Nicole (53) over de schaamte van plots werkzoekend te zijn

“Ik heb mijn hele leven gewerkt en nooit bij VDAB of RVA moeten aankloppen. Dat was een drempel die ik moest overwinnen.” (Nicole, werkzoekend)

“Ik heb altijd gewerkt als bediende en had na mijn ontslag recht op outplacement. Daar heb ik eerst een intakegesprek gehad en ben ik nadien in een groep terechtgekomen voor sollicitatietraining.”

Enthousiast paste Nicole, die op haar voornaam na liever anoniem wil blijven, wat ze geleerd had toe op elke jobaanbieding die ze zag. “Vroeger ging ik elke dag werken. En plots zat ik hele dagen thuis. Dat zorgde voor spanningen”, geeft ze aan. “Ik nam elke job aan die ik kon krijgen, al besef ik nu dat dat fout was.”

'Solliciteer gericht'

Uiteindelijk klopte Nicole aan bij de VDAB voor begeleiding, al was ze dat niet verplicht. Zo is ze bij 50-plus-consulente Tine Moeyersons terechtgekomen. “Nicole had een job gekregen in de keuken van een ziekenhuis, maar het was duidelijk dat ze dat niet kon volhouden.” 'Solliciteer gericht' is dan ook een boodschap die iedereen die hier komt meekrijgt.

“Ik ben blij dat ik de stap gezet heb”, zegt Nicole. “Ik heb mijn hele leven gewerkt en heb nooit bij VDAB of RVA moeten aankloppen. Het was een drempel die ik moest overwinnen. Ondertussen hebben mevrouw Moeyersons en ik een band opgebouwd.”

Waar Nicole uiteindelijk op hoopt? “Ik zou graag voltijds werken, buitenshuis, onder de mensen. Ik wil 's nachts werken en ook in het weekend - dat maakt me allemaal niet uit. Ik ben heel flexibel.”

59 jaar en 9 maanden

Op de arbeidsmarkt ben je vandaag een 'oudere werkloze' als je je 50ste verjaardag achter de rug hebt. Omdat je dan officieel tot een kansengroep behoort en het dus moeilijker is om een gepaste baan te vinden, grijpt VDAB sneller in dan voor andere werkzoekenden.

In eerste instantie moet elke oudere werkloze een infosessie volgen. Dat kan bij VDAB, maar ook de vakbonden organiseren die voor hun leden. Werkzoekenden krijgen uitleg over de tewerkstellingsmaatregelen die er zijn voor ouderen, over premies, rechten en plichten, over de rol van RVA en VDAB.

Na de infosessie start voor de jongere ouderen – tot 59 jaar en 9 maanden, om precies te zijn – een individuele begeleiding op maat. Dat is de activering waarover we zo veel horen. “We starten met een uitgebreid gesprek over hoe mensen hun werk zijn verloren, over wat ze kunnen, kennen en willen doen”, zegt de consulente. “En ook al is het maar verplicht voor de 50- tot 59-jarigen, er zijn ook mensen die ouder zijn en vragen om begeleiding, omdat ze willen werken of bijvoorbeeld omdat hun pensioen te klein uitvalt.”

Realistisch zijn

Als consulent en 50-plusser eruit zijn wat er mogelijk is op de arbeidsmarkt – bij VDAB spreken ze over een 'realistisch jobdoelwit' – werken ze samen het cv verder uit en bekijken ze hoe een motivatiebrief op maat van een jobaanbieding er kan uitzien. Samen met Tine Moeyersons heeft Nicole een aantal beroepen waar ze vroeger wel voor solliciteerde, geschrapt.

“Winkelbediende, bijvoorbeeld”, zegt de VDAB-consulente. “Daar komt vaak magazijnwerk bij kijken, maar Nicole mag niet tillen en heffen. Het is wel de bedoeling dat ze het volhoudt tot haar 65ste.”

“Maatwerk is belangrijk, maar mensen moeten realistisch zijn”, zegt VDAB-collega Christine Vermont. “Mensen kunnen niet meer wat ze vroeger deden en hebben soms dromen die niet realistisch zijn.”

De confrontatie met de realiteit van de arbeidsmarkt, zo zeggen de consulentes, is soms lastig. “Regelmatig staan hier bouwvakkers die sinds hun veertiende op de werf staan en vandaag kapotgewerkt zijn: dat zijn mensen die nog nooit hebben gesolliciteerd en niet meer kunnen wat ze hun leven lang hebben gedaan. Je moet mensen kort na hun ontslag overtuigen dat ze zeker nog toekomst hebben, maar tegelijk moet je ze ook realiteitszin bijbrengen.”

'Leeftijd is een probleem'

“Als werkgevers me vragen hoe lang ik nog wil werken, zeg ik altijd 'tot mijn 67ste' – dat is nog een halve carrière! Toch voel je vaak dat de leeftijd voor hen een probleem is”, zegt Nicole.

Ook bij VDAB zijn ze zich daarvan bewust, al proberen ze ook daar de vooroordelen te corrigeren. En, zo klinkt het hier, er zijn óók bedrijven die kansen bieden aan oudere werknemers en mee het pad effenen voor deze groep.

Na de begeleiding vindt ongeveer de helft van alle 50- tot 56-jarigen een nieuwe job. Daar zitten ook mensen tussen die bij het begin van de begeleiding niet echt gemotiveerd een nieuwe job zochten. Voor degene die ouder zijn, is het moeilijker.

En die voltijdse baan buitenshuis, onder de mensen, waar Nicole van droomt? “Ik ben ervan overtuigd,” zegt haar begeleidster, “dat het Nicole gaat lukken om een job te vinden in de richting die ze wil. Al zal het tijd vragen. Zes maanden is realistisch, al duurt het vaak ook wat langer.”

(tv) - Foto: (wm) - Bron: MARK Magazine