5 feiten over de hedendaagse werkomgeving

In heel wat bedrijven zitten medewerkers die veel moeten communiceren (zoals verkopers of rekruteerders) samen in een kantoorruimte met mensen die zich stil willen concentreren.

Het was de Universiteit van Luik die in het kader van een doctoraatsonderzoek de impact van het zogenaamde open kantoor onderzocht. Onderzoekster Sophie Dufresne deed diepte-interviews met Belgische werknemers, zowel bedienden, kaderleden als directieleden, over hun werkomgeving. Met onder andere deze bevindingen:

1. We zitten het liefst aan een raam

Van alle mogelijkheden die we hebben, als we onze plaats zelf mogen kiezen, zitten we het liefst aan een raam. Nog liever dat dan een vaste plaats of een stek bij de naaste collega’s. Opvallend: bijna niemand (slechts 7 procent van de werknemers) zegt dat het hem of haar totaal niet uitmaakt waar hij of zij terechtkomt in het open kantoor. We kiezen onze plaats dus liefst zelf.

2. We zitten liever niet afgesloten

Sommige bedrijven geven de mogelijkheid om rustig te werken in afgesloten ruimte, zoals een zogenaamde bubble. Maar toch prefereren we doorgaans de open ruimte. “Zo’n bubble is schaarser en niet altijd beschikbaar. Voorts bieden ze meestal weinig natuurlijk licht en zijn ze te klein om er met de collega’s te zitten”, somt Sophie Dufresne op.

3. Flexibele werkplekken bestaan niet

Ook al kunnen medewerkers in theorie kiezen waar ze gaan zitten, in de praktijk stelt de meerderheid vast dat dit principe niet wordt gerespecteerd. Mensen nestelen zich vaak op dezelfde werkplek, ook al gaat het om een flexibele plek. Vaak willen medewerkers ook bij de collega’s zitten met wie ze vaak samenwerken. “We merken ook een bepaalde trend onder het middenkader: ze willen hun team dicht bij hen houden”, stelt Dufresne vast. Dat wijst op een tweedeling. Enerzijds kiest het bedrijf voor de vrijheid van keuze qua werkplek. Maar anderzijds is er een verzoek (of op zijn minst sociale druk) om telkens aan dezelfde plek te gaan zitten.” Dit duidt er volgens de onderzoekster op dat een open kantoor ook een managementkwestie is die veel verder gaat dan pure kantoorinrichting.

4. We ergeren ons mateloos aan lawaai

Twee derde van de medewerkers uit het onderzoek geeft aan dat de werkplek niet is aangepast aan de professionele taken die ze moeten uitvoeren. De voornaamste klacht blijkt het lawaai te zijn, en dit zowel van de telefoontjes van de collega’s, als van de gesprekken tussen medewerkers op het kantoor.

Nieuw is dit niet. “Het probleem van de geluidshinder in de open ruimte is de voorbije dertig jaar overvloedig in de vakliteratuur aan bod gekomen”, beseft Dufresne. Maar toch blijft het een bekommernis, terwijl er vandaag meer technische oplossingen zijn qua geluidsisolatie of -beheersing. Het grote probleem, zo blijkt uit het onderzoek, is dat medewerkers die veel moeten communiceren, zoals verkopers of rekruteerders, gemengd zitten met mensen die zich vooral stil aan een taak wijden en zich moeten concentreren.

5. Clean desk blijkt een mythe

Het zogenaamde papierloze kantoor, en hiermee dus ook een volledig proper en papierloos bureau, blijkt in de praktijk niet realistisch. 75 procent van de ondervraagden stelt vast dat het clean desk-principe niet wordt gerespecteerd. “Dat is iets wat bij veel onderzoek en bedrijven naar voren komt”, weet Dufresne.

“Open kantooromgevingen leiden vaak naar het opnieuw personaliseren van de werkplek, en eigenlijk ook een beetje het afbakenen van je eigendom. Zelfs als er een clean desk policy geldt.”

(wv)