Lang zitten is ongezonder dan roken

De nadelen van zittend werk zijn al lang bekend. Men heeft lang gedacht dat het volstond om kantoorwerkers zo goed mogelijk te laten zitten, in een houding die niet belastend is voor het lichaam. Maar uit recent onderzoek blijkt dat dat niet volstaat, weet Veerle Hermans. Zij is verantwoordelijke voor de afdeling ergonomie bij IDEWE in Leuven en docente ergonomie aan de VUB in Brussel.

Meer kans op sterfte

Het wetenschappelijk onderzoek over dit onderwerp is duidelijk: te lang stilzitten, zelfs in een goede houding, is ongezond. Vooral het risico op aandoeningen van hart- en bloedvaten stijgt. Per uur dat we zitten, hebben we 2 procent meer kans op sterfte. Als we meer dan zeven uur per dag zitten, wordt dat zelfs 5 procent. "Er wordt zelfs gesteld dat zitten ongezonder is dan roken", zegt Veerle Hermans. Het risico verkleint als je buiten de kantooruren veel beweegt of sport, maar dat op zich is niet voldoende. De zittende uren wegen zwaarder door.

Een ergonomische stoel of een zitbal zorgt ervoor dat je al zittend kleine bewegingen kan maken, wat beter is dan volledig stilzitten. Maar ze zijn geen wondermiddel. En een zitbal heeft ook nadelen, bijvoorbeeld dat je rug niet ondersteund wordt.

Bewegen

Het beste wat je kan doen, is vaak en regelmatig bewegen. "Sommige mensen hebben geen 'zittend gat' en zullen dat vanzelf doen", zegt Veerle Hermans. "Anderen moeten zichzelf ertoe aanzetten." Dat kan door heel eenvoudige dingen. "Zet de printer achteraan je kantoor, en ga regelmatig je printopdrachten ophalen. Neem wat vaker de trap in plaats van de lift. Parkeer je wagen aan het begin van de parking, zodat je wat verder moet wandelen naar de ingang. Haal regelmatig een glas water – door veel te drinken moet je ook vaker naar het toilet, waardoor je weer meer beweegt. En als een collega aanbiedt om koffie te gaan halen, sta dan op en wandel mee; je kan al wandelend overleggen."

Ook de inrichting van het kantoor kan helpen. Medewerkers van callcenters in Scandinavië hebben een zit-statafel, waarbij ze in de loop van de dag afwisselend staan en zitten. Ook korte vergaderingen kunnen aan een statafel plaatsvinden. "In mijn bureau gaan we aan zo'n statafel overleggen als er iemand binnenkomt. Dat is ook sympathieker dan wanneer ik zou blijven zitten", vertelt Veerle Hermans.

Tenslotte bestaan er ook steppers, loopbanden en fietsen voor op kantoor. Fietsen blijkt het best te combineren met kantoorwerk, omdat je stabiel zit. Zolang de intensiteit van de beweging niet te hoog is, heeft stappen of fietsen geen impact op de productiviteit. "Uit onderzoek blijkt dat de fietssnelheid vanzelf daalt wanneer mensen geconcentreerd bezig zijn. Het werk blijft altijd hun belangrijkste activiteit."

(jd)