Getuigenis van twee expats: 'Een leven lang heimwee'

Expats Pedro Lema (39) en Eve Arckens (31)

Pedro Lema werkte lang in de textielsector, eerst als laborant, daarna als kwaliteitsverantwoordelijke. Hij had het bedrijf al verlaten, toen hij een telefoontje kreeg van een oud-collega. Uit Saoedi-Arabië. ‘Hij werkte daar bij de Jeddah Industrial Yarn Factory, een gigantische textielfabriek, en ze hadden er problemen met het rendement van hun nieuwe machines. ‘Ben je geïnteresseerd in een job daar?’, was het enige wat hij zei. ‘Over een maand bel ik eens terug.’ Een maand later belde de Saoedische general manager me op met meer informatie over de job, en in december zat ik al in zijn kantoor om, na een rondleiding in het bedrijf, mijn contract te ondertekenen. Dat ik drie keer zo veel zou verdienen als in België, was een belangrijke motiverende factor (lacht).’

Maar daar was een periode van onzekerheid en twijfels aan voorafgegaan. Zou zijn vriendin Eve, met wie hij toen zes maanden samen was, bijvoorbeeld wel mee mogen? Dat bleek, als ongetrouwd koppel niet zo evident. ‘We hebben dan maar meteen trouwplannen gemaakt, het moest er toch eens van komen’, lacht Eve. ‘Begin februari zijn we getrouwd, een maand later landden we in Jeddah. Ons appartement opgezegd, onze auto verkocht, mijn werk in het onderwijs opgezegd. Afscheid genomen van familie en vrienden. In het vliegtuig ben ik gebroken. ‘Waar zijn we toch aan begonnen?’, dacht ik.’

Bukra, inch’allah

Maar de eerste indruk van Saoedi-Arabië was positief. Eve moest dan wel een abaya, een alles verhullende jurk, dragen om niet scheef te bekeken te worden, en ze mocht niet met de wagen rijden, maar erg vond ze dat niet. Na enkele maanden vond ze werk als school counsellor in een internationale Amerikaanse school. ‘Toen kon ik me nuttig gaan maken. Als je als partner van een expat niets omhanden hebt, houd je het niet vol.’

‘Uiteindelijk is Saoedi-Arabië veel opener dan je zou denken, zeker voor expats’, zegt Pedro. ‘Veel clichés zijn wel waar, maar het is maar hoe je ermee omgaat. Het enige waar ik nooit mee overweg kon, waren de ‘traagheid’ en de bureaucratie. Een zinnetje dat ik duizend keer heb gehoord als ik iets wou regelen - bij de overheid, de telefoonmaatschappij, de luchtvaartmaatschappij - was ‘Bukra, inch’allah!’, ‘Morgen, als God ’t belieft!’ Gek werd ik ervan (lacht).’

Overal welkom

Pedro werkte in de fabriek als afdelingschef en chef van het labo van de productieafdeling, met meer dan honderd mensen onder zich. ‘Veelal immigranten uit extreem arme landen. Die mensen uit Pakistan, Egypte, de Filippijnen, Soedan, Ethiopië, noem maar op, moesten werken voor een hongerloontje. Daar had ik het best moeilijk mee’, zegt Pedro.

Maar al bij al hadden Pedro en Eve er een heerlijke tijd, onder meer dankzij de hechte expatgemeenschap. ‘Iedereen is weg van huis, zodat je een beetje familie van elkaar wordt’, zegt Eve. ‘En ook bij de Saoedi’s was je overal welkom, zolang je je aan de regels en gebruiken van het land hield’, stelt Pedro. ‘Tijdens de Ramadan vastte ik op de bedrijfsvloer zelfs mee met mijn medewerkers.’

‘Respect is het sleutelwoord om van je buitenlandervaring een succes te maken’, knikt Eve. ‘Al hebben we het bij veel expats anders gezien, zélfs bij collega’s van me, die zich meer gedroegen als superieure Westerlingen.’

Heimwee en spijt

Pedro verlengde zijn tweejarig contract met een jaar, maar daarna was het verhaal op voor hem. ‘Die traagheid ging me steeds meer irriteren, en ik miste het leven na het werk: eens naar de bioscoop gaan, een pintje pakken met vrienden. Vriendschappen heb ik daar bewust afgehouden, omdat er toch een einde aan zou komen. Ik kijk al bij al heel positief terug op mijn ervaring in Saoedi-Arabië, en nu heb ik er spijt van dat ik het niet langer heb volgehouden, dat ik niet nog meer moeite heb gedaan om het land beter te leren kennen.’

Tegen een nieuwe buitenlandervaring zou het koppel niet meteen ‘neen’ zeggen - geregeld krijgt Pedro nog telefoon uit Jeddah om terug te keren. Al zijn ze nu iets meer gebonden aan hun thuisland: ze kochten een huis en haalden hond Eddie in huis. ‘En door zijn klimaat en cultuur is Saoedi-Arabië niet meteen een hondvriendelijk land.’ Maar de ‘heimwee’ naar Saoedi-Arabië blijft. ‘Die zal ik wel een levenlang meedragen’, mijmert Eve.

(jd)