10 veranderingen voor jouw werk in 2023

1. Stijgende lonen door indexatie

Januari is voor verschillende sectoren, zoals voeding, horeca, bouw en verzekeraars, in België het vaste moment om te indexeren. Ook het paritair comité voor bedienden (PC 200) volgt deze timing. Door dit alles stijgen de lonen van meer dan 1 miljoen werknemers met zowat 11%, een indexering die historisch hoog ligt. Op 1 januari 2022 lag bijvoorbeeld de aanpassing voor bedienden met 3,58% een stuk lager.

Wordt jouw loon geïndexeerd? Bereken het hier!

2. Uitbreiding geboorteverlof

Vanaf 1 januari 2023 telt het geboorteverlof 20 dagen in plaats van 15 dagen. Vaders en co-ouders kunnen dit verlof vrij opnemen in de eerste vier maanden vanaf de dag van de bevalling. De eerste drie dagen ontvangt de werknemer zijn normale loon. Vanaf dag vier gaat het om een uitkering van het ziekenfonds.

Geboorteverlof: dit moet je zeker weten (FAQ)

3. Meer mogelijkheden voor studenten & flexi-jobbers

Studenten kunnen vanaf 1 januari meer werken. Het maximale aantal uren dat studenten tegen een voordelig tarief kunnen werken zonder het kindergeld te verliezen, stijgt namelijk van 475 naar 600 uur per jaar.

Ook voor flexi-jobbers (= werknemers die minstens 4/5e werk(t)en of gepensioneerden, die er nog een baantje bij willen) verandert er wat. Vanaf 1 januari 2023 kunnen flexi-jobbers terecht in een aantal nieuwe sectoren: zorg, cultuur, evenementen en landbouw.

Interesse in een flexi-job? Bekijk het huidige vacatureaanbod

4. Aanpak rond werkloosheid

De vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid energie is verlengd tot 31 maart 2023. Het gaat om een nieuwe vorm van tijdelijke werkloosheid om economische redenen, die geldt sinds 1 oktober 2022. Ze kan enkel ingeroepen worden door energie-intensieve bedrijven. Anders dan bij de coronawerkloosheid is een volledige schorsing hier beperkt tot maximaal 4 weken.

Inzake werkloosheid is ook een andere maatregel van tel: wie langer dan twee jaar werkloos is, moet vanaf begin 2023 gemeenschapsdienst doen. Weigeraars dreigen hun uitkering te verliezen.

5. Opleidingsplan

Vanaf dit jaar moeten ondernemingen met meer dan twintig werknemers een opleidingsplan maken. Dat bevat minstens de vermelding van alle opleidingen die worden aangeboden en voor wie ze bestemd zijn.

Bij bedrijven met minstens 10 werknemers bijvoorbeeld moet voor elke voltijdse werknemer een aantal opleidingsdagen per jaar worden voorzien. Het gaat om een opleidingsrecht, medewerkers zijn niet verplicht om alle opleidingsdagen effectief op te nemen.

Extra: Eén op vijf volgt opleiding, en dat is te weinig

6. Recht op deconnectie

Bedrijven met ten minste twintig werknemers moeten vanaf 2023 overeenkomsten sluiten over het recht om de ‘verbinding te verbreken’. Concreet gaat het om praktische regelingen zoals richtlijnen voor het gebruik van digitale hulpmiddelen tijdens rust- en vakantieperioden. Of opleidings- en bewustmakingsmaatregelen voor werknemers en leidinggevenden. Bedrijven hebben tot 1 april de tijd om zo’n regeling uit te werken.

7. Kanaal voor klokkenluiders

De nieuwe klokkenluidersregeling verplicht bedrijven met 50 tot 249 werknemers om tegen 17 december 2023 een intern klokkenluiderskanaal voor werkgerelateerd wangedrag in te stellen. Bedrijven met 250 of meer werknemers moeten dit al tegen 15 februari 2023 bewerkstelligen.

8. Afbouw fiscaal gunstregime bedrijfswagen

Het nieuwe jaar brengt ook veel veranderingen op het vlak van bedrijfswagens, en dit in functie van een versnelde vergroening van het bedrijfswagenpark.

Het zogenaamde ‘voordeel van alle aard’ stijgt fors, omdat dat berekend wordt op basis van de gemiddelde uitstoot van bedrijfswagens. Waardoor wie nog met een bedrijfswagen op diesel of benzine rijdt, een stuk meer belastingen moet betalen.

Voor je werkgever zijn de nieuw aangekochte plug-in hybrides nog maximaal 50% fiscaal aftrekbaar. Vanaf juli 2023 dooft de fiscale aftrekbaarheid van de auto- en brandstofkosten stapsgewijs uit, tot 0% tegen 2028.

9. Aanpak langdurig zieken

Werkgevers die, in vergelijking met andere bedrijven, veel meer langdurig zieke werknemers hebben, moeten vanaf 2023 een extra RSZ-bijdrage betalen. De nieuwe wetgeving geldt al sinds 1 januari 2022, maar door een referteperiode van vier kwartalen, kan de RSZ de bijdrage pas in 2023 effectief innen.

10. Snellere inzetbaarheid bij ontslag

Vanaf 1 januari 2023 zullen werknemers die door hun werkgever worden ontslagen en die recht hebben op een opzegtermijn van ten minste 30 weken, gebruik kunnen maken van allerlei maatregelen om sneller een baan te vinden. Denk hierbij aan outplacement, coaching of training. Het komt hier neer op een toegestane afwezigheid van het werk met behoud van loon, zonder extra kosten voor de werkgever.

Bij ontslag met ontslagvergoeding moet de werknemer wel beschikbaar blijven voor inzetbaarheidsmaatregelen. Deze verplichting geldt zolang de werknemer geen nieuwe beroepsactiviteit uitoefent.

Lees ook: Het ontslag volgens de letter van de wet

(William Visterin)