wordt nochtans gezien als een fysiek zware sector. In dat opzicht is de vertegenwoordiging van mensen uit de bouw onder de actieve gepensioneerden wel verrassend”, besluit Els Schellens.

(sdc) - Bron: Acerta