Een topprestatie komt niet zomaar uit de lucht vallen. “Vooraleer je een topprestatie kan neerzetten, moet je het een en ander overwinnen”, vertelt Mariken van de Loo. De Nederlandse coacht leidinggevenden en medewerkers, en ziet dagelijks mensen tussen twijfel en triomf. “Het is een grote ontdekkingstocht buiten je comfortzone, waar twijfel continu toeslaat: ‘Waar ben ik in godsnaam aan begonnen?’ is een veel gestelde vraag.”

“Topprestaties van een topsporter komen voort uit een heel gedegen opgebouwde topconditie. Maar gewoon ‘in vorm zijn’ is niet voldoende. Ook in het hoofd moet alles kloppen om die conditie te vertalen in een goed resultaat, en zo zijn er nog een aantal cruciale factoren.”

Wil je als professional in je vak ook topprestaties leveren, dan gelden eigenlijk dezelfde regels als bij een topsporter.

1. Focus op je eigen sterkte

Een topsporter is niet goed in alle sporten. Natuurlijk heeft hij of zij een superconditie, maar een topsporter blinkt uit in een specifieke discipline. Door die focus hoeft hij zich alleen nog maar te richten op dat gebied.

Als professional denken we van alle markten thuis te moeten zijn. Maar in organisaties zie je een kentering ontstaan. Waren vroeger alle ogen gericht op zo snel mogelijk de interne ladder te beklimmen om aan invloed te winnen, waarbij je vakkennis een ondergeschikte rol kreeg, dan zijn de rollen momenteel omgedraaid. Niet de managersfunctie is het meest cruciaal in een organisatie, maar de professional zelf, hij of zij die ergens in gespecialiseerd is. Je moet je dus afvragen waar jij dé expert in bent, en je daarop focussen.

2. Doorzettingsvermogen en een duidelijk doel stellen

Na de focus start de klim naar de top: echt de allerbeste worden. Dit kan alleen door doorzettingsvermogen. De stip aan de horizon is duidelijk, maar ook erg ver weg. Zelfs voor topsporters die op het allerhoogste niveau meedraaien, lijkt die stip soms onbereikbaar. En als je er bent, hoe blijf je er? Het is een kwestie van een lange adem hebben. Welke doelen heb jij op professioneel gebied? Heb je een duidelijk plan voor ogen of zie je wel waar het schip strandt? Hoe duidelijker je visie, hoe groter de kans dat je het ook gaat maken. Anders word je eerder de speelbal van een ander.

3. Maak een planning en focus op tussenstappen

Als het doel bepaald is, kan een plan gemaakt worden om dat doel ook daadwerkelijk te bereiken. Met het plan wordt het doel eigenlijk opgeknipt in kleine hapklare brokken. Zo heb je een overzicht en kan je redelijk snel resultaat boeken, en niet onbelangrijk: je kan bijsturen als je ‘off-track’ geraakt.

In dit plan staan een aantal zaken opgenomen. Hoe ga je je conditie en techniek opbouwen, wanneer moet je pieken en resultaten laten zien, wanneer zijn er rustmomenten, hoe analyseren we waarom het gewenste resultaat wel of niet wordt behaald etc.

Dit geldt ook op de werkvloer: na de planning gaan we doen, we checken of en wat werkt en we gaan weer over tot actie. Een planning maken dus, waarbij ook de tussentijdse resultaten worden gemeten en waar bijsturing mogelijk is. Dat is cruciaal als je in je professioneel leven hoogstaande resultaten wil bereiken.

4. Je resultaten meten

Inhoudelijk kent het plan van een topsporter een aantal lijnen waarlangs gemeten wordt of de resultaten op koers liggen. Allereerst de fysieke staat. Hoe goed is de conditie waarin je als topsporter verkeert? Zijn er blessures? Zonder een goede fysieke basis, zullen de prestaties namelijk sowieso niet komen.

Als professional kan je jezelf afvragen hoe goed je je lichaam onderhoudt. Sport je genoeg? Eet je gezond en slaap je voldoende? Kan je voldoende afstand houden tot je werk en heb je niet te veel stress? Als een van deze factoren ‘overbelast’ of ‘onderbelast’ is, heeft dat invloed op je prestaties. Continu overwerken betekent wellicht wel dat het werk af is, maar of de kwaliteit daarmee ook het gewenste niveau bereikt, is erg de vraag.

5. Regelmatig bijscholen

De volgende lijn die een topsporter continu checkt, is het technische aspect. Techniek en kennis over de sport ontwikkelen zich continu. Nieuwe wetenschappelijke kennis over het lichaam of technische mogelijkheden met materiaal, leveren mogelijk betere prestaties op.

Als professional moet je ook regelmatig je technische kennis onder de loep nemen. Hoe goed hou je je vak bij? Ben je daadwerkelijk nog de expert die je twee jaar geleden was, of teer je op kennis van vroeger? Ontwikkelingen gaan razendsnel en voor je het weet, ben je niet meer mee.

6. Geloof in eigen kunnen

Naast het fysieke aspect is ook de mentale conditie cruciaal. Als je niet gelooft in jezelf, kan je nog technisch en conditioneel klaar zijn voor de topprestatie, het resultaat zal er niet zijn. Mentaal moet je ook bijtanken om je hoofd voldoende voeding te geven om die prestatie te realiseren. Als professional moet je geloof in eigen kunnen hebben. Als je steeds negatief over jezelf denkt, mislukt het toch. Door positief te denken en te visualiseren dat je het resultaat al behaald hebt, vergroot de kans aanzienlijk dat je het gewenste resultaat ook neerzet. Dat betekent niet dat er geen hindernissen op de weg kunnen liggen. Tegenslagen horen er bij. Door te leren hier mee om te gaan, zijn het hooguit hordes die je moet nemen en geen onneembare klippen.

7. Koester je vrienden en familie

Topprestaties zet je nooit alleen neer. Steun is voor een topsporter van groot belang. Zonder morele steun heeft hij het idee er alleen voor te staan. Een topprestatie is een samenwerking van een team dat elkaar optimaal aanvult en steunt in de weg naar het gewenste resultaat. Het gevoel genoeg ondersteund te worden, levert de rust op die nodig is om de focus op het resultaat te kunnen leggen. Gedoe in teams of de staf van een topsporter heeft menig topsporter al de kop gekost.

Wil je als professional topprestaties leveren, dan heb je een sociaal vangnet nodig dat in je gelooft, je steunt en aanmoedigt. Mensen doen het lang niet altijd bewust, maar door een belangrijke plek in jouw leven in te nemen, bieden ze die steun. Investeren in deze belangrijke mensen is een onmisbaar ingrediënt om gesteund te worden op de weg naar succes.

“Topprestaties komen niet zomaar aangewaaid. Je hebt ze zelf in de hand. Maar als je je doel bereikt, geniet daar dan ook met volle teugen van. Je hebt een topprestatie neergezet. En probeer als professional ook te genieten van de weg ernaartoe, want dat vergeten topsporters vaak”, besluit Mariken van de Loo.

(mr) - Mariken van de Loo helpt leidinggevenden en medewerkers, met hun specifieke toegevoegde waarde, persoonlijk ondernemer te worden en zo hun zelfsturing te vergroten. Download gratis het e-book ‘In 3 stappen jouw toegevoegde waarde verzilveren’ op www.leauz.nl.  

20 juni 2013