Is de loonkloof eindelijk gedicht?

Bruto versus netto loonkloof

Uit onderzoek van adviesbureau Hay group blijkt dat een voltijds werkende man gemiddeld 21,1% meer verdient dan een voltijds werkende vrouw. Dat is de bruto loonkloof.

Maar vergelijk je mannen en vrouwen met vergelijkbare beroepen, dan gaat het slechts om een verschil van 3%. Bekijk je de lonen in eenzelfde bedrijf, dan bedraagt het verschil nog slechts 1,8%, of zelfs 1,4% als ze exact dezelfde functie uitoefenen.

Is er dan helemaal geen werk meer aan de winkel? Nee, het blijft een feit dat er overal (de studie werd gevoerd in 110 landen) een netto loonkloof overblijft.

In het rapport worden de salarisgegevens van 8,78 miljoen werknemers in 25.000 bedrijven in 110 landen geanalyseerd. Voor België ging het om 177.000 werknemers. De cijfers verschillen in de onderzochte landen wel wat elkaar, maar het algemene plaatje is identiek: het verschil tussen de ‘bruto’ en ‘netto’ loonkloof is heel groot.

Loopbaankeuzes

De bruto loonkloof lijkt meer te maken te hebben met de beroeps- en loopbaankeuzes van vrouwen, dan met bijvoorbeeld discriminatie. Vrouwen kiezen meer voor ‘zachte’ sectoren, zoals het onderwijs en de zorg. Dat zijn net sectoren waarin de lonen relatief laag liggen.

Daarnaast kiezen meer vrouwen voor deeltijds werk van zodra er kinderen zijn. Dat blijkt ook uit de cijfers. Bij de start van de loopbaan verdienen vrouwen evenveel als mannen, of zelfs meer, omdat meer vrouwen dan mannen hoogopgeleid zijn. Maar na 10 jaar, nadat heel wat vrouwen kinderen hebben gekregen, zien we de loonkloof opduiken. Vrouwen kiezen dan voor deeltijds werk of laten hun jobkeuze vooral afhangen van flexibiliteit in plaats van loonsvoorwaarden.

Minder promotie voor vrouwen

Het rapport is zeker niet bedoeld om het loonkloofprobleem te minimaliseren, benadrukt Walter Janssens van Hay Group. Integendeel, het heeft als doel bedrijven aan te moedigen er iets aan te doen. Want de ‘bruto’ loonkloof blijft een probleem. Het wordt mede veroorzaakt doordat vrouwen veel minder vaak dan mannen doorstoten naar topfuncties.

We mogen zeker het glazen plafond niet uit het oog verliezen. Hogere functies worden in bedrijven nog steeds vooral door mannen uitgeoefend. Het middenkader in ons land bestaat voor 70,6% uit mannen. Op het niveau van het topmanagement is zelfs 81% man.

Vrouwen vragen minder snel om promotie, maar ze boksen ook nog steeds op tegen vooroordelen. Mannen in topfuncties zijn sneller geneigd om mannen aan te stellen. Dat is zeker het geval bij een vervanging. Men gaat op zoek naar een duplicaat van diegene die wegvalt. Op dit vlak is er dus nog veel werk aan de winkel.

(mr)