Burn-out op het werk: ‘Leidinggevenden onderschatten hun impact’

“Met alleen teambuildings, fruitautomaten of pingpongtafels komen we er niet.” (Joan De Winne, bedrijfscoach en procesbegeleider)

Raymond van het Groenewoud bood inspiratie voor de titel, maar met ‘ze’ bedoelen de auteurs onder andere onze maatschappij die zichzelf voorbij holt … én de leidinggevenden. Al worden die zelf ook niet gespaard door de huidige bedrijfscultuur. “Mensgerichter leidinggeven bespaart miljarden”, zegt therapeute Rebekka Rogiest. “Over hoe je een burn-out kunt herkennen en te lijf gaan, is al veel geschreven. Dat leidinggevenden – vaak buiten hun wil om – medeoorzaak zijn, is minder bekend. Maar tegelijk zijn ze mee de oplossing.”

Meer dan ceo

‘Leidinggevende’ wordt door de auteurs overigens ruimer gezien dan de ceo. “Het gaat ook over iedereen die een project leidt, of over een kleine zelfstandige met een handvol medewerkers”, aldus Rogiest.

De verschillende achtergronden van de auteurs voegen elk iets toe aan het boek. Therapeute Rebekka Rogiest heeft een praktijk in Mariakerke, Geert Degrande is journalist en initiatiefnemer Joan De Winne is bedrijfscoach en procesbegeleider. “We waren het alle drie eens dat er iets ongelooflijks aan het gebeuren is in onze maatschappij. Absenteïsme kost meer dan werkloosheidsuitkeringen”, vertelt De Winne. “Via ons boek willen we aankaarten dat het basisprobleem niét aangepakt wordt. Met alleen teambuildings, fruitautomaten of pingpongtafels komen we er niet. Waarom er niets gebeurt? Vaak boezemt systeemverandering angst in voor controle- en egoverlies. Investeren in jezelf ligt ook niet voor de hand. Dit is dan ook een wake-upcall: leidinggevenden vormen zélf een deel van de oplossing.”

Leidinggevende moet in spiegel kijken

“Werk is vaak dé aanleiding om hulp te zoeken”, zegt Rebekka Rogiest. “Oplossingen vinden voor wat mensen parten speelt, is een creatief proces. De burn-out van een veertigjarige vrouw die onlangs bij me aanklopte, bleek alleen het symptoom van een dieperliggend probleem. Ze bleek een grote leegte te ervaren, een gat in haar identiteit. Daar werken we nu samen permanent aan: het is een proces van lange adem. Pasklare antwoorden zijn er niet. Na verloop van tijd kon ze zélf weer oplossingen aanreiken. Identiteit staat daarbij ontzettend vaak centraal”, meent Rogiest.

Als leidinggevende is het dan ook belangrijk om je bewust te zijn waar je zelf vandaan komt. “Alleen zo kun je een persoonlijke leiderschapsstijl ontwikkelen waarbij jij en je medewerkers zich goed voelen. Bij burn-outs en stressklachten onder je medewerkers kijk je als leidinggevende maar beter in de spiegel. Ben je zelf niet op één of andere manier onverwacht of onbewust in je huidige positie terechtgekomen, waardoor je je eigen impact niet juist inschat?”

Handvaten om los te laten

De vaststelling is één zaak, de remedie een andere. Want hoe kan een leidinggevende concreet met dit boek aan de slag? “Je vindt er de handvatten in om te durven loslaten. Te veel controle remt mensen in hun functioneren. Medewerkers willen niet gemotiveerd worden, ze willen een omgeving die hen intrinsiek motiveert. Als leider moet je je mensen voldoende vertrouwen bieden om zo’n omgeving te creëren. Niemand wil als object behandeld worden. Je eigen visie kun je écht niet opdringen”, stelt Rogiest.

Het boek beantwoordt volgens de auteurs heel wat vragen. De therapeute somt er enkele op: “Hoe geef ik mijn medewerkers meer autonomie binnen een structuur die veiligheid biedt? Hoe zorg ik vanuit mijn voorbeeldrol dat iedereen consequent binnen de uitgezette lijnen blijft? Hoe geef ik op de juiste manier feedback? Hoe hou ik rekening met de groepsdynamische processen om tot een samensturend team te komen? Héél praktisch, toch?”, zegt ze met een glimlach.

(wv) - E-book of paperback bestellen via www.boekenbestellen.nl of www.zemakenonskapot.be