'E-bike is complexer dan elektrische auto'

“Interessant voor elektrotechniekers.” (Dominiek Bertrem, docent elektrische fietsen)

“E-bikebatterijen zijn allemaal verschillend”, zegt docent elektrische fietsen Dominiek Bertrem, zelf 18 jaar lang eigenaar van een fietsenwinkel. “Daarom is deze opleiding echt nodig. Naast onze opleidingen technicus elektrische fiets en ons startpakket, de basis elektriciteit voor de fietstechnicus. Servicetechnieker batterij opent een nieuwe, cross-sectorale niche in de markt.”

Batterij

De batterij is vaak hét probleem bij de e-bike. De klant levert die in bij zijn fietsvakhandelaar, -technicus of -hersteller. Meestal heeft die er weinig kaas van gegeten en kan hij het probleem niet analyseren. “Dus gaat zo’n batterij naar de fabrikant. Maar doordat er zoveel e-bikes zijn, zitten die met bottlenecks”, vertelt Dominiek Bertrem.

“Plus: fabrikanten willen geen herstelcentra zijn. Op termijn zullen ze geen batterijen meer aanvaarden zonder analyserapport. Ze willen een eerste diagnose: moeten de cellen vernieuwd worden? Is er een ander euvel? Een batterij naar de fabrikant sturen, kost alleen al aan transport makkelijk 150 euro. Met 80 procent van die batterijen blijkt niets mis te zijn. Daarom is er plots een grote behoefte aan servicetechniekers. Leuk is dat de opleiding ook de weg opent naar elektrotechnici. Die kunnen er een interessante niche van maken en aan de slag gaan voor een fietsvakhandelaar.”

Opsplitsing

De opleiding Servicetechnieker batterij start in januari 2019. Cursisten uit de opleiding technicus elektrische fiets – die die al vier jaar loopt bij Syntra Midden-Vlaanderen – kunnen direct aansluiten. Je kan ook zo starten aan de batterij-opleiding. Waarom eigenlijk de opsplitsing? “Met een technische achtergrond ben je vrij snel mee met de techniek van een elektrische fiets”, legt Dominiek Bertrem uit.

“Je kan een instapproef doen: de eindproef van onze opleiding basis elektriciteit voor de technicus. Maar onderschat het niet. Het is niet omdat je elektriciteit gestudeerd hebt, dat je die kennis ook kan toepassen op een elektrische fiets. Het is moeilijk om alle aansturingen te begrijpen als je niet weet hoe de fiets op zich in elkaar zit. Van de 12 mensen van de laatste lichting technicus elektrische fiets hebben er 7 tweede zit moeten doen en zijn er maar 4 geslaagd. Elektriciteit én de componenten van de e-bike en de elektriciteit vormen samen een pittig pakketje. De batterijkennis staat los van de fietscomponenten, dus daar hoef je op zich geen fietsenmaker voor te zijn. Maar hoe meer je weet over de e-bike, hoe beter.”

Jobkansen

“Fietsenmakers zijn dringend op zoek naar technici voor hun elektrische fietsen”, zegt Wim Van Stappen. “Daarmee vult Syntra Midden-Vlaanderen de kloof in tussen arbeidsmarkt en onderwijs. Bij de onderwijskwalificatie fietshersteller komt de elektrische fiets maar beperkt aan bod. Met de opleidingen richten we ons op professionals, niet tot de consument die iets meer wil weten over zijn e-bike.”

Toegepaste bedrijfsvoering is een onderdeel van de Syntra-opleidingen: het is de bedoeling dat je ook als zelfstandige of in bijberoep succesvol aan de slag kan met je kennis. “Per opleiding hebben we 12 mensen voor de dag- en de avondopleidingen”, zegt Dominiek. “Voor de technische fiets hebben we ook groepjes van 12. Met zijn 6 werkposten is het e-bike lab niet zo groot. We kunnen voorlopig geen extra groepen aan, omdat we niet aan kwaliteit willen inboeten. Toch willen we een kenniscentrum worden dat e-bikefabrikanten aantrekt om opleidingen te geven voor de eigen fietsvakhandels. Tegelijk komen die hier graag al rekruteren. 9 van de 12 cursisten van vorig jaar konden na hun stage meteen aan de slag. En ook als cursist/stagiair word je vermoedelijk meteen aangenomen.”

Fiets-auto

Hoe de fietsenwinkel van de toekomst er zal uitzien, is ook een onderdeel van het opleidingspakket. Fietsateliers onder de smeerolie behoren tot het verleden. Cleantech is de norm, net als in een garage waar laptops de manuele metingen en tests vervangen. Voor de meeste fietsenmakers een nieuwe wereld. “Dat ging snel: de fabrikant voegde e-bikes toe aan het gamma van de fietsenwinkel, maar die wist er geen weg mee”, zegt Wim Van Stappen.

“Een succesfactor bij Syntra is dat onze lesgevers vakmensen uit de praktijk zijn. Dat geldt voor al onze mobiliteitsopleidingen. Onze auto-opleidingen worden gestuurd vanuit de campus in Asse. Vanuit motorfietstechniek en autotechniek is er belangstelling voor de e-bikeopleidingen van Syntra Midden-Vlaanderen. Technische profielen uit auto- en motortechniek krijgen belangstelling voor elektrische fietsen. Hun nadeel is dat die technologisch veel diverser zijn dan elektrische auto’s of motorfietsen. Autotechniek wordt altijd op dezelfde basis aangestuurd en is relatief eenvoudiger. Elke componentenfabrikant van e-bikes heeft andere systemen. Als fietshandelaar moet je de ins en outs van alle merken kennen. Dat zal niet snel veranderen. Jaarlijks zullen we ook in het e-bike lab moeten blijven investeren. Met de back-up van de fabrikanten met wie we steeds nauwer samenwerken, zal dat ook lukken.”

(wdh)