50-plussers in de bouw: ‘Tijdig lichtere jobinhoud voorstellen’

“Nederlands zal voertaal blijven in de bouw.” (Nick Houvenaeghel, Yellow Selectie, Gent)

“Bouwprojecten verschuiven van nieuwbouw naar renovatie”, zegt Nick Houvenaeghel van Yellow Selectie, een selectiekantoor gespecialiseerd in technisch-uitvoerende, technisch-administratieve en technisch-commerciële profielen.

“De vele gerenoveerde industriële sites, zoals de Tondeliersite of Dok in Gent, spreken voor zich. Ook hoogbouw is aan een opmars bezig, want bouwgrond wordt schaars. Bouwvakkers moeten mee zijn met alle energieneutrale bouwconcepten. Voor ruwbouw scheelt dat weinig, maar afwerking en technieken zoals HVAC vereisten een omslag. Een loodgieter die convectoren en radiatoren gewend was, heeft zich moeten bijscholen.”

Loonhandicap

“HVAC-profielen blijven gegeerd”, benadrukt Nick Houvenaeghel. “Kennis van ecologische technieken is extra in trek door de Europese richtlijn rond de energieprestatie van gebouwen. Maar wie in HVAC opgeleid is, wordt meestal liever technieker dan monteur. De tendens in de vraag naar bouwprofielen verschuift. Bij de uitvoerende jobs heb je de ruwbouw en de afwerking. Bij de ruwbouw (bekisters, metsers en dakwerkers) zie je het jongste decennium veel Oost-Europeanen. Bouwbedrijven moeten moeite doen om Vlaamse medewerkers aan boord te houden door het Nederlands op de werf te verzekeren.”

“Sommige bouwbedrijven proberen dit evenwicht te behouden, maar er blijft de onderaanneming en detachering, zeker vanuit Oost-Europa, tegen tarieven van 17 à 22 euro/uur all-in. De loonhandicap en de moordende concurrentie spelen de Vlaamse bouwbedrijven parten. Vlaamse bouwvakkers zal je vaker aantreffen bij de afwerking: schilders, loodgieters en schrijnwerkers dus. Een klantgerichte instelling en een kennis van de taal zijn daar belangrijker. Het is goed dat de sociale dumping er dankzij strengere Europese regels het komende decennium wel zal uit raken. Nederlands zal hoe dan ook de voertaal blijven in de bouw, al is het maar uit veiligheidsoverwegingen. En alle begrip voor bouwvakkers die zich misnoegd voelen en willen vertrekken bij bedrijven die daar geen rekening mee houden.”

Kuipen mortel

Oudere werknemers in uitvoerende bouwjobs: welke toekomst hebben zij? Bij een bouwbedrijf in Brakel, gespecialiseerd in funderingen, is via Yellow Selectie een 51-jarige Vlaamse bekister aan de slag, maar het blijft een uitdaging om deze doelgroep in zwaardere fysieke functies te plaatsen met een vast contract. “Het fysieke en de verre verplaatsingen in verhouding met de levenskwaliteit zijn belangrijk aspecten”, zegt Houvenaeghel. “Na je 50ste elke dag met kuipen mortel de stelling op, is eerder uitzonderlijk. We zien hen dan vaker evolueren naar (meewerkend) meestergast, werkvoorbereider, aankoopbeheerder, werfleider … maar niet meer stelling op en af.

Wie iets anders wil, heeft niet altijd de juiste competenties ontwikkeld of de juiste opleidingen genoten. 60-plussers zijn bijvoorbeeld een generatie die zelden met een pc opgroeide. We zien ook regelmatig 50-plussers reageren op vacatures voor commerciële functies, maar daar is niet iedereen voor in de wieg gelegd. Werkgevers neigen dan toch eerder naar jongere commerciëlen. Na 30 jaar op een werf word je niet zomaar vertegenwoordiger. Bovendien willen 50-plussers dichter bij huis werken en niet meer elke dag op een werf 50 kilometer verderop.”

Calculator

Opleidingen zijn dus extra belangrijk. “Werkgevers moeten hun bouwvakkers vanaf een bepaalde leeftijd proactief de kans geven om zich bij- of om te scholen. Zo blijven ze de bottleneck voor. Voor een 50+ projectleider die vaak op baan is – veel stress, veel files – kan het interessant zijn om calculator te worden. Terwijl de jonge garde calculator doorgaans niet sexy vindt, al is dit hét knelpuntberoep. Daar zie je een goede mogelijkheid om te switchen op maat van rollen en posities.”

“Bedrijven die investeren in het herscholen van medewerkers blijven uitzonderingen. Evolueren naar ploegbaas of naar een parttime uitvoerende job ligt nog het meest voor de hand. Kraanmachinist of zelfs chauffeur kan ook: rijden met de betonmixer – al heb je dan je rijbewijs C nodig. Alles begint bij de interesses en kwalificaties van de kandidaat.”

(wdh) - Beeld: Yellow Selectie – Meer info: www.yellowselectie.be 

In Oost-Vlaanderen informeren VDAB en Confederatie Bouw werknemers van bouwbedrijven met een fysiek belastende job over loopbaanbegeleiding. Meer info: www.vdab.be/begeleiding