Macht erotiseert, maar heel anders dan we denken

“Zoals DSK ondervond in zijn peperdure hotelsuite: er zit altijd één kogel in de revolver bij Russische roulette.” (Frederik Anseel, professor organistatiepsychologie Universiteit Gent en hoofd onderzoeksgroep VIGOR)

Het verhaal van de briljante Franse economist met de dure pakken, mooie wagens en een nogal dwingende voorliefde voor vrouwelijk schoon die op compleet onbegrijpelijke wijze een dienstmeisje aanrandde, intrigeert vriend en vijand. Verschillende kranten publiceren snel lijstjes van toppolitici en bedrijfsleiders die ook ten val kwamen door hun ongeoorloofde sexuele escapades.

Wat is dat toch met machtige mannen en clandestiene seks?

Er zijn een aantal mogelijkheden. Het zou kunnen dat er helemaal niets speciaals aan de hand is. Dat veel mannen er een bochtig amoureus parcours op na houden. Dat machtige mannen nu eenmaal sneller in de kijker lopen en, jammer voor hen, elke misstap de pers haalt.

Het zou echter ook kunnen dat een overmatige seksuele drive en torenhoge professionele ambities elkaars onafscheidelijke tweelingbroertjes zijn, beiden tot ongekende hoogten opgezweept door een laaiend testosteronniveau. Of het zou kunnen dat mannen die zich laven aan de bronnen van de macht, er echt dronken van worden. Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Maar misschien geldt dat niet langer voor deze Masters of the Universe.

Wat zegt de wetenschap?

Het zal u wellicht niet verrassen dat wetenschappers zich ook al een paar keer verbrand hebben aan deze vragen. Psychologisch onderzoek lijkt vooral de derde mogelijkheid te ondersteunen. Mensen die macht verwerven worden onrealistisch optimistisch over mogelijke seksuele interesse van toekomstige partners en nemen meer risico’s op onveilige seks.

Mensen die macht verwerven, leggen strikte morele regels op aan anderen, maar hebben geen problemen om die regels zelf te overtreden. Mensen die macht verwerven, geven zelf aan meer ontrouw te zijn en ook meer plannen te hebben om hun partner te bedriegen. Let echter op voor u zich stereotype beelden van mannelijke, grijze toppolitici voor de geest haalt. De bovenstaande bevindingen blijken van toepassing op mannen én vrouwen. Jawel, ook vrouwen worden geil van de macht.

Conclusie: Russische roulette

Kortom, macht erotiseert. Maar op een heel andere manier dan we denken. Het zijn niet de toekomstige bedpartners die zwijmelen bij het zien van zoveel macht en status. Nee, het zijn de machthebbers zelf die zich bewust worden van hun status en er zich naar gedragen, initieel vaak met succes. Het welslagen van hun escapades geeft hen steeds meer zelfvertrouwen, maakt hen schijnbaar onaantastbaar en steeds roekelozer. Maar, zoals DSK ondervond in zijn peperdure hotelsuite, er zit altijd één kogel in de revolver bij Russische roulette.

(fa)