4 prangende sollicitatievragen gesteld aan de recruiter

"Maandenlang keihard zoeken en toch geen job vinden: solliciteren kan een veldslag zijn." (Joke Bosch, VDAB)

Valerie Van Bruwaene is gepokt en gemazeld als recruiter. Zes jaar heeft ze gewerkt als headhunter, bij verschillende bureaus. De voorbije vier jaar rekruteert ze voor A.S.Adventure. Verkoopsmedewerkers, magazijniers, chauffeurs, storemanagers, bedienden voor het hoofdkantoor ... Valerie ziet kandidaten van allerlei slag passeren, zo'n 200 per jaar.

Elke werkdag staat er minstens één interview in haar agenda. Haar ervaring met sollicitanten is dan ook enorm. Ze weet perfect waar recruiters op afknappen. "De slachtofferrol speel je beter niet uit; kandidaten die je als het ware dwingen om hen aan te werven, want 'zij gaan het bewijzen'. Sommigen vertellen heel hun leven tijdens een sollicitatiegesprek. Ook hier: niet doen. En je hebt natuurlijk ook de emotionele chantage. Kandidaten die op je gemoed proberen te spelen, wat niet werkt."

Ook not done is negatief zijn over vorige werkgevers. "Als er iets foutliep, mag je dat zeggen, maar op een professionele manier. Je ex-werkgever keihard door het slijk halen, maakt geen goede indruk. Ik vraag me dan altijd af waarom mensen zo lang blijven plakken zijn bij een bedrijf waar ze het niet naar hun zin hadden", zegt Valerie.

Eerlijk zijn duurt het langst, zeker als je solliciteert, zegt ze. "Een schoolverlater die na een jaar zegt dat hij een foute keuze heeft gemaakt? Niets mis mee. Maar blijf niet te lang in een job steken waarvan je weet dat die niet bij je past. Durf doordachte keuzes te maken tijdens je carrière. Negatieve gevoelens draag je langer mee dan je denkt. Het geeft ook niet de indruk dat je iemand bent die de wil heeft om situaties te veranderen."

Over cv's en motivatiebrieven is ze kort. "Op een cv wil ik zien wat iemands werkervaring is en welke resultaten zijn bereikt. Lange teksten met veel franjes hoeven niet. Let ook op met beschrijvingen van jezelf. Iedereen schrijft dat hij dynamisch en flexibel is. Maar als daarna blijkt dat de reden van je vertrek bij je vorige werkgever was dat je geen weekendwerk wilde doen, zitten we met een probleem. Ik heb al meegemaakt dat in een cv 'luiheid' als werkpunt stond. Dat laat je het best achterwege."

1. Wat staat er in je motivatiebrief?

Een standaard-sollicitatie bestaat uit twee documenten: je cv én je motivatiebrief. Die brief is voor menig kandidaat een helse opdracht. "Maar zeer belangrijk", zegt Elisabeth Van Steendam, hr officer bij Securex. "Bij ons is de motivatiebrief verplicht. Ik wil lezen wat een kandidaat motiveert. Klinkt logisch, maar het is geen eenvoudige opdracht."

Een overtuigende motivatiebrief schrijven, kost tijd. "Wil je dat niet doen, stuur er dan geen. Ik heb liever geen motivatiebrief dan een brief die tussen de soep en de patatten geschreven is." Maar wat moet er dan precies in die brief staan? "Waarom de functie bij je past en waarom je de job graag zou doen", legt Elisabeth uit. "Kandidaten die dat goed doen, maken meer kans. Daar ben ik van overtuigd."

Ze beseft dat de kans groot is dat haar advies kandidaten vooral met nog meer vragen opzadelt. Hoe je aan zo'n brief begint, bijvoorbeeld. "Denk eerst eens na over wat je graag doet en over wat je elke dag wilt doen. Herken je daar iets van in de job waarvoor je solliciteert? Maak dat duidelijk in je brief."

Dat doe je zonder schrijffouten, zegt Elisabeth nog. "Eentje kan geen kwaad, maar als er drie of vier fouten in een brief staan, zegt dat iets over de kandidaat."

Tot slot: een motivatiebrief schrijf je zelf. Die googel je niet. "Twee kandidaten met dezelfde motivatiebrief die ze via Google hadden gevonden, ik heb het al meegemaakt."

2. Hoe solliciteer je bij een uitzendkantoor?

En dan zijn er nog die andere manieren om te solliciteren: langsgaan bij een uitzendkantoor bijvoorbeeld. Een 'vak' apart, weet Jo Tuerlinckx. Als districtmanager van t-interim geeft ze regelmatig infosessies aan kandidaten over 'hoe solliciteren bij een uitzendkantoor'.

"Wat we vaak zien, is dat kandidaten een eerste gesprek met een uitzendkantoor niet als een 'echte' sollicitatie beschouwen. Dat is het nochtans wel. Je bereidt je daar het best net zo goed op voor als voor eender welke sollicitatie."

Is dat net niet wat uitzendwerk anders maakt? Dat je spontaan een kantoor kunt binnenstappen om te kijken welke jobs er 'in de aanbieding' zijn? "Die tijd is voorbij", zegt Jo Tuerlinckx. "In een uitzendkantoor kom je niet om aan jobshopping te doen. Vandaag heeft bijna elk kantoor een specialisatie: administratief, technisch, verzorgend personeel enzovoort." Ze raadt werkzoekenden aan om online na te gaan welk uitzendkantoor het best past bij hun verwachtingen. "Als je voor een uitzendkantoor staat met een raam vol jobs met dienstencheques, weet je dat je als technicus weinig kans maakt."

Een goede voorbereiding betekent ook dat een kandidaat zich moet informeren over het bedrijf waar hij wil werken. Dat stukje van de puzzel geven uitzendkantoren niet altijd vrij. "Dat klopt, maar je kunt even bellen en vragen in welke sector het bedrijf actief is. Zo weet je al iets meer", aldus Jo Tuerlinckx. "Als je een uitzendkantoor binnenstapt, is het ook belangrijk om te weten welke jobs je interesseren. Veel mensen denken daar op voorhand niet of te weinig over na. 'Ik wil van alles doen', zeggen ze dan. Tja, dat maakt het er niet gemakkelijker op."

3. Hoe vul je gaten in je cv?

Joke Bosch herinnert zich nog goed hoe weinig zij wist van solliciteren toen ze de schoolbanken verliet. "Ik was totaal niet voorbereid. Daarom ben ik toen bij VDAB sollicitatietraining gaan volgen." Inmiddels werkt Joke zelf bij VDAB, waar ze zich al acht jaar lang verdiept in de kunst van een job vinden. Als sollicitatiecoach probeert ze werkzoekenden duidelijk te maken waar solliciteren over gaat. "En dat is niet alleen over de kandidaat. Als je solliciteert, is de vraag wat de werkgever wil minstens zo belangrijk. De functieomschrijving goed lezen en de bedrijfswebsite bezoeken, kan daarbij helpen. Ook jobbeurzen zijn goede momenten om meer te weten te komen over de cultuur van een bedrijf en de competenties waar het naar op zoek is. Je kunt ook altijd eens bellen."

Maar dat betekent niet dat alle sollicitatieperikelen simpel op te lossen zijn. "Ik kom veel mensen tegen voor wie solliciteren een ware veldslag is. Kandidaten die maandenlang keihard zoeken en toch geen job vinden." Frustratie, ongeloof en hopeloosheid. Joke herkent die drievuldigheid vanop afstand bij moegestreden werkzoekenden. "Als mensen echt keihard hun best doen en het lukt niet, is het mijn taak om uit te zoeken waar het foutloopt."

Helaas kan het niet vinden van een job 1001 oorzaken hebben. "Je hebt mensen die zich volledig fixeren op één soort job, zonder zich af te vragen of ze daar het juiste profiel voor hebben en of ze aan de functievereisten voldoen. Als je én ervaring mist en het ontbreekt je aan de gevraagde competenties, dan maak je het jezelf wel heel moeilijk. En soms heb je gewoon pech. De verkeerde persoon op het foute moment."

Waar sollicitanten het ook moeilijk mee hebben, is om 'gaten' in hun cv te verklaren. "Daarover zwijgen, of nog erger, erover liegen, heeft geen zin", weet Joke. "Ik kijk altijd naar wat iemand in die periode wel gedaan heeft. Op basis daarvan proberen we een verhaal te vertellen." Er is altijd wel iets waar ze mee kan werken. "Ik heb in al die jaren nog maar één keer meegemaakt dat iemand totaal niet wist waarom hij de voorbije jaren helemaal niets gedaan had."

4. Hoe vul je een gat van 20 jaar op je cv?

Joke Bosch, sollicitatiecoach bij VDAB, herinnert zich een vrouw, begin in de veertig, vriendelijk en sociaal, maar ook al meer dan twintig jaar werkzoekend. "Ze had net een opleiding bij VDAB achter de rug en wou een job zoeken. 'Wat is dat?', dacht ik. Tot ik haar verhaal hoorde."

Bleek dat de vrouw zeer jong getrouwd was, moeder was geworden van twee kinderen waarvan het tweede zeer veel zorg nodig had. Toen die zware periode achter de rug was, kreeg ze de diagnose kanker te horen. "Acht jaar lang heeft ze daartegen gevochten. Maar ze heeft haar ziekte overwonnen en toen wou ze haar leven weer opnemen", vertelt Joke.

Ze volgde via VDAB een zorgopleiding, gemotiveerd door haar eigen ervaringen met ziekenhuizen en verplegend personeel. Ze had veel aan die mensen gehad en wou op haar beurt nu andere mensen steunen. "Ik heb haar geadviseerd om bij elke sollicitatie dat hele verhaal te vertellen. Dat was niet evident, maar het heeft wel geholpen. Na haar tweede gesprek, kreeg ze een job aangeboden."

(wv) – Illustratie: (jvdv) – Bron: MARK Magazine