Hoe waterdicht is een assessment?

"Een assessment wijst je op zwaktes maar legt ook sterktes bloot die je misschien niet kende." (Michele Sneyers, senior consultant SHL)

"Er bestaan weinig mensen die hun assessment niet in vraag stellen of geen bedenkingen hebben bij de correctheid ervan. Dat is een heel menselijke en natuurlijke reactie", steekt Michele Sneyers, senior consultant bij SHL, verrassend van wal. "Zeker wie gemotiveerd is voor een job denkt na een assessment vaak: ‘Had ik dit of dat maar gezegd’. Ook typisch is: ‘Ik weet en kan eigenlijk veel meer dan ik heb kunnen tonen’. Als het een geruststelling mag zijn: bijna iedereen reageert zo."

Technische aspecten

Het idee niet voldoende tijd of kansen te hebben gekregen om echt te tonen wat je waard bent, maakt in principe het verschil niet. Iedereen die kans wil maken op een job doorloopt immers hetzelfde assessment. "Het resultaat is wel dat mensen vaak denken dat een assessment hun kwaliteiten onderschat. Bij wie naderhand een positief rapport krijgt, verdwijnt dat gevoel snel. Bij diegenen die negatief beoordeeld worden, ligt dat anders. Bij hen leeft de vraag naar de correctheid van het assessment veel sterker", aldus Sneyers.

Maar hoe kan je als kandidaat daarvan overtuigd geraken? Het antwoord van de SHL-consultant is heel duidelijk. "Als leek ben je daar nooit 100 procent zeker van. Er spelen immers heel wat technische aspecten mee tijdens een assessment: de betrouwbaarheid van de testen, de getraindheid van de assessoren die je gedrag beoordelen..."

Ontdek: Kan je een sollicitatietest manipuleren?

Helpt klagen?

Als kandidaat hoop je dus maar beter dat het assessmentkantoor waar je uitgenodigd wordt professioneel te werk gaat. Wat je enigszins gerust kan stellen, is dat het kantoor lid is van Federgon (Federatie van partners voor werk, red.). Federgon verplicht al hun leden een kwaliteitscharter te ondertekenen en na te leven. In dat charter staan vooral ethische en deontologische codes die onder andere de ervaring en expertise van assessoren garanderen. Ook het gebruik van wetenschappelijk geavanceerde methodes is erin opgenomen, net als het recht op inzage.

En wat als ik na inzage helemaal niet akkoord ben met de inhoud van mijn assessmentrapport? "Dan kan je een klacht overmaken aan het assessmentkantoor. Federgon verplicht ons die objectief te onderzoeken. Een kandidaat kan ook naar de ombudsdienst van Federgon stappen, waarna zij zelf een onderzoek instellen."

Lees: Waarom sommige bedrijven assessments gebruiken en andere niet

Vraag feedback

Voor je deze stappen overweegt, raadt Sneyers aan om simpelweg feedback te vragen over je assessment. Iets wat in haar ogen veel te weinig kandidaten doen. "Vaak krijgen mensen niet meer te horen dan dat hun assessment positief of negatief was en weten ze niet of ze recht hebben op meer informatie. Dat hebben ze dus zeker, via het recht op inzage in de resultaten."

Een assessmentrapport inkijken, werkt soms heel verhelderend, meent Sneyers. Soms blijkt dan dat een kandidaat er hele andere ideeën op nahoudt over wat bijvoorbeeld klantgericht zijn is. Wie heeft er dan gelijk? "Wel, de assessor werkt meestal met definities in functie van de job waar het om gaat."

Waarop kandidaten wel eens als volgt reageren: ‘Maar ik kan dat wel? Vraag het maar aan mijn collega’s’. "Hou er rekening mee dat die je in een andere context aan het werk", waarschuwt Sneyers. "Kandidaten beseffen dat niet altijd. Net daarom kan een assessment bijzonder confronterend zijn."

Check: Rood, geel, groen of blauw... welke kleur ben jij?

Cafégesprek

Ook al staat een assessment niet altijd garant voor een dagje plezier, wie de kans krijgt om er een mee te maken, moet daar volgens Sneyers vooral dankbaar voor zijn. "Het is hoe dan ook een leerrijke ervaring. Een assessment wijst je niet alleen op zwaktes, het legt ook sterktes bloot die je misschien nog niet kende. Bovendien blijft het tot nu toe de beste manier om te controleren of je bij de functie past, in tegenstelling tot de soms ongestructureerde gesprekken met potentiële werkgevers die wel eens durven lijken op een doordeweekse caféconversatie."

Goed, het assessment is achter de rug, het rapport positief en je bent geschikt voor de job. Waarom moet je dan toch nog op interview? "Zo’n gesprek kan verschillende motieven hebben. Een ervan is nagaan of het ook persoonlijk klikt, zeker als het voorgaande assessment zich vooral online afspeelde", verduidelijkt Sneyers.

Een interview kan ook gebruikt worden om bepaalde competenties, die moeilijker te herkennen zijn via tests of simulaties, alsnog te meten. "Integriteit en zelfinzicht zijn daar voorbeelden van. Andere competenties zullen tijdens hetzelfde gesprek hooguit nog eens extra getoetst worden."

Extra: Welke selectietesten zijn er en hoe je voorbereiden?

(wv)