Leven en werken als een judoka

De auteurs gebruiken het beeld van de judoka die wendbaar is vanuit een stabiele positie, met de voeten stevig op de grond

“Adaptieve intelligentie is het vermogen om zowel flexibel als stabiel in het leven te staan”, zo schrijven Rudi Francken en Tim Vermeire in hun boek Adaptieve intelligentie: lichter leven, slimmer werken. Dat betekent dus niet dat je je sowieso altijd maar aanpast, maar alleen aanpast wanneer dat nodig en zinvol is. “Niet flexibel als doel op zich, maar flexibiliteit die doelt op stabiliteit.” Ze gebruiken het beeld van de judoka die wendbaar is vanuit een stabiele positie, met de voeten stevig op de grond. Zo kun je kampen met de uitdagingen die ons worden voorgelegd.

In het verleden was er al veel aandacht voor het belang van onze intelligentie of IQ (lees: vakkennis) en later volgde het EQ of emotionele intelligentie (lees: soft skills). “Maar in de huidige digitale wereld en door de continue verandering zijn het IQ en EQ niet meer toereikend”, stellen Francken en Vermeire. Ze vergelijken het met een stoel op drie poten. “Natuurlijk kun je op twee poten te zitten, maar het zal je concentratie en spierkracht kosten om overeind te blijven. Daarom is het nuttig om je derde poot te ontwikkelen: het AQ, dé kerncompetentie van de 21ste eeuw. Of je nu werkt in de zorg, het onderwijs, een corporate structuur of als zelfstandige: het is voor iedereen op en naast de arbeidsmarkt een meerwaarde.”

Van energie naar groei, en terug

Belangrijk is dat het AQ diverse onderdelen of principes kent. Zo wordt het ook wat concreter en meer herkenbaar. In hun boek omschrijven de auteurs er vijf. Er is energie, wat zowel slaat op fysieke, mentale als emotionele energie. Denk aan voldoende beweging en slaap en aan gezonde voeding, maar ook aan sociale contacten.

Een tweede principe is essentialisme. Oftewel: waar gaat je energie naartoe. Dit principe moet je helpen om de juiste keuzes te maken. “Vragen die we ons hier stellen zijn: wie ben je en wat drijft je? Wat is voor jou essentieel en wat is overbodig?”

Drie en vier zijn focus en balans. Bij focus gaat het om gericht werken en weerstand bieden aan de continue afleidingen. Bij balans gaat het erom hoe je omgaat met de verschillende rollen in je leven: van collega en leidinggevende tot huisman en trainer. Dit beïnvloedt je loopbaan.

Een laatste principe van het AQ, dat overigens de laatste jaren aan belang wint, is de zogenaamde groeimindset. Die is gebaseerd op het geloof in je eigen kunnen. “Zo ben je ervan overtuigd dat het zinvol is om tijd en energie te investeren in het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. En dat je op die manier ook meer kansen en keuzes creëert voor jezelf, zowel op je werk als in je privéleven.” Belangrijk ten slotte is dat die vijf principes van het AQ een samenwerkend geheel vormen. “Zo kun je bij het verhogen van je energiepeil door aangepaste voeding en voldoende slaap, ook impact ervaren op het gebied van focus, en omgekeerd.”

En wat vindt de recruiter van het AQ?

Geert Motmans van het rekruterings- en HR-bedrijf Motmans & partners kan zich (deels) vinden in de opmars van het AQ. “De wereld verandert aan een alsmaar sneller tempo. Klantverwachtingen veranderen parallel daarmee. Functies en de daaraan gekoppelde jobinhoud veranderen bijgevolg ook.”

De conclusie is volgens hem duidelijk. Managers en directieleden die zichzelf niet als drijvende change agents zien en daar ook de competenties voor hebben, zijn niet langer de leiders van morgen. “En medewerkers die denken dat het leren gedaan is zodra ze de schoolpoort verlaten, zullen op relatief korte termijn aan de zijlijn moeten toekijken hoe anderen de gewijzigde jobs innemen”, klinkt het. “De openheid om te veranderen, jezelf continu uit je comfortzone dwingen, is dus een noodzaak. Je pensioen halen in de job waarin je van start ging, is een illusie. Aanpassingsvermogen kan dan ook niet anders dan standaard deel uitmaken van een potentieelanalyse.”

Oude wijn, nieuwe zakken

Toch vindt Motmans het ook wat oude wijn in nieuwe zakken. “Het meten van het aanpassingsvermogen is al vele jaren een onderdeel van wetenschappelijk onderbouwde tools zoals OPQ. En Charles Darwin beschreef al in zijn boek The origin of species dat overleven niet draait om de sterkste, maar om het vermogen om zich aan te passen. We schrijven dan 1850-1880.”

Het AQ is dus belangrijk, maar niet echt nieuw. “Al zal alles wel wat sneller evolueren dan vroeger.” De beste voorspellers van succes blijven volgens hem: passie, drive en vooral discipline. “Ook met en na corona zal dit het geval zijn.”

(Wiliam Visterin) - Bron: Go for happy Magazine - Boek: Adaptieve intelligentie: lichter leven, slimmer werken, Rudi Francken & Tim Vermeire, Pelckmans, 2021, 231 pagina’s, ISBN: 9789463372176