Leiding geven: hoe begin je eraan?

”Het spijtige is dat er vaak medewerkers worden ontslagen zonder dat ze de kans hebben gekregen om zich te verbeteren.” (Ann De Wit, mede-zaakvoerder Implementis)

Ann De Wit is mede-zaakvoerder bij Implementis, een organisatie die adviseert en opleidt over arbeidsrecht en hr. Van opleiding is ze jurist. Met dat diploma ging ze aan de slag bij een hr-dienstverlener waar ze het opleidingen geven onder de knie kreeg. “Eerst gaf ik vooral opleiding arbeidsrecht, maar dat breidde als snel uit naar hr, leiding geven en persoonlijke effectiviteit.”

Sindsdien is ze bezig met ‘hoe mensen anders te doen werken’ en concentreert ze zich op het begeleiden van de daarbij horende veranderingstrajecten. Een concreet voorbeeld daarvan is wat Implementis momenteel doet voor een brouwerij. “Ze hebben genoeg klanten, maar kunnen onvoldoende produceren, en dus ook minder dan mogelijk verkopen. Met een team kijken we nu in dat bedrijf hoe we de processen kunnen verbeteren zodat die brouwerij meer omzet kan draaien.”

Vaak gemaakte fouten

Een nieuwe werkwijze voorstellen, is één kant van dit verhaal. De werknemers zover krijgen dat ze daar ook naar handelen, is de andere. “Je moet mensen meekrijgen. Daarom maakt goed leiding geven vaak deel uit van de veranderingstrajecten die we doorvoeren”, aldus Ann De Wit.

Zij merkt daarbij vaak het oude zeer op dat het dikwijls ‘de best presterende’ werknemers zijn die gepromoveerd worden tot leidinggevende. “Terwijl goed werken en goed leiding geven twee totaal verschillende vaardigheden zijn.”

Niet kunnen delegeren, al het werk zelf willen doen, de objectiviteit niet bewaren, negatieve feedback verzwijgen … Het zijn maar enkele van de vaak gemaakte fouten die ze opmerkt bij nieuwe leidinggevenden. “Het spijtige resultaat is dat er daardoor soms medewerkers ontslagen worden zonder dat ze een echte kans gekregen hebben om zich te verbeteren.”

Meer dan één rol

Hoe krijg je mensen dan wel zo ver dat ze goed leiding geven? “Ik begin altijd met een gesprek met de mensen die ik begeleid. Vaak hoor je dan verhalen zoals ‘ze doen niet wat ik wil’ of ‘ze luisteren niet naar me’”, vertelt Ann De Wit.

Goed communiceren en weten hoe feedback te geven, is voor verdwaalde leidinggevenden meestal al de helft van de oplossing. “Een leidinggevende heeft verschillende rollen te spelen, afhankelijk van het moment en het individu. Je kan je naast of boven je medewerkers plaatsen. Vaak is de neiging om je autoritair op te stellen erg sterk, maar je kan als leidinggevende een medewerker ook coachen en begeleiden”, legt Ann De Wit uit.

‘Nature’ vs. ‘nurture’

Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid geven aan medewerkers, daar komt het op neer. En jezelf aanpassen als leidinggevende aan de situatie. “Makkelijk is dat niet”, geeft Ann De Wit toe. “Daarom is het belangrijk dat leidinggevenden weten bij wie ze terechtkunnen, ook na het afronden van mijn begeleiding. Ik kan iemand wel zeggen hoe een ontslaggesprek moet gevoerd worden, en dat oefenen, maar dat wil niet zeggen dat het vanaf dan altijd vlot zal verlopen. Dat blijft een gebeurtenis met een grote impact. Elke medewerkers reageert ook anders in zo’n situatie.”

Kan je mensen echt veranderen en van een slechte leidinggevende een schoolvoorbeeld maken? Ann De Wit: “Je hebt altijd een stuk ‘nature’ en een stuk ‘nurture’. Iemand helemaal veranderen is moeilijk. Mensen zijn wie ze zijn. Maar je kan wel goede voorbeelden en tips geven om het beter te doen en het effect daarvan tonen.”

(wv)