Het Nederlandse vitaliteitsverlof onder de loep

Het vitaliteitsverlof kent geen vaste vorm bij onze noorderburen. De duur en omkadering hangt af van de sector waarin je werkt.

De regeling is daarbij wettelijk vastgelegd in de cao. In de ene sector krijg je na twee jaar dienst een dagje vrij – vergelijkbaar met onze anciënniteitsdagen, al is de insteek net ietsje anders – en in het andere bedrijf kan je dan weer twee maanden vrijaf nemen als je zeven jaar in dienst bent.

In de bankensector werkt het verlof op die manier. In de eerste maand krijg je nog 70% uitbetaald door de werkgever, in de tweede maand ontvang je 40% van je loon.

Lees ook: Meer vakantie, minder stress?

Broodnodige herstelbehoefte

In 2017 schafte België het tijdskrediet zonder motief af. Het was de enige regeling waarbij je verlof kon aanvragen zonder daar een medische of andere ‘gegronde’ reden voor te hebben.

Frank Vander Sijpe van Securex vindt dat ergens jammer. “De need to recovery is niet nieuw in onze samenleving. Er bestaat jaren aan wetenschappelijk onderzoek over de herstelbehoefte van een mens. Die groeit dan ook naarmate je ouder wordt: vanaf 55 jaar voel je die nood bijvoorbeeld veel sterker."

"Dat is niet vreemd. Een job die je nog kwiek deed toen je twintig was, doe je niet meer even vinnig op je vijftigste. Denk maar aan de zorg bijvoorbeeld. Daar heb je wel rimpeldagen om te herstellen, maar dat is vaak niet voldoende.”

Ontdek: Op je 40ste met pensioen? Het kan zo!

Anciënniteitsdagen leunen in ons land het sterkst aan bij het idee van vitaliteitsverlof. Na x-aantal jaar op de professionele teller krijg je enkele extra verlofdagen. “Een druppel op een hete plaat”, vindt Frank Vander Sijpe.

“Verlofdagen moeten significant bijdragen aan de tijd die je kan herstellen. Met twee of drie dagen in een maand ga je er niet komen, vrees ik. De landingsbaan, waarbij je jouw werkdagen stilaan afbouwt, is dan misschien nog een duurzamer initiatief.”

Check: Welke soorten tijdskrediet bestaan er?

Duurzamere oplossingen

Een echt alternatief voor het Nederlandse vitaliteitsverlof hebben we dus niet in ons land. Het klinkt nochtans mooi: een verlof dat je doorheen de jaren opbouwt om tijd te nemen voor jezelf. Eens fijn op vakantie gaan of een nieuwe (of oude) hobby oppikken.

“Ik vind dat we vooral moeten inzetten op preventie en structurelere oplossingen”, geeft Frank mee. “Begrijp me niet verkeerd, vitaliteit is een belangrijk onderwerp op de werkvloer. Maar je moet je toch niet kapot werken om jezelf dan op te lappen met een paar weken verlof?

Lees ook: Jaarlijkse vakantie: nieuwe regels vanaf 2024

In België veranderen we niet graag van job. Zeker niet als we op een bepaalde leeftijd zijn. En toch zijn er nog veel vacatures die meer werkbaar werk inhouden voor vijftigplussers. Als je die stap op tijd in je loopbaan durft te zetten, ga je daar later veel plezier van hebben.”

(ZINNIG) - Bronnen: Intermediair en RVA