De moeder van Andy Lemahieu werkte als zorgkundige in een woonzorgcentrum. “Toen ik mijn moeder die oudere mensen zag helpen, wist ik dat ik dat ook wou doen. Mijn studiekeuze voor kinder- en ouderenzorg lag dan ook voor de hand. Na die studies heb ik eerst een paar jaar als verpleger voor liefdadigheidsinstellingen in het buitenland gewerkt. Tot de reismicrobe voorbij was en mijn lief me vroeg om in Oostende te komen wonen. Het werd het begin van m’n zelfstandige activiteit als verpleegkundige.”

Andy laat verstaan dat de eerste maanden niet evident waren. Het is een periode waarin je contacten moet opbouwen en je bekend maken. “Het is opvallend hoe de mensen die jij verzorgt, voor jouw reclame zorgen. Als ze tevreden zijn, geven ze je contactinfo door en voor je het weet, ben je een lokale referentie.”

Drukke agenda

Andy heeft een drukke agenda. Tussen 5.45 en 12.30 uur staat z’n eerste ronde gepland. Dan is het tijd voor een middagpauze en het opvolgen van allerlei administratie. Om 16 uur begint z’n tweede ronde. “Als ik al de werkuren van een doorsnee week optel, dan kom ik aan een indrukwekkend aantal. Toch ervaar ik m’n job niet als belastend. Dat ik mijn eigen ronde van patiënten kan creëren, compenseert dat ik zo veel uren presteer. Ook het feit dat ik regelmatig bij een paar andere zelfstandige collega’s kan ventileren, geeft me de nodige energie om er elke dag opnieuw tegenaan te gaan.”

De voorbije drie jaar is het aantal patiënten van Andy verzesvoudigd. “Ik doe deze job vanuit het hart. Ik bekijk mijn patiënten in de eerste plaats als mensen die niet alleen nood hebben aan medische zorgen maar ook aan een luisterend oor.”

Grenzen stellen

Of het zelfstandige statuut geen nadelen met zich meebrengt? “Je staat er inderdaad alleen voor. Bij weer en wind moet je de baan op. Je neemt overal je telefoon mee, want je wilt altijd bereikbaar zijn. Ook voor het papierwerk sta je er alleen voor. Maar die minder aangename facetten beletten me niet om resoluut voor het zelfstandige statuut te blijven gaan. Ik heb namelijk de unieke gelegenheid om zorgverlening in te vullen op een manier die aansluit bij m’n visie rond zorg. Daarbij staan niet de cijfers maar de mens centraal.”

Je patiënten verdienen

Bij Evie Lefevere kwam ‘de roeping’ om zelfstandig verpleegkundige te worden pas nadat ze een paar jaar in de horeca had gewerkt. De ‘goesting’ was echter zo groot dat het haar lukte om een gezin en studies te combineren. “Na m’n studies heb ik eerst een tijdje als nachtverpleegkundige in een ziekenhuis in Oostende gewerkt. Hoewel ik dit graag deed, begon het te kriebelen om iets voor mezelf op te bouwen. Toen ik een zelfstandige verpleegster ontmoette die ermee wilde stoppen, heb ik niet lang getwijfeld en haar ronde overgenomen. Een beslissing waar ik vandaag nog helemaal achtersta.”

“Ik hou ervan dat ik zelf kan beslissen hoeveel tijd ik aan mijn patiënten besteed. Hierdoor sta ik dicht bij de mensen en ontstaat er een bepaalde band. Als zelfstandige moet je je patiënten verdienen. Je moet het waard zijn dat ze een beroep doen op jouw diensten.”

Muziek als medicijn

Wanneer Evie over haar beroep vertelt, komt er regelmatig een spontane glimlach op haar gezicht tevoorschijn. Een lach die doet vermoeden dat ze patiënten ook aan het lachen kan brengen. “Bij veel van m’n patiënten verschijnt er een lach op hun gezicht wanneer ze muziek uit hun jonge jaren horen. Het gebeurt regelmatig dat ik een nummer van Édith Piaf zing. Het is prachtig om te zien hoe mensen daarvan kunnen opbeuren. Het is al eens gebeurd dat een dame huilde toen ik een van haar lievelingsnummers liet horen. Ze stelde me meteen gerust dat het geen tranen van verdriet maar van geluk waren. Het geluk dat ze die mooie herinneringen aan vroeger even opnieuw kon beleven.”

Soms confronterend

Evie bevestigt dat de job soms heel confronterende momenten met zich meebrengt. Zeker als het gaat om mensen van haar leeftijd die ongeneeslijk ziek zijn. “In principe vind ik palliatieve zorgverlening een verrijkende ervaring. Ik heb het dan over mensen die een bepaalde vrede hebben met de idee dat het einde nadert. Vaak gebeurt het dat je met die mensen mooie, intense momenten beleeft. Ze hebben niets meer te verliezen. De maskers vallen af. De essentie blijft over. En dat is vaak een moment van pure schoonheid. Maar bij mensen van mijn leeftijd kijk ik daar totaal anders naar. Die confrontatie is voor mij te groot. Bij zulke situaties heb ik nood om m’n verdriet te delen. Gelukkig kan ik dat bij m’n collega’s. Samen sta je zoveel sterker!”

(nd) 

Maar hoever kun je als verpleegkundige in die menselijke aanpak gaan? “Je menselijk opstellen wil niet zeggen dat je geen grenzen stelt. Je moet duidelijk aangeven waar je taak ophoudt. Anders wordt de draaglast te groot en kun je eraan ten onder gaan. Gelukkig zijn er in onze job tal van diep menselijke momenten die je energie geven. Telkens ik op het einde van mijn huisbezoek een glimlach op het aangezicht van m’n patiënt zie verschijnen, weet ik waarom ik deze job nog vele jaren wil blijven doen.” 23 maart 2018