Brussel is bij de werkende Vlaming onbekend én onbemind

Duizend Vlamingen – mannen en vrouwen van diverse leeftijden, beroepsclassificaties en regio’s – deden mee aan het grootschalig onderzoek van Jobat over (werken in) Brussel. De resultaten zijn opmerkelijk.

1. Doorsnee Vlaming werkt liever niet in Brussel

Weerstand tegen Brussel als werkplek bestaat en is zelfs behoorlijk sterk, blijkt uit het onderzoek. Al is er een belangrijke kanttekening. Ruim zeven op tien respondenten komt maar af en toe of zelden in Brussel. Een minderheid van 28 procent van de Vlamingen is er wel regelmatig te vinden.

Dat onbekend dus ook écht onbemind is, blijkt uit het aantal respondenten die Brussel niet zien zitten als werkplek. “Ik zou nooit in Brussel willen werken”, zegt maar liefst 48,4%. Reken daarbij de groep die aangeeft “wel in Brussel te zouden kunnen werken, maar toch liever ergens anders” (34,5%), en je hebt samen bijna 85% van de respondenten die minstens met frisse tegenzin denken over de hoofdstad als werkplek.

Opvallend is dat vooral Vlaams-Brabanders (zeker in vergelijking met Antwerpenaren, West-Vlamingen en Limburgers) het minder erg zouden vinden om in Brussel te werken. Geen toeval, want net die Vlaams-Brabanders komen gemiddeld vaker in de voor hen nabij liggende hoofdstad. Hierbij zien we overigens weinig verschillen tussen de leeftijden.

Nóg verrassender: 57 procent zou nog liever een job aannemen die hen minder ligt, dan in Brussel gaan werken. En slechts 23 procent geeft aan om voor een betere job bereid te zijn om naar Brussel te trekken. In totaal vult dus liefst 80 procent ‘niet akkoord’ in op de vraag of ze het niet erg zouden vinden om in Brussel te werken. Uiteindelijk geeft amper 17 procent van de respondenten aan dat ze er geen probleem mee zouden hebben om in Brussel aan de slag te gaan. En dat zijn – niet geheel toevallig – vaak net die mensen die Brussel al wat beter kennen.

Johan Claes, Employer Branding & Sourcing Manager bij de openbaarvervoermaatschappij MIVB, was een van de Brusselse werkgevers die in november deelnamen aan het rondetafelgesprek over Brussel als werkplek. Tijdens het gesprek ontpopte hij zich als een van de grootste fans van onze hoofdstad. Wat vindt hij van de tegenzin van de Vlaming om in de hoofdstad te gaan werken? “Tja, Brussel is een stad in volle groei, in continue (r)evolutie, een stad met gebreken ook. Maar dat alles maakt haar juist zo interessant en ongelooflijk boeiend. Brussel is een stad die zeker de moeite loont om beter te leren kennen.”

2. Bereikbaarheid is grootste hinderpaal

Bereikbaarheid en drukte, daar wringt voor de Vlaming vooral het schoentje als hij aan Brussel denkt. De moeilijke bereikbaarheid van Brussel is de belangrijkste oorzaak (42%) waarom de Vlaming Brussel niet in overweging neemt als werkplek, gevolgd door de drukte in Brussel (22%). 88 procent van de Vlamingen is van mening dat je altijd in de file staat als je naar Brussel gaat en 72 procent erkent dat je makkelijker met de trein in Brussel geraakt dan met de wagen. Toch is het openbaar vervoer niet altijd een waardig initiatief: bijna de helft vindt het openbaar vervoer van en naar Brussel niet betrouwbaar.

Is dat terecht? Het hangt ervan af. “Als werknemer van het Brussels Gewest krijg je alvast gratis een NMBS-abonnement om naar je werkplek te reizen”, zegt Isabelle Meulemans, directeur-generaal van talent.brussels, de Brusselse gewestelijke overheidsdienst voor openbare tewerkstelling. “Dat kan je combineren met een gratis MIVB-abonnement of Villo!-deelfietsabonnement. Sportievelingen krijgen een premie als ze met de fiets naar het werk komen. Elke Brusselse gewestelijke instelling is gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer en – nog belangrijker – het Gewest biedt de mogelijkheid om tot drie dagen per week te telewerken. Mobiliteit is dus geen belemmering om in een van onze gewestelijke instellingen te komen werken.”

Ook Christian Smets, Expert Corporate Recruitment bij HR Rail, de rekruteringsafdeling van de NMBS, leest positieve signalen in de onderzoekscijfers over mobiliteit. Wie in Brussel moet zijn, kiest bij voorkeur de trein (59,4 procent) als vervoermiddel. De auto hinkt daar met 26,4 procent ver achteraan. “Dat betekent dat dubbel zoveel Vlamingen de trein boven de auto verkiezen om naar Brussel te gaan. Drie op vier Vlamingen vinden dat je makkelijk met de trein in Brussel geraakt en zeker de jonge werkende Vlamingen voelen zich op hun gemak in de trein”, klinkt het bij HR Rail.

Kom je toch met de auto? Dan liefst elektrisch. “Sibelga installeerde laadpalen op de personeelsparking. We dragen trouwens via verschillende projecten bij tot een kleinere CO2-voetafdruk én een betere levenskwaliteit voor onze medewerkers en alle Brusselaars”, zegt selectie- en rekruteringsverantwoordelijke Alain Berton.

3. En het onveiligheidsgevoel?

Onveiligheid in de hoofdstad speelt zeker een rol, maar staat niet voorop. Toch loopt 56 procent van alle Vlamingen (en vooral vrouwen) er na zonsondergang liever niet meer rond. 43 procent vindt Brussel onveiliger dan andere Belgische grootsteden. Interessant is dat de studie een vergelijking maakt met Antwerpen, Gent, Brugge, Luik en Charleroi. Alleen die laatste stad wordt als onveiliger gezien dan Brussel. Op dat vlak heeft Brussel dus een serieus imagoprobleem.

Op het vlak van onveiligheidsgevoel plaatst de Vlaming Brussel op hetzelfde niveau als Luik. Dan volgen Antwerpen, Gent en Brugge, dat als veiligste stad uit de lijst wordt gezien. Op de vraag ‘heeft u zelf of iemand die u kent al rechtsreeks te maken gehad met criminaliteit (bv. overvallen, bestolen, …) in Brussel’ antwoordt ruim 41 procent ‘ja’. Opvallend is tenslotte dat Gent door de respondenten vaak hoger wordt ingeschat dan Antwerpen (en Brussel) als het gaat om veiligheid, cultureel aanbod en stad om te bezoeken en in te wonen.

Toch heeft het Brussels Gewest nooit zoveel middelen geïnvesteerd in veiligheid, zegt Alain Goergen, afgevaardigd bestuurder van BruSafe, de Brusselse Gewestelijke School voor de Veiligheid-, Preventie- en Hulpdienstberoepen, die ook de resultaten van het Brusselonderzoek nuanceert. “Uit een recente veiligheidsenquête (Uw kijk op veiligheid, nvdr) blijkt dat bijna 60% van de respondenten Brussel veiliger vindt dan andere grootsteden.”

4. Brussel is vooral meertalig

Van alle Vlamingen ziet 78 procent Brussel als een meertalige (en dus niet als ‘Franstalige’) stad. Driekwart oordeelt dat Vlamingen doorgaans meer zin hebben om Frans te leren dan omgekeerd: Franstaligen die Nederlands willen leren. Ruim 40 procent stelt dat je op Brusselse werkvloeren ook perfect met iemand Engels kan praten.

Die meertaligheid van Brussel beaamt ook Cédric Verschooten, adjunct directeur-generaal bij talent.brussels. “Onbekend is onbemind, dat kan je wel besluiten uit de resultaten van deze interessante enquête. Toch kijkt de Vlaming met een open vizier naar de wereld, staat hij open voor nieuwe dingen en vindt hij meertaligheid belangrijk. Hij erkent ook het kosmopolitische karakter van Brussel. Het Brussels Gewest heeft als werkgever belangrijke troeven en we omarmen net die meertaligheid. Dat diverse talen, culturen en achtergronden samenwerken voor het algemeen Brussels belang, is een verrijking. We investeren bovendien sterk in onze medewerkers en bieden hen mogelijkheden om hun talenten te ontwikkelen, denk maar aan taalopleidingen en tweetaligheidspremies. Zo wordt tweetaligheid niet enkel een troef voor werkgever en werknemer, maar ook voor de klant.”

5. Qua werkaanbod is Brussel interessant

De hoofdstad biedt heel wat mogelijkheden, erkent de werkende Vlaming. Slechts 10 procent van de Vlamingen geeft ‘Brussel is oninteressant voor mijn carrière’ als reden om niet in de hoofdstad te werken. En dat het internationaal kader van Brussel voor veel extra jobmogelijkheden zorgt, daar zijn bijna twee op drie Vlamingen het mee eens.

Terecht, want de cijfers zijn wat ze zijn: een job in Brussel betaalt gemiddeld 20% méér en er zijn volop kansen voor starters. Volgens arbeidsmarktwatchdog view.brussels zijn er in Brussel 741.000 jobs, goed voor 1 op de 6 jobs in België. Is Brussel je opstap naar een internationale carrière? De stad telt meer dan 2.000 hoofdzetels van internationale organisaties. Goed voor een vliegende start én verder je vleugels uitslaan. Ook start-ups heeft Brussel heel wat te bieden. De overheid zet tax shelters op en je vindt overal incubatoren waar je als startende ondernemer je voordeel mee kan doen. Actiris stimuleert, begeleidt en ondersteunt jou financieel bij je overstap naar een zelfstandige activiteit via JobYourself.

Souzanna Bandos, HR-directrice bij de Brusselse arbeidsmarktbemiddelaar Actiris: “Er zijn heel wat carrièremogelijkheden bij Actiris zelf en we hebben vacatures waar je in eerste instantie niet aan zou denken, zoals in IT, facility, communicatie, financiële jobs enzovoort. Bovendien hebben we vaak vacatures voor Nederlandstalige collega’s. Als je wil bijdragen aan een divers en meertalig Brussel – de motor van onze economie – dan ben je bij Actiris aan het juiste adres.”

• Bekijk alle actuele vacatures in Brussel ... en vind er de job van je leven!

6. Levendige en dynamische stad

Ondanks het wantrouwen stelt de Vlaming dat er in Brussel best veel te beleven valt. Bijna twee op drie vindt de hoofdstad dynamisch, maar erkent tegelijk dat ze er eigenlijk niet zo veel plaatsen kennen. Iets meer dan de helft ziet in de hoofdstad veel plekjes die ze nog willen ontdekken. De getuigenissen van vier jonge professionals die met veel plezier in Brussel werken en er in enkele gevallen zelfs hun woonplek van maakten, wijzen je alvast de weg.

Waarom mensen niet in Brussel willen werken...

(Wieland De Hoon & William Visterin) - Foto: Werner Lerooy