“Ik merk nogal eens dat mensen geneigd zijn om op het eerste het beste voorstel in te gaan, als ze een job krijgen aangeboden. Je mag nooit meteen toehappen”, adviseert loopbaanbegeleider Eva Buyck van het bedrijf Sterk op je Werk, gevestigd in Ingelmunster. Hiermee zijn we aanbeland bij de eerste tip.

1. Begin al bij de sollicitatie

Loon en eventuele loonopslag bouw je het best in bij je sollicitatie. “Het is belangrijk dat je goed onderhandelt bij aanvang van je job”, stelt Eva Buyck van Sterk op je Werk.

Loon is een cruciaal onderdeel van een sollicitatiegesprek, bevestigt ook Katrin Van de Water van Passion for Work. Het is beter om van in het begin een loon te hebben dat goed voelt, en daarop verder te bouwen. “Als je te laag insteekt, duurt het soms een hele tijd voor je opslag krijgt. Bekijk zeker de Loonwijzer op Jobat.be zodat je een zicht hebt op wat gebruikelijk is voor jouw functie, leeftijd, ervaring en sector”, raadt ze aan.

Bij je aanwerving leg je dus je loonevolutie voor een flink stuk vast. “Praat pas over het salaris als je potentiële werkgever de werkaanbieding onvoorwaardelijk aanbiedt. Dus wanneer het solliciteren achter de rug is”, suggereert Eva Buyck. “En zorg dat je je bij salarisonderhandelingen laat bijstaan door een fiscalist die ook arbeidsrechtelijk onderlegd is. Hij zal zichzelf automatisch terugverdienen.”

2. Denk als een ondernemer

Bij veel traditionele jobs, sectoren en cao’s probeert onder andere de overheid een loonmatiging of zelfs loonstop op te leggen. Alleen zijn jobs steeds minder traditioneel, oppert Eva Buyck. “De gewijzigde arbeidsmarkt doet de traditionele arbeidsverhouding tussen werkgever en werknemer kantelen. De werknemers hebben meer in handen”, stelt ze. “Het ingangspunt anno 2017 is niet langer de klassieke job met een vast contract. In de plaats van jobzekerheid komen inkomenszekerheid en zelfmanagement.”

Je kunt jezelf, volgens Buyck, dus gerust positioneren door te denken en handelen als een onafhankelijke professional. “Bekijk je werkgever als een grote klant voor wie je werkt”, adviseert ze. “Besef dat de eindklanten van het bedrijf uiteindelijk diegenen zijn die het bedrijf en zijn werknemers, inclusief je baas, betalen”, stelt ze. Ook een breder inzicht in de kostenevolutie kan je helpen. “Onderzoek of er een andere kost daalt in het bedrijf”, raadt Buyck aan. “Bijvoorbeeld als een bestaande werknemer vervangen wordt door iemand die de werkgever minder kost. Hierdoor komt er marge vrij voor iets anders, zoals loonsverhoging voor een andere werknemer.”

3. Wees redelijk (en realistisch)

Als jij een loonopslag wilt, moet je die ook verdienen. “Maak een samenvatting van jouw reeds geleverde prestaties en wat die concreet en cijfermatig voor het bedrijf betekenden, zoals qua omzet of kostenefficiëntie. Het is erg belangrijk dat je dit cijfermatig kunt aantonen”, oppert Buyck.

Vraag alleen om een loonsverhoging als je weet dat het een redelijke vraag is. “Check dus ook hier eerst wat anderen met een vergelijkbare functie, ervaring, verantwoordelijkheden en taken verdienen. Pas als je constateert dat je minder verdient, kun je om loonsverhoging vragen”, stelt ze.

4. Evaluatiegesprek is geen loongesprek

Zie een evaluatiegesprek als een opportuniteit om de samenwerking tussen jezelf en je leidinggevende en collega’s te optimaliseren. “Hier komt naast de doelstellingen onder meer ook je workload aan bod”, stelt Eva Buyck. Plan evenwel een apart gesprek in voor loononderhandelingen. “Maar maak uiteraard de verwijzing naar jouw evaluatiegesprek. Het is belangrijk dat je de link legt tussen je verwezenlijkte doelstellingen en je loonsverhoging.”

Opslag hangt af van jouw toegevoegde waarde voor je werkgever, benadrukt Van de Water. “Als jij kunt aantonen dat je heel veel ‘opbrengt’ voor een werkgever, zal hij mogelijk bereid zijn een deel van de opbrengsten met je te delen. Alles hangt er dus van af of hij opmerkt wat jouw waarde is”, stelt ze. “De zogenaamde STAR-methode kan hierbij helpen tijdens een evaluatiegesprek. Bereid vooraf drie succesverhalen voor: Wat was de Situatie? Welke Taken/Acties heb jij ondernomen? Wat was het Resultaat, in geld en/of tijd.”

5. Je zal het altijd zelf moeten vragen

Bij sommige functies, zoals verkopers en hun commissies, zit loonopslag in hun contract ingebouwd. Bij andere totaal niet. “Hoe je opslag onderhandelt, hangt voor een stuk af van je functie, maar wees creatief in het motiveren van je opslag”, vindt Buyck. “Ook als administratief bediende kun je aantonen dat je bijvoorbeeld efficiënter werkt door een bepaalde nieuwe methodiek te hanteren die kosten- en tijdbesparend is”, argumenteert ze. “Of je kunt nieuwe ideeën aanbrengen die de klant ten goede komen. Op basis hiervan kun je een extraatje vragen.”

Los van ingebouwde loonopslag, kan het zijn dat je werkgever spontaan naar jou komt met een loonsverhoging. Maar zit er niet op te wachten. Als je zelf niks onderneemt, moet je niet verwachten dat er zomaar iets uit de lucht komt vallen. “Vergelijk het met klanten. Ook daar moet je hard voor werken en aantonen waarom ze naar jou moeten komen en niet naar je concurrent. Waarom zou het anders zijn voor werknemers in een bedrijf?”, vergelijkt Buyck.

En ten slotte: er is meer dan geld

Het is natuurlijk een cliché, maar geld is niet alles. “Loon is een belangrijk aspect van werk, maar er zijn ook andere factoren die doorwegen”, benadrukt Van de Water. Ik denk dan bijvoorbeeld aan extralegale voordelen, maar ook aan zaken als woon-werkafstand, fijne collega’s, aantal verlofdagen, opleidings- of doorgroeimogelijkheden, flexibele werkuren of gewoon de jobinhoud.”

Dit alles hangt af van wat jij belangrijk vindt. “Zelf deed ik ooit een serieuze stap terug in loon én vakantie toen ik van het onderwijs naar de hr-sector ging”, besluit Van de Water. “Ik kreeg echter heel veel opleidingen, kon dichter bij huis werken, had geweldige collega’s en deed mijn werk erg graag. Die carrièreswitch werd het fundament voor wat ik nu doe. Ik heb er nog geen seconde spijt van gehad.”

(wv)

Maar ook Van de Water wil inzake loon en loonsverhoging niet al te zeer focussen op de evaluatie. “Wacht niet tot het evaluatiegesprek om je werkgever duidelijk te maken wat jouw meerwaarde is. Benoem dit regelmatig zelf door af en toe terug te koppelen waarmee je bezig bent en hoeveel dat oplevert voor het bedrijf.” 4 september 2018