‘Langdurig zieken moet je niet sanctioneren’

“Het heeft me wel al door het hoofd geschoten: ze gaan me ontslaan.” (Anne-Catherine Bistiaux, procurement assistant bij d’Ieteren. Ze lijdt aan hardnekkige rugproblemen.)

Anne-Catherine Bistiaux (38), procurement assistant bij de Belgische autoverdeler en -importeur d’Ieteren in Brussel, heeft hardnekkige rugproblemen. Een kapotte rugwervel speelt haar parten. Ze zit in een sukkelstraatje: de pijn wil maar niet weg, werken is niet evident, een burn-out leek door de fysieke en mentale uitputtingsslag een tijdlang niet veraf. In mei bleef ze vijf weken weg van het werk.

Rugschool

Anne-Catherine schreef zich in bij een rugschool en ging in juni terug werken. Deeltijds, 19 uren per week. “Makkelijk was het niet, maar mijn werkgever heeft me goed geholpen. Ik kreeg een dure, aangepaste stoel voor mensen met rugproblemen en ik werd uitstekend begeleid door mijn chef, die me vragen stelde over mijn situatie. De personeelsdienst raadde me op een bepaald moment zelfs af om al terug te komen, maar ik wou zelf terugkeren. Dat is een aanpak die je zeker niet bij alle bedrijven vindt. Ik ben hen daar erkentelijk voor. Ik ben professioneel, ik wil geen misbruik maken van mijn situatie. Ik was ook blij om terug te keren. Als je werkt, voel je je nuttig en heb je een sociaal leven.”

Op de vraag hoe vlot het werk nu gaat, antwoordt ze niet meteen positief. “Het gaat, al heb ik nog altijd veel pijn. Vanaf 9 januari werk ik terug vier vijfde en daar ben ik toch nog een beetje bang voor. Ik ben niet bang om te zeggen dat het niet lukt. Al heeft het me wel al door het hoofd geschoten: ze gaan me ontslaan. Zeker omdat ik meer dan twee jaar geleden een moeilijke zwangerschap had en zes maanden thuis moest blijven.”

Het is een verhaal dat Wim Gazia, die bij d’Ieteren werkt als tinter van autoruiten, kent. Hij viel meerdere keren uit, en vloog bij andere bedrijven na een tijdje aan de deur. Bij d’Ieteren hadden ze meer begrip en overlegden ze om te kijken hoe hij weer aan de slag kon. Deeltijds, gecombineerd met een uitkering. Ook hier werd een oplossing gezocht die werkbaar is voor beide partijen.

Re-integratietrajecten

De regering wil daar ook toe bijdragen en mensen die langdurig ziek zijn, terug aan het werk helpen. Sinds 1 december zijn er de re-integratietrajecten voor langdurig zieken bij de eigen werkgever. Zo’n traject kan worden opgestart door de werknemer of zijn behandelende arts, door een geneesheer van de mutualiteit of door de werkgever. Het kan ten vroegste na vier maanden arbeidsongeschiktheid - een stuk langer dus dan de afwezigheid van Anne-Catherine Bistiaux. Komt er geen re-integratieplan, dan moet de werkgever motiveren waarom hij geen ander of aangepast werk aanbiedt. Indien de werknemer zelf de werkhervatting niet aanvaardt, moet hij uitleggen waarom.

Maar op die regeling heeft d’Ieteren dus niet op gewacht. Eric Debackere van de HR-afdeling van het bedrijf: “Sinds 2014 zetten we op een positief aanwezigheidsbeleid. Sanctioneren of negatief benaderen doen we niet meer. Dat is een foute benadering. Na veertien dagen of één maand, naargelang het een arbeider of bediende is, nemen we contact op en vragen we wat we kunnen doen om een terugkeer mogelijk te maken. We werken altijd op maat : aangepast werk, aantal werkpauzes invoeren, deeltijdse werkhervatting.”

Absenteïsme

D’Ieteren stelde twee jaar geleden vast dat het absenteïsme vrij hoog lag. Het screenen van de afwezigen bracht aan het licht dat er een vrij hoge frequentie was van mensen met spieraandoeningen en psychische aandoeningen (burn-out). “We hebben vorig jaar 37 trajecten gestart om mensen terug aan het werk te krijgen, dit jaar zijn dat er 32”, zegt Eric Debackere.

De aanpak is vrij arbeidsintensief, maar het loont, zegt hij. “Zowel voor het welzijn van de werknemer als de productiviteit is het goed. En dat is de bedoeling: dat beide partijen er beter van worden. En daar moet je beide inspanningen voor leveren. We zijn overtuigd van de voordelen. Al gebeurt het ook dat we mensen een spiegel moeten voorhouden: is dit nog wel een geschikte werkplek voor jou? Maar ook die mensen begeleiden we of laten we begeleiden.”

(ds)